De invloed van de woonplaats op de fiscale behandeling van grensoverschrijdende werknemers
E-book Epub met watermerkbeveiliging Nederlands 2019 1e druk 9789013155495Samenvatting
Bent u als belastingadviseur, belastinginspecteur of rechter betrokken bij de fiscale behandeling van internationaal actieve werknemers? Dan biedt deze monografie interessante inzichten voor u. De auteur bespreekt onder andere in hoeverre belastingplichtigen op grond van het EU-recht gerechtigd zijn tot persoonlijke en inkomensgerelateerde belastingvoordelen. U vindt in deze titel onder meer een heldere analyse van de relevante jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie, waarbij op thematische wijze een groot aantal arresten wordt behandeld. Aldus vormt deze monografie een ideaal naslagwerk op dit gebied.
De fiscale woonplaats van grensoverschrijdende werknemers heeft gevolgen voor de wijze waarop zij in de belastingheffing worden betrokken. De invloed van de woonplaats op de fiscale behandeling van grensoverschrijdende werknemers biedt u helderheid over verschillende complexe kwesties die gepaard gaan met dit thema, waarbij de nadruk ligt op de inaanmerkingneming van de fiscale draagkracht van internationaal actieve belastingplichtigen.
Belastingadviseurs kunnen aan de hand van deze uitgave toetsen of hun cliënt op grond van het EU-recht aanspraak kan maken op bepaalde belastingvoordelen. Uniek is de mate van detail waarin de Schumacker-rechtspraak van het Europese Hof van Justitie wordt behandeld. Niet eerder heeft een titel zoveel aandacht aan deze veelbesproken jurisprudentie besteed.
Deze monografie neemt u stapsgewijs mee langs drie actuele kernvraagstukken en sluit af met een concrete conclusie. U neemt achtereenvolgens kennis van:
- De rol van de woonplaats binnen het huidige internationale belastingrecht, waarbij onder meer de achtergrond van het onderscheid tussen inwoners en niet-inwoners en de gevolgen ten aanzien van grensoverschrijdende inkomsten uit dienstbetrekking kort worden besproken. Er wordt behandeld dat de inaanmerkingneming van de objectieve en subjectieve draagkracht van grensoverschrijdende werknemers verschilt ten opzichte van belastingplichtigen die woonachtig en werkzaam zijn in één staat.
- In hoeverre het onderscheid in fiscale behandeling van werknemers op grond van hun woonplaats verenigbaar is met het EU-recht (beoordeling van geldend recht).
- In dit kader wordt onder meer de Schumacker-rechtspraak van het Hof van Justitie uitgebreid geanalyseerd.
- Een beoordeling in hoeverre het bestaande onderscheid zou moeten vervallen ter bevordering van het vrije verkeer van werknemers binnen de EU (formulering van wenselijk recht).
- De conclusie: de fiscale draagkracht van werknemers zou onafhankelijk van hun woonplaats in aanmerking moeten worden genomen. Dit is onder het geldende recht onvoldoende het geval. Gelet hierop wordt een EU-richtlijn voorgesteld.
De uitgave is onder meer relevant in het licht van de aangekondigde wetswijzigingen ten aanzien van de kwalificerende buitenlandse belastingplicht in de Wet IB 2001. De Nederlandse wetgeving is tot op heden niet aangepast naar aanleiding van het arrest van het Hof van Justitie in de zaak X (zaak C-283/15). U krijgt inzicht in welke (aanvullende) rechten buitenlandse belastingplichtigen kunnen ontlenen aan het EU-recht om aanspraak te maken op belastingvoordelen in Nederland, waaronder hypotheekrenteaftrek voor een buitenlandse eigen woning.
