Enkele goederenrechtelijke aspecten van octrooirechten
Gebonden Nederlands 2021 1e druk 9789013163605Samenvatting
Dit proefschrift geeft een diepgaande analyse van de goederenrechtelijke aspecten van een octrooi evenals de werking van het octrooiregister. Met onder meer uitgebreide uitleg over hoe de overdracht, bezit en verpanding van een octrooi werkt. Daarnaast worden ook octrooilicenties vanuit goederenrechtelijke optiek onder de loep genomen.
De goederenrechtelijke bepalingen van de Rijksoctrooiwet 1995 (Row 1995) zijn op onderdelen verre van duidelijk en roepen veel vragen op. Zo is de allereerste zin van artikel 65 lid 3 ondoorgrondelijk te noemen: “de overdracht werkt tegenover derden eerst wanneer de akte in het octrooiregister is ingeschreven.” Wat is een overdracht die niet tegenover derden werkt? Gaat het om een derdenbeschermingsbepaling of is het octrooi de facto toch een registergoed? Deze en andere vragen zijn in dit proefschrift uitvoerig onderzocht.
Enkele goederenrechtelijke aspecten van octrooirechten is de enige titel die een diepgaande analyse geeft van de goederenrechtelijke aspecten van een octrooi. De uitleg van de werking van het octrooiregister is uniek te noemen. Daarnaast is bekeken of diverse regelingen wel goed passen binnen het huidige goederenrechtelijk systeem van het Burgerlijk Wetboek, namelijk:
de regeling van de overdracht van een octrooi in artikel 65 Row 1995
de regeling van de verpanding van een octrooi in artikel 67 Row 1995
de regeling van de octrooilicentie in artikel 56 lid 2 Row 1995
Octrooirechten Actueel
De resultaten van het onderzoek worden door middel van een diepgaande analyse besproken en bieden nieuwe inzichten waarmee de wetsartikelen kunnen worden gemoderniseerd. Uiterst interessant is de rechtsvergelijkende studie naar de overdracht van een octrooi en de werking ervan tegenover derden, in Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zwitserland. Hetzelfde geldt voor de rechtsvergelijkende studie naar de octrooilicentie.
Enkele goederenrechtelijke aspecten van octrooirechten is van grote waarde voor octrooigemachtigden, octrooiadvocaten die tegen goederenrechtelijk problemen aanlopen en curatoren met octrooien in hun boedel. Ook voor universiteiten en studenten is de inhoud zeer interessant te noemen.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1.1 Aanleiding voor dit onderzoek 1
1.2 Vraagstelling 1
1.3 Opbouw van het onderzoek 2
1.4 Grenzen van het onderzoek 4
1.5 Gevolgde methode 5
1.6 Belang van het onderzoek 7
2 VERKENNING 1: KERNASPECTEN OCTROOI, POSITIE BINNEN HET VERMOGENSRECHT, VERKRIJGING EN VERLIES 9
2.1 Inleiding 9
2.2 Kernaspecten van een octrooi 9
2.2.1 Verleend door de overheid 9
2.2.2 Omvang van het recht 10
2.2.3 Handhaving van het recht 11
2.2.4 Octrooibewijs 11
2.2.5 Octrooiregister 12
2.2.6 Samenvatting 12
2.3 Octrooi als vermogensrecht 12
2.4 Octrooi als absoluut recht 16
2.5 Goederenrechtelijk absoluut en octrooirechtelijk absoluut 17
2.6 Verkrijging van een octrooi onder algemene titel 18
2.6.1 Inleiding 18
