Jaarboek Regelingen Uitvaartwezen

Voorwoord en leeswijzer / 5

1. Lijkbezorging / 13
1.1 Definitie lijk / 13
1.2 Aangifte van overlijden bij de burgerlijke stand / 14
1.2.1 Doodgeboren kind / 14
1.2.2 Kind dat binnen drie dagen overlijdt, terwijl nog geen geboorteakte is opgemaakt / 14

2. Algemene voorschriften voor lijkbezorging / 15
2.1 Lijkschouwing / 15
2.1.1 Gemeentelijk lijkschouwer / 15
2.1.2 De behandelend geneeskundige / 17
2.2 Bevoegdheid lijkschouwer / 18
2.3 De verklaring van overlijden / 18
2.3.1 Euthanasie en hulp bij zelfdoding / 19
2.3.2 De instelling, samenstelling en bevoegdheden van de regionale toetsingscommissie / 20
2.3.3 Overig overlijden door een niet-natuurlijke oorzaak / 22
2.3.4 Schouwing indien een minderjarig kind overlijdt / 22
2.4 Doodsbriefjes A en B / 23
2.5 Verlof tot begraving of crematie / 23
2.6 Identificatie / 25
2.7 Termijn van begraving of crematie / 26
2.8 Voorziening in de lijkbezorging / 27
2.8.1 De rol van de uitvaartondernemer / 29
2.9 Wilsbeschikking / 31
2.10 Overheidszorg / 32
2.10.1 De kosten / 33

3. Opbaring / 37
3.1 Algemeen / 37
3.2 Het gebruik van uitvaartcentra door andere uitvaartondernemers / 37

4. Begraving / 39
4.1 Begraving / 39
4.2 Register / 39
4.3 Soorten graven / 39
4.3.1 Particuliere graven / 40
4.3.2 Algemene graven / 41
4.4 Verwaarlozing van graven / 41
4.5 Overgangsrecht / 42

5. Opgraving en ruiming van lijken / 43
5.1 Opgraving van lijken / 43
5.1.1 Crematie van een opgegraven lijk / 50
5.1.2 Strafbaarheid / 51
5.1.3 Bezwaar en beroep / 51
5.2 Ruiming van graven / 51

6. Begraafplaatsen / 55
6.1 De inrichting van begraafplaatsen / 55
6.1.1 Grafkelders / 55
6.2 De wijze van begraven / 56
6.3 Gemeentelijke begraafplaatsen / 56
6.3.1 Tijdstip van begraving / 56
6.3.2 Gemeentelijke begraafplaatsen in een andere gemeente / 56
6.3.3 Overgangsrecht / 57
6.4 Bijzondere begraafplaatsen / 57
6.4.1 Kerkgenootschappen / 57
6.4.2 Aanleggen of uitbreiden van bijzondere begraafplaatsen / 58
6.4.3 Begraven op eigen grond / 58
6.4.4 Beroep / 61
6.5 Sluiting en opheffing van begraafplaatsen / 61
6.6 Geslotenverklaring van een begraafplaats / 61
6.7 Opheffing van een begraafplaats / 62
6.8 Eigendom van grafmonumenten / 63
6.9 Catering op begraafplaatsen / 65

7. Crematie / 67
7.1 Algemene bepalingen / 67
7.2 Crematoria / 67
7.2.1 Een bijzonder crematorium / 68
7.3 Gelegenheid tot cremeren / 70
7.4 De inrichting van een crematorium / 70
7.5 Berging van as / 71
7.5.1 Bewaring van as / 71
7.5.2 Bestemmingen van as / 72
7.5.2.1 Conflicten over de bestemmingen van as / 72
7.6 Strafbaarheid / 76
7.7 As uit het buitenland / 76
7.8 Bijzetting van een asbus / 77
7.9 Een bewaarplaats van asbussen welke is gelegen buiten een crematorium of begraafplaats / 78
7.10 Strafbaarheid / 79
7.11 Ruiming van een asbus / 79
7.12 Het verstrooien van as / 79
7.12.1 Incidentele asverstrooiing / 80
7.12.2 Verstrooien op binnenwateren / 80

8. Bijzondere wijzen van lijkbezorging / 81
8.1 Ontleding / 81
8.1.1 Verlof ontleding / 81
8.1.2 Strafbaarheid / 82
8.2 Overlijden aan boord van Nederlandse schepen / 82

9. Balseming van lijken en sectie / 85
9.1 Balseming van lijken / 85
9.2 Sectie / 86
9.2.1 Sectie in het belang van de volksgezondheid of naar aanleiding van een ongeval met een luchtvaartuig / 88
9.2.2 Nadere voorschriften in verband met sectie / 88
9.3 Niet-natuurlijke dood / 88

10. Vervoer van lijken uit Nederland naar het buitenland en uit het buitenland naar Nederland / 91
10.1 Algemeen / 91
10.2 Vervoer van lijken van en naar landen die partij zijn bij de Overeenkomst van Straatsburg / 92
10.3 Vervoer van lijken van en naar landen welke geen partij zijn van de Overeenkomst van Straatsburg / 94
10.4 Vervoer van lijken afkomstig uit Nederland, België of Luxemburg / 94
10.5 Lijken die Nederland worden binnengebracht / 94
10.5.1 Termijn / 94
10.5.2 Verlof tot begraving / 95
10.5.3 Registratienummer / 95
10.5.4 De kist of ander omhulsel / 96
10.5.5 Ontleding van een lijk uit het buitenland / 96
10.6 De wijze waarop wordt gehandeld met lijken van personen, overleden op installaties ter zee / 96
10.7 De wijze waarop wordt gehandeld met lijken van de Nederlandse krijgsmacht in landen buiten Nederland / 98

11. Overgangsrecht en Algemene termijnenwet / 102
11.1 Overgangsrecht (art. 83, 84, 85, 86 Wlb) / 102
11.2 Algemene termijnenwet (art. 89 Wlb) / 102

12. Koninklijk Huis / 103

13. Mortuariumgebruik en mortuariumzorg na overlijden van een patiënt in een ziekenhuis / 105
13.1 Noodzakelijke laatste verzorging / 105
13.2 Niet-noodzakelijke laatste verzorging / 107

14. De opdracht tot uitvaartverzorging / 109
14.1 Opdracht aan de uitvaartondernemer / 109
14.1.1 Wie betaalt de uitvaart? / 110
14.2 Het hanteren van algemene voorwaarden / 116
14.2.1 Voordelen aan het hanteren van algemene voorwaarden/ 117
14.2.2 Nadelen aan het hanteren van algemene voorwaarden / 117
14.3 Hoofdpunten van de wettelijke regeling / 117
14.3.1 Informatieplicht / 118
14.3.2 Gevolgen van het niet-nakomen van de informatie verplichting / 118
14.4 Inhoud / 118
14.5 Deponering van algemene voorwaarden / 122

15. Brancheorganisaties / 123
15.1 Organisaties / 123
15.1.1 Landelijke Vereniging van Crematoria / 123
15.1.2 Vereniging Toeleveranciers voor de Uitvaartbranche / 123
15.1.3 Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen / 123
15.1.4 Vereniging van Mortuariumbeheerders in de Gezondheidszorg / 123
15.1.5 Branchevereniging Gecertificeerde Nederlandse Uitvaartondernemingen (BGNU) / 124
15.1.6 Nardus / 124
15.1.7 Vesalius – Nederlandse Vereniging voor Obductie Assistenten en Mortuariumfunctionarissen / 124
15.2 Klachtregelingen / 124
15.2.1 Stichting Klachteninstituut Uitvaartwezen / 124
15.2.1.1 Taak en bevoegdheid van de Ombudsman / 125
15.2.1.2 Ontvankelijkheid klager / 125
15.2.1.3 Depot / 126
15.2.1.4 Minnelijke regeling of uitspraak / 126
15.2.1.5 Nakomingsgarantie / 127

16. Uitvaartverzekeringen / 129
16.1 Algemeen / 129
16.1.1 Zuivere natura-uitvaartverzekering / 129
16.1.2 Sommenverzekering / 130
16.1.3 Depositostorting / 130
16.2 Relatie uitvaartverzekeraar – uitvaartondernemer / 131
16.3 De rol van de uitvaartondernemer / 132

17. Lijkbezorging en de Wet op de orgaandonatie / 135
17.1 De Wet op de orgaandonatie / 135
17.2 Het intreden van de dood / 135
17.3 Balseming / 136

18. Erfrecht / 137
18.1 Wat is erfrecht? / 137
18.2 Werkzaamheden te verrichten zo snel mogelijk na overlijden / 137
18.3 Codicil / 138
18.4 Executeur / 138
18.5 De kosten van lijkbezorging / 138
18.6 Werkzaamheden na de begrafenis of crematie / 139
18.7 Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving / 141
18.8 Erfbelasting / 142

Bijlage 1 Verklaring van overlijden / 145

Bijlage 2 Graven / 147

Bijlage 3 Opgraving en ruiming / 148

Bijlage 4 Begraafplaatsen / 149

Bijlage 5 Crematoria / 150

Bijlage 6 Berging, bestemming en bewaring van as / 151

Bijlage 7 Ontleding / 153

Bijlage 8 Overlijden aan boord van een Nederlands schip / 155

Bijlage 9 Balseming van lijken / 156

Bijlage 10 Sectie / 157

Bijlage 11 Vervoer van lijken uit Nederland/Vervoer van lijken naar Nederland / 158

Afkortingen / 159

Literatuurlijst / 161

Adressenlijst / 163


Wetgeving

1. Lijkbezorging algemeen
1.1 Wet op de lijkbezorging / 173
1.1.1 Besluit op de lijkbezorging / 202
1.1.2 Model-formulieren verlof tot begraving/verbranding / 214
1.1.3 Regeling doodsoorzaakverklaring / 217
1.1.3.1 Vaststelling formulier opgave doodsoorzaak / 221
1.1.4 Vaststellingsbesluit formulieren / 225
1.1.5 Internationale overeenkomst inzake vervoer lijken / 238
1.1.6 Besluit aanwijzing militaire autoriteit / 244

2. Euthanasie
2.1 Wet toetsing levensbeëindiging / 247
2.1.1 Vaststellingsbesluit regels commissies / 256
2.1.2 Privacyregl. database meldingsproc. euthanasie / 259

3. Erfrecht
3.1 Burgerlijk Wetboek Boek 4 (Kernartikelen) / 271

4. Milieu
4.1 Wet milieubeheer (Kernartikelen) / 279

5. Orgaandonatie
5.1 Wet op de orgaandonatie / 307

6. Privacy
6.1 Wet bescherming persoonsgegevens / 325
6.1.1 Meldingsbesluit Wbp / 364
6.1.2 Vrijstellingsbesluit Wbp / 366
6.1.3 Kostenvergoeding rechten betrokkene Wbp / 419

Trefwoordenregister / 421

Kantnotenregister / 429