Hoewel de onderzoeksvraag op werknemers is gericht, zijn de inzichten uit deze monografie ook relevant voor natuurlijke personen met andersoortige inkomsten, waaronder zelfstandigen, gepensioneerden en beleggers.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
HOOFDSTUK 1 Inleiding / 1
1.1 Introductie en centrale vraag / 1
1.2 Relevantie van het onderzoek / 2
1.3 Afbakening van het onderzoek / 3
1.4 Onderzoeksopzet / 5
DEEL I: HET IBR PERSPECTIEF
HOOFDSTUK 2 De rol van de woonplaats in het internationale belastingrecht / 11
2.1 Inleiding / 11
2.2 Woonplaatsbeginsel in de woonstaat; bronbeginsel in de bronstaat / 11
2.2.1 Effecten op de tariefstoepassing / 14
2.2.2 Effecten op de vergelding van persoonsgebonden tegemoetkomingen / 15
2.2.3 Effecten op de vergelding van niet-persoonsgebonden aftrekposten / 16
2.3 Conclusie en samenvatting / 17
DEEL II: HET UNIERECHTELIJKE PERSPECTIEF
HOOFDSTUK 3 De Europeesrechtelijke aanvaardbaarheid van het onderscheid op grond van woonplaats bij de fiscale behandeling van grensoverschrijdende werknemers (algemeen deel en objectgebonden belastingvoordelen) / 21
3.1 Inleiding / 21
3.1.1 Vrij verkeer van werknemers / 22
3.1.2 Toegang tot het vrije verkeer / 23
3.1.3 Het beslisschema van het HvJ EU: beperking, rechtvaardiging, geschiktheid en proportionaliteit / 26
3.2 Ongelijke behandeling van grensoverschrijdende werknemers in vergelijking met thuisblijvers / 29
3.2.1 Vergelijkbaarheid van inwoners en niet-inwoners / 29
3.2.2 Inkomensgerelateerde tegemoetkomingen / 30
3.2.3 Belastingtarief en teruggaveprocedures / 47
3.2.4 Samenloop grondslag en tarief / 51
3.2.5 Neutralisering door de woonstaat / 59
3.3 Conclusie en samenvatting / 62
HOOFDSTUK 4 De fiscale vergelding van persoonlijke en gezinsomstandigheden van belastingplichtigen; het HvJ EU-model (subjectgebonden belastingvoordelen) / 67
4.1 Het Schumacker-arrest / 68
4.2 Reikwijdte van de Schumacker-rechtspraak / 70
4.2.1 Belastingvoordelen in verband met de persoonlijke en gezinssituatie / 71
4.2.2 Precisering: volledige fiscale draagkracht / 71
4.3 De Schumacker-criteria: ontwikkeling van de jurisprudentie / 74
4.3.1 Gschwind: relevantie inkomsten partner (gezinsinkomen) / 75
4.3.2 Wallentin en D.: geen onderworpenheid in de woonstaat wel/niet relevant / 77
4.3.3 Meindl en Commissie/Estland: afwijzing 75%- en 90%-criterium / 79
4.3.4 Kieback: toepassing woonstaatcriterium in driehoekssituaties / 83
4.3.5 X: nuancering belang inkomenscriterium; fractionele Schumacker situatie / 87
4.3.6 Overzicht van de Schumacker-criteria / 92
4.4 Conclusie en samenvatting / 94
HOOFDSTUK 5 De verplichtingen van de woonstaat bij de inaanmerkingneming van de persoonlijke en gezinssituatie van belastingplichtigen (inwoners) / 97
5.1 Inleiding / 97
5.2 Jurisprudentie inzake de verplichtingen van de woonstaat / 98
5.2.1 Gilly: geen verplichting tot volledige verrekening buitenlandse belasting / 99
5.2.2 De Groot: volledige subjectgebonden aftrekposten in woonstaat als hoofdregel / 102
5.2.3 Beker: verduidelijking woonstaatverplichting voorkomingsbreuk / 105
5.2.4 Imfeld: verduidelijking De Groot-excepties (verzekering; onderling verband) / 109
5.2.5 Tussenconclusie / 113
5.3 Onbeantwoorde vraagstukken / 114
5.3.1 Begrip ‘volledig en naar behoren in aanmerking genomen’ / 114
5.3.2 Het vereiste onderlinge verband: de wijze van ‘verzekering’ / 127
5.3.3 Subjectgebonden belastingvoordelen in de werkstaat: beschikbaar of genoten? / 129
5.3.4 Doorschuifregelingen / 131
5.4 De verplichtingen van de woonstaat in Schumacker-situaties / 142
