Europees privaatrecht

Woord vooraf / V
Lijst van afkortingen / XIII
Lijst van verkort aangehaalde literatuur / XV

DEEL I INLEIDING
HOOFDSTUK 1
Europees privaatrecht / 3
1 Europees … / 3
2 … Privaatrecht / 4

HOOFDSTUK 2
De verhouding tussen Unierecht en nationaal privaatrecht / 5
3 Suprematie en directe werking van het Unierecht / 5
4 Het nationale (privaat)recht als voedingsbodem en ‘voertuig’ / 5

HOOFDSTUK 3
Verschillende soorten Europees privaatrecht / 7
5 Unitair privaatrecht / 7
6 Uniform Europees privaatrecht / 8
7 Geharmoniseerd privaatrecht / 8
8 Zijdelingse beïnvloeding van nationaal privaatrecht / 8
9 Verdere harmonisatie / 8

DEEL II UNIFORM EUROPEES PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 4
Inleiding / 11
10 De bronnen van uniform Europees privaatrecht / 11

HOOFDSTUK 5
Het VwEU (voorheen het EG-Verdrag) en het Handvest / 13
11 De mededingingsbepalingen / 13
12 Gelijke beloning van mannen en vrouwen / 18
13 Verbod van discriminatie naar nationaliteit / 19
14 Bepalingen over het vrije goederenverkeer / 22
15 Bepalingen over het vrije werknemersverkeer / 25
16 Bepalingen over de vrijheid van vestiging / 25
17 Bepalingen over het vrije dienstenverkeer / 26
18 Bepalingen over het vrije kapitaalverkeer / 26
19 Art. 345 VwEU (art. 295 EG) en het eigendomsrecht / 27
20 Handvest / 27

HOOFDSTUK 6
Andere verdragen / 29
21 Art. 293 EG en Europese verdragen onder auspiciën van andere organisaties / 29

HOOFDSTUK 7
Verordeningen / 31
22 Ondernemingsrecht / 31
23 Mededingingsrecht / 32
24 Industriële en intellectuele eigendom / 34
25 Ruimte van vrijheid, veiligheid en recht / 35
26 Vervoer / 36
27 Consumentenbescherming / 37

HOOFDSTUK 8
Rechtspraak van het HvJ EU / 41
28 Grondrechten / 41
29 Algemeen gelijkheidsbeginsel / 42
30 Bescherming van verkregen rechten en van gewettigd vertrouwen / 43
31 Rechtszekerheidsbeginsel / 43
32 Evenredigheidsbeginsel / 44
33 Loyale samenwerking, gelijkwaardigheid en effectiviteit / 44
34 Enkele recente beginselen: verbod van leeftijdsdiscriminatie en transparantie / 45
35 Andere, meer privaatrechtelijke rechtsbeginselen / 47
36 Uniform Europees overheidsaansprakelijkheidsrecht / 50
37 Onrechtmatige rechtspraak / 53

DEEL III GEHARMONISEERD PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 9
Inleiding / 59
38 Verschillen tussen geharmoniseerd en uniform (unitair) privaatrecht / 59

HOOFDSTUK 10
De rechtsfiguur van de richtlijn / 61
39 De richtlijn als instrument voor harmonisatie / 61

HOOFDSTUK 11
Richtlijnen op het gebied van het privaatrecht / 65
40 Verschillende overzichten / 65
41 Het ‘consumentenacquis’ / 67

HOOFDSTUK 12
Rechtstreekse inroepbaarheid en conforme interpretatie / 71
42 Rechtstreekse inroepbaarheid / 71
43 Rechtstreekse inroepbaarheid en horizontale verhoudingen / 73
44 Richtlijnconforme interpretatie / 76
45 Grenzen richtlijnconforme interpretatie / 77
46 Conforme interpretatie en verhouding tot directe werking en Francovich / 78
47 Richtlijnconforme interpretatie en ambtshalve toepassing / 80

DEEL IV ZIJDELINGSE BEÏNVLOEDING VAN NATIONAAL PRIVAATRECHT
HOOFDSTUK 13
Inleiding / 89
48 Vormen van zijdelingse beïnvloeding / 89

HOOFDSTUK 14
Eisen aan het nationale recht als ‘voertuig’ voor het Unierecht / 91
49 Afhankelijkheid van nationaal recht / 91
50 Beroepstermijnen / 92
51 Formele rechtskracht? / 92
52 Verjaringstermijnen / 94
53 Mogelijkheid van beroep in rechte / 97
54 Rechtsvermoedens en forfaitaire kostenvergoedingen / 99
55 Verruiming van nationale mogelijkheden / 99

HOOFDSTUK 15
Ambtshalve toepassing van Unierecht / 101
56 Geen algemeen geldende verplichting tot ambtshalve toepassing / 101
57 Het standpunt van de Hoge Raad / 103
58 De reikwijdte van art. 25 Rv / 104
59 Ambtshalve nietigverklaring als in vernietigbaarheid is voorzien / 104

DEEL V OP VERDERE HARMONISATIE GERICHTE WERKZAAMHEDEN
HOOFDSTUK 16
Inleiding / 109
60 Op harmonisatie gerichte initiatieven vanuit de EU en de rechtswetenschap / 109

HOOFDSTUK 17
De initiatieven vanuit de rechtswetenschap / 111
61 Principles of European Contract Law / 111
62 Unidroit Principles of International Commercial Contracts / 111
63 Ius Commune Casebooks for the Common Law of Europe / 111
64 Trento Common Core Project / 112
65 Principles of European Tort Law / 112
66 Gandolfi- of Pavia-groep en de Study Group on a European Civil Code / 112
67 Acquis Group / 113
68 CoPECL Network of Excellence (Joint Network on European Private Law) / 113
68a ELI (European Law Institute) / 113

HOOFDSTUK 18
Initiatieven vanuit de EU / 115
69 Actieplan / 115
70 Gemeenschappelijk referentiekader (CFR) / 115
71 Optioneel instrument / 116
72 Het aan het actieplan gegeven vervolg / 116
73 Voorlopige uitkomsten / 118

DEEL VI BESLUIT; VERDERE VOORUITZICHTEN
HOOFDSTUK 19
Naar een Europees Burgerlijk Wetboek? / 123
74 Inleiding / 123
75 Gebrek aan grondslagen in EU-Verdrag en VwEU / 123
76 Oriëntatie van codificatie in EU-verband / 125

HOOFDSTUK 20
De bescheiden ambities van de EU / 127
77 Op dood spoor geraakte initiatieven / 127

HOOFDSTUK 21
De door de wetenschap gedragen initiatieven / 129
78 Groeiende betekenis van Principles / 129
79 Abstractie Principles / 130

HOOFDSTUK 22
Verwachtingen / 131
80 Voortouw bij rechtspraak en wetenschap / 131

Artikelenregister / 133
Jurisprudentieregister / 151
Trefwoordenregister / 165
Monografieën BW / 173