2.6.2 Natuurlijke personen 20
2.6.3 Rechtspersonen 21
2.7 Verkrijging van een octrooi onder bijzondere titel 22
2.7.1 Overdracht 23
2.7.2 Verkrijging door verjaring 23
(a) Verkrijging door verjaring bij bezit te goeder trouw 24
(b) Verkrijging na verjaring rechtvordering rechthebbende 26
2.7.3 Onteigening 27
2.7.4 Verlening 30
2.7.5 Opeising 30
(a) Aanspraak op het octrooi 30
(b) Bijzonderheden verkrijging 32
(c) Gedeeltelijke aanspraak op een octrooi 34
(d) Verjaringstermijn 36
(e) Grondslag verjaringstermijn 37
(f) Verschil tussen opeising en revindicatie 38
2.8 Verlies van een octrooi 38
2.9 Samenvatting 41
3 VERKENNING 2: OCTROOIREGISTER EN REGISTER VAN STUKKEN 43
3.1 Inleiding 43
3.2 Het octrooiregister 43
3.2.1 Inleiding 43
3.2.2 De registers onder de (Rijks)octrooiwet (1910) 46
(a) Overzicht relevante bepalingen in het
Octrooireglement 50
(b) Voorbeeld 51
(c) Gedeeltelijke overname van een akte 52
(d) Aanpassingen en verdwijning register van stukken 52
3.2.3 Register(s) onder de Rijksoctrooiwet 1995 54
(a) Register van stukken 55
(b) Restbepaling inschrijvingen 56
(c) Inschrijving van octrooiaanvragen 58
(d) Aantekening verlening in het octrooiregister 60
(e) Inlichtingen, uittreksels en afschriften 61
3.3 Inschrijvingen in het octrooiregister 61
3.3.1 Inleiding 61
3.3.2 Ambtshalve inschrijvingen 61
3.3.3 Inschrijvingen op verzoek 62
(a) Verzoek tot inschrijving van een akte van overdracht 63
(i) Het verzoek 64
(ii) De bijlage 65
(iii) Verwerking verzoek door Octrooicentrum Nederland 66
(b) Verzoeken tot inschrijving met betrekking tot een licentie of een pandrecht 67
(c) Verzoeken tot inschrijving van andere stukken 68
3.3.4 De betekenis van inschrijvingen 68
(a) Constitutief 69
(b) Tegenwerping aan derden 70
(c) Inschrijvingen zonder rechtsgevolg 70
3.3.5 Rangorde 71
3.4 Het kadaster en de openbare registers 72
3.4.1 Inleiding 72
3.4.2 Het kadaster 72
3.4.3 De openbare registers 74
3.4.4 Onvolledig negatief stelsel 77
3.4.5 Openbare registers en derdenbescherming 80
3.5 Vergelijking van de registers voor octrooien met de registers voor onroerende zaken 81
3.6 Samenvatting 84
4 OVERDRACHT 87
4.1 Inleiding 87
4.2 Wetsgeschiedenis artikel 65 Row 1995 87
4.2.1 Invoering Rijksoctrooiwet 1995 87
4.2.2 Wetswijziging invoering Boeken 3, 5 en 6 BW 88
4.2.3 Periode 1905 tot 1992 90
4.2.4 Totstandkoming wetsontwerp 92
4.2.5 Slotsom 96
4.3 Titel 96
4.3.1 Causale overdracht 96
4.3.2 Drucker 96
4.3.3 Telders 97
4.3.4 De zaak Vonk tegen Lamp 98
4.3.5 Discussie 100
4.3.6 Wetswijziging 104
4.3.7 Artikel 65 Row 1995 105
4.3.8 Begrip titel 105
4.3.9 Bepaaldheid van de titel 108
4.3.10 Geldigheid titel ten tijde van levering 111
4.3.11 Voorwaardelijke titel 113
(a) Opschortende voorwaarde 114
(b) Ontbindende voorwaarde 116
4.3.12 Verbintenis onder een tijdsbepaling 117
(a) Conversie overdracht onder een ontbindende tijdsbepaling 118
(b) Conversie overdracht onder een opschortende tijdsbepaling 119
4.4 Beschikkingsbevoegdheid 119
4.4.1 Tijdstip 121
4.4.2 Bescherming tegen beschikkingsonbevoegdheid 121
4.4.3 Derdenbescherming onder artikel 3:88 lid 1 BW 122