5.4.1 Klassieke Schumacker-exceptie (één werkstaat) / 142
5.4.2 Fractionele Schumacker-exceptie (meerdere werkstaten) / 149
5.5 Conclusie en samenvatting / 150
HOOFDSTUK 6 De verplichtingen van de werkstaat bij de inaanmerkingneming van de persoonlijke en gezinssituatie van belastingplichtigen (niet-inwoners) / 157
6.1 Inleiding / 157
6.2 Schumacker-situaties; relevantie belastingvoordelen in andere staten / 157
6.2.1 Klassieke Schumacker-exceptie (één werkstaat) / 157
6.2.2 Fractionele Schumacker-exceptie (meerdere werkstaten) / 161
6.2.3 Tussenconclusie / 163
6.3 Grensoverschrijdende verliesaftrek / 163
6.3.1 Algemeen; aftrek van buitenlandse negatieve inkomsten / 163
6.3.2 Inhaal- en clawback-regelingen / 179
6.3.3 Definitieve verliezen / 185
6.3.4 Conclusies grensoverschrijdende verliesaftrek natuurlijke personen / 193
6.4 Conclusie en samenvatting / 196
HOOFDSTUK 7 Nadere vereisten op grond van de rechtspraak van het HvJ EU / 199
7.1 Inleiding / 199
7.2 Onderscheid tussen belastingplichtigen of inkomsten uit verschillende andere lidstaten (horizontale discriminatie) / 199
7.2.1 D-zaak: onderscheid op grond van een belastingverdrag / 200
7.2.2 Sopora: onderscheid op grond van nationaal recht / 202
7.2.3 Tussenconclusie / 204
7.3 De (on)toelaatbaarheid van keuzeregimes / 205
7.3.1 Gielen: facultatieve regeling inkomstenbelasting (objectgebonden belastingvoordeel) / 205
7.3.2 National Grid Indus: keuzeregime exitheffing (proportionaliteitstoets) / 206
7.3.3 Beker: facultatieve regeling inkomstenbelasting (De Groot-situatie) / 207
7.3.4 Hirvonen: facultatieve regeling inkomstenbelasting (Schumacker situatie) / 209
7.3.5 Hünnebeck: facultatieve regeling schenkbelasting / 211
7.3.6 Tussenconclusie / 213
7.4 Het onderscheid tussen belastingvoordelen en socialezekerheidsvoordelen (die verband houden met de persoonlijke en gezinssituatie) / 213
7.5 Conclusie en samenvatting / 219
HOOFDSTUK 8 De huidige stand van het Unierecht (conclusies deel II) / 223
DEEL III: HET NORMATIEVE PERSPECTIEF
HOOFDSTUK 9 De toekomst van de woonplaats als onderscheidend criterium bij de fiscale behandeling van grensoverschrijdende werknemers / 235
9.1 Inleiding / 235
9.2 Belastingneutraliteit en gelijke behandeling / 236
9.3 Beoordeling van de Schumacker-doctrine / 246
9.3.1 Vergelijkbaarheid van inwoners en niet-inwoners / 247
9.3.2 Belastingtarief: progressie-effect functioneert niet / 250
9.3.3 Samenhang van belastingstelsels: tarief en aftrekposten / 253
9.4 Aanvullende tekortkoming van het Unierecht: toelaatbaarheid verrekeningsmethode / 257
9.5 Conclusie en samenvatting / 258
HOOFDSTUK 10 Woonplaatsonafhankelijke belastingheffing naar draagkracht van grensoverschrijdende werknemers / 261
10.1 Inleiding / 261
10.2 Verschillende bestaande visies / 262
10.2.1 Beoordeling / 265
10.3 Woonplaatsonafhankelijke belastingheffing naar draagkracht / 268
10.3.1 Belastingtarief / 268
10.3.2 Persoonlijke en gezinssituatie / 271
10.3.3 Grensoverschrijdende verliesverrekening / 276
10.3.4 Keuzevrijheid voor belastingplichtigen / 279
10.4 Richtlijn / 283
10.4.1 Voormalige conceptrichtlijn uit 1979 / 283
10.4.2 Eigen richtlijnvoorstel: woonplaatsonafhankelijke belastingheffing naar draagkracht / 287
10.5 Conclusie en samenvatting / 295
DEEL IV: CONCLUSIES
HOOFDSTUK 11 Samenvatting, conclusies en aanbeveling / 301
SUMMARY
The influence of the place of residence on the tax treatment of cross-border employees / 313
Alfabetische bibliografie / 323
Chronologische jurisprudentielijst / 335
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan