De reikwijdte van medezeggenschap

Dat werknemers medezeggenschap dienen te hebben ten aanzien van de besluitvorming in de onderneming is in Nederland een algemeen geaccepteerd gegeven. Op basis van verschillende wetten en regelingen oefenen Nederlandse werknemers invloed uit op de besluitvorming van de ondernemer en - bij sommige rechtsvormen - op de samenstelling van de organen van de ondernemer.

Een van de wezenskenmerken van het medezeggenschapsrecht is het beginsel: medezeggenschap volgt zeggenschap. Dit beginsel houdt in dat de invloed van de werknemersvertegenwoordigers gekoppeld is aan de besluitvorming van de ondernemer. Medezeggenschap volgt zeggenschap speelt een rol bij verschillende aspecten van medezeggenschap.

Het gaat om (i) de uitoefening van de bevoegdheden van de or, (ii) de inrichting van de medezeggenschapsstructuur en (iii) de wijziging van de zeggenschap. In deze dissertatie wordt onderzocht in welke gevallen de medezeggenschap van werknemers onder druk komt te staan door de keuze van een bepaalde ondernemingsvorm of door een herstructurering.

Aan de orde komen: de situatie dat de onderneming wordt gedreven in de rechtsvorm van een kapitaalvennootschap, (internationale) concernverhoudingen, fusies en overnames en insolventie. Ten aanzien van ieder onderwerp wordt geanalyseerd wat de verklaring is voor het uiteenlopen van medezeggenschap en zeggenschap en op welke wijze dit kan worden gecompenseerd. Zo zijn er in de jurisprudentie verschillende leerstukken ontwikkeld die ertoe kunnen bijdragen dat de medezeggenschap en zeggenschap beter bij elkaar aansluiten, zoals medeondernemerschap, toerekening en de Intergas-leer.

Ook wordt onderzocht of werknemersvertegenwoordigers gebruik kunnen maken van verschillende (niet medezeggenschapsrechtelijke) procedures, zoals het enquêterecht, de verzetsprocedure in geval van faillissement, de jaarrekeningprocedure en de procedure ex art. 2:14-16 BW.

Elk hoofdstuk wordt afgesloten met conclusies en aanbevelingen.