1.Inleiding
1.1 Algemeen
1.2 Het voorland
1.3 Opzet
1.4 Leeswijzer
2. Plaatsbepaling
2.1 Inleiding
2.2 Historie
2.3 Raakvlakken
2.3.1 Algemeen
2.3.2 Planschade
2.3.3 Nadeelcompensatie
2.3.4 Gedoogplichten
2.3.5 Wet voorkeursrecht gemeenten
2.3.6 Grondexploitatiewet
2.4 Europees recht
2.4.1 Algemeen
2.4.2 Artikel 6 EVRM
2.4.3 Artikel 1 EP
3. De administratieve procedure
3.1 Inleiding: wat is vatbaar voor onteigening?
3.2 Titels
3.3 Verzoekers om aanwijzing ter onteigening
3.4 Titel IV: het verzoekbesluit
3.5 Handreiking Titel IV, Leidraden Titels II, IIa, en IIc, Notitie aandachtspunten, checklists
3.6 De uniforme openbare voorbereidingsprocedure
3.7 De Kroon, de verantwoordelijke ministers en de voordracht
3.8 Het koninklijk besluit
3.9 De beoordelingsmaatstaven van de Kroon
3.9.1 Strijd met het recht
3.9.2 Volkshuisvestingsbelang, ruimtelijke ontwikkelingsbelang of het publiek belang
3.9.3 Noodzaak
3.9.4 Urgentie
3.9.5 Indien bedenkingen daartoe aanleiding geven
3.10 Relatie met planologie
4. De gerechtelijke procedure
4.1 Inleiding
4.2 Onderhandelingen
4.3 Bijzondere karakter van de gerechtelijke procedure
4.4 Dagvaarding
4.4.1 Termijn
4.4.2 Bevoegde rechter
4.4.3 Eisende partij
4.4.4 Te dagvaarden partij(en)
4.4.5 Inhoud dagvaarding
4.4.6 Overbetekening
4.5 Depot
4.6 Interventie
4.7 Conclusie van antwoord
4.7.1 Algemeen
4.7.2 Verweer tegen onteigening
4.7.3 Vordering ex artikel 38 OW
4.7.4 Verwerping aanbod
4.8 Pleidooi
4.9 Vonnis houdende (vervroegde) onteigening
4.9.1 Inhoud
4.9.2 Termijn
4.9.3 Vonnis is eindvonnis
4.9.4 Voorschot
4.9.5 Zekerheid
4.9.6 Benoeming van deskundige(n)
4.9.7 Datum depot deskundigenadvies
4.9.8 Advertentie
4.9.9 Uitvoerbaar bij voorraad (?)
4.9.10 Samenstelling rechtbank
4.10 Rechtsmiddelen
4.10.1 Verzet
4.10.2 Hoger beroep
4.10.3 Cassatie / 73
4.11 Inschrijving vonnis
4.11.1 Algemeen
4.11.2 Termijn
4.11.3 Over te leggen stukken
4.11.4 Gevolg van inschrijving
4.11.5 Gevolgen van niet- of niet tijdige inschrijving
4.12 Inbezitstelling
4.13 Descente
4.13.1 Algemeen
4.13.2 Vervroegde descente
4.13.3 Reguliere descente
4.13.4 Verloop van de descente
4.14 Gang van zaken na descente
4.15 Pleidooi
4.16 Kostenopgave
4.17 Vonnis houdende schadeloosstelling
4.17.1 Ambtshalve vast te stellen schadeloosstelling
4.17.2 Tussenvonnis
4.17.3 Aanvullende betaling
4.17.4 Rente over gemist (of terug te betalen) deel
4.17.5 Bijkomende aanbieding
4.17.6 Kosten van bijstand
4.17.7 Rente
4.17.8 Samenstelling van de rechtbank
4.18 Cassatie
5. De schadeloosstelling voor onteigening
5.1 Inleiding
5.2 Gerechtigden tot de schadeloosstelling
5.2.1 Algemeen
5.2.2 De hypotheekhouder
5.2.3 Andere ‘gerechtigden’
5.3 Wat wordt vergoed
5.3.1 Algemeen
5.3.2 Onteigening
5.3.3 Rechtstreeks gevolg
5.3.4 Noodzakelijk gevolg
5.4 Veranderingen na tervisielegging
5.5 Peildatum
5.6 Schadeposten
5.7 Verrekening
5.8 Wijze van waardering
5.9 Vrijheid van besteding
6. Werkelijke waarde
6.1 Geobjectiveerde waarde
6.2 Waarde in economisch verkeer
6.3 Gebruikswaarde of waarde op basis van potentieel gebruik
6.4 Eliminatie van de onteigening
6.5 Eliminatie
6.6 Egalisatie
6.7 Baatafroming en planschade
6.8 Aftrek van planschadevergoeding
6.9 Verwachtingswaarde
6.10 Bijzondere kwaliteiten
6.10.1 Algemeen
6.10.2 Vergelijkingsobjecten
6.10.3 Hoe komt de meerwaarde tot vergoeding?
6.11 Bijzondere gebreken
6.11.1 Algemeen
6.11.2 Verontreiniging
6.11.3 Rechten van derden
6.12 Wijze van waardering
7. Waardevermindering overblijvende
7.1 Wat is het overblijvende?
7.2 Oorzaak van waardevermindering
7.3 De berekening van de waardevermindering
7.4 Beperking van waardevermindering
8. Bijkomende schade
8.1 Inleiding
8.2 Algemene leerstukken
8.2.1 Integrale of gekapitaliseerde vergoeding
8.2.2 Kapitalisatiefactor
8.2.3 Verrekening van voor- en nadelen
8.2.4 Aftrek nieuw voor oud
8.2.5 Kosten van wederbelegging
8.2.6 Belastingschade
8.3 Woning
8.3.1 Gelijkwaardig woongenot
8.3.2 Verhuis- en wederinrichtingskosten
8.3.3 Aankoopkosten
8.3.4 Hypotheek
8.4 Bedrijf
8.4.1 Liquidatie of reconstructie
8.5 Reconstructie
8.5.1 Kosten vervangend bedrijf
8.5.2 Financieringsschade
8.5.3 Onrendabele top
8.5.4 Premie uit handen breken
8.5.5 Aankoopkosten
8.5.6 Verhuiskosten
8.5.7 Reclamekosten
8.5.8 Aanloop- en stagnatieschade
8.5.9 Permanente inkomensschade
8.5.10 Omrijschade
8.5.11 Aanpassingskosten
8.6 Liquidatie
8.6.1 Inkomensschade
8.6.2 Ontslagvergoeding
8.6.3 Zwaarder drukkende lasten
8.6.4 Exploitatieschade
9. Schade van derden
9.1 Inleiding
9.2 Beperkt gerechtigden
9.2.1 Gebruiksrechten en zekerheidsrecht
9.2.2 Erfdienstbaarheid
9.2.3 Vruchtgebruik/recht van bewoning
9.2.4 Erfpachtrecht
9.2.5 Opstalrecht
9.2.6 Beklemming
9.3 Persoonlijke rechten
9.3.1 Huur
9.3.2 Pacht
9.3.3 Economische eigendom
9.3.4 Gebruikers in het kader van het familiebedrijf
10. Rente(s)
10.1 Inleiding
10.2 Rente over een gemist deel van de schadeloosstelling
10.3 Rente over een te veel betaald voorschot
10.4 Rente over de periode tussen het eindvonnis en de uitbetaling
11. Kosten van bijstand
11.1 Inleiding
11.2 Aard van de kosten
11.3 Omvang van de kosten
11.4 Uitzonderingen op de hoofdregel
11.5 Kostenvergoeding in cassatie
11.6 Kosten bij niet-voltooide procedure
12. Terugvordering
12.1 Inleiding
12.2 Werking
12.2.1 Wie kan de actie uit artikel 61 OW instellen?
12.2.2 Termijn
12.3 Voorwaarden
12.3.1 Het ‘werk’
12.3.2 Het niet-(tijdig) aanvangen van het werk
12.3.3 Het langdurig staken van de arbeid
12.3.4 Andere omstandigheden
12.3.5 Toerekenbaarheid
12.4 Wat kan worden teruggevorderd?
12.5 Complicaties bij de terugvordering van het goed
12.6 Aanvullende schadevergoeding
Literatuuroverzicht
Jurisprudentieregister