(a) Goede trouw 124
(b) Oorzaak onbevoegdheid 129
(i) Titelgebreken 130
(ii) Leveringsgebreken 130
(iii) Beschikkingsonbevoegdheid 130
(c) Gevolgen derdenbescherming 131
4.4.4 Derdenbescherming in de Rijksoctrooiwet 1995 131
(a) Bij vernietiging 132
(b) Bij opeising 133
(c) Bij niet-ingeschreven nietigheidsdagvaarding 134
4.5 Levering 135
4.5.1 Goederenrechtelijke overeenkomst 135
4.5.2 Leveringsformaliteiten 140
4.5.3 Inschrijving in het octrooiregister 145
4.5.4 Verschil tussen titel en akte 152
4.5.5 Elk voorbehoud de overdracht betreffende 153
4.5.6 Uitleg van de akte van levering 163
(a) Inleiding 163
(b) Uitleg van contracten in het overeenkomstenrecht 164
(c) Uitleg van akten van levering in het goederenrecht 168
(i) Subjectieve uitleg van de akte van cessie 168
(ii) Objectieve uitleg van de akte van levering van registergoederen 169
(d) Uitleg van octrooiakten 172
4.5.7 Levering bij voorbaat van toekomstige octrooien 175
4.6 Slotsom voor artikel 65 Row 1995 177
5 MODERNISERING ARTIKEL 65 LID 3 ROW 1995 179
5.1 Inleiding 179
5.2 Octrooioverdracht onder buitenlands recht 180
5.2.1 Inleiding 180
5.2.2 Overdracht volgens het Franse recht 180
5.2.3 Overdracht volgens het Duitse recht 185
5.2.4 Overdracht volgens het Engelse recht 189
5.2.5 Overdracht volgens het Zwitserse recht 194
5.2.6 Vergelijking van de verschillende systemen van overdracht 197
5.3 De positie van derden na een stille overdracht 198
5.3.1 Onderzoek aan de hand van vier vragen 198
5.3.2 Vraag 1a: Verhaal op het octrooi 199
(a) Het Franse recht 199
(b) Het Duitse recht 200
(c) Het Engelse recht 201
(d) Het Zwitserse recht 201
(e) Het Nederlandse recht 201
(f) Samengevat 204
5.3.3 Vraag 1b: Parallelle overdrachten 204
(a) Het Franse recht 204
(b) Het Duitse recht 205
(c) Het Engelse recht 207
(d) Het Zwitserse recht 209
(e) Het Nederlandse recht 210
(f) Samengevat 211
5.3.4 Vraag 2a: Handhaving van het octrooi 211
(a) Richtlijn handhaving IE-rechten 211
(b) Het Franse recht 212
(c) Het Duitse recht 214
(d) Het Engelse recht 215
(e) Het Zwitserse recht 217
(f) Het Nederlandse recht 218
(g) Samengevat 220
5.3.5 Vraag 2b: Bestuursrechtelijk rechtsverkeer 220
(a) Het Franse recht 220
(b) Het Duitse recht 221
(c) Het Engelse en Zwitserse recht resp. het EOV 221
(d) Het Nederlandse recht 222
(e) Samengevat 222
5.3.6 Geharmoniseerd octrooirecht? 222
5.4 Modernisering artikel 65 lid 3 Row 1995 223
5.4.1 ‘Relatieve eigendom’ kan niet 223
5.4.2 Artikel 65 lid 3: een onmogelijke bepaling 225
5.4.3 Van derdenwerking naar derdenbescherming 227
5.4.4 Vraag 1a: Verhaal op het octrooi 227
5.4.5 Vraag 1b: Parallelle overdrachten 235
5.4.6 Vraag 2a: Handhaving van het octrooi 238
5.4.7 Vraag 2b: Bestuursrechtelijk rechtsverkeer 239
5.4.8 Samenvatting modernisering 240
6 BEZIT 241
6.1 Inleiding 241
6.2 Literatuur en jurisprudentie 242
6.2.1 Drucker 242
6.2.2 Telders 242
6.2.3 Van Engelen 243
6.2.4 Arresten bezit van merken 244
(a) Hof Den Haag (Spirits/FKP) 245
(b) Hof Arnhem-Leeuwarden (Waarschip) 245
6.3 Titel 3.5 BW ‘Bezit en houderschap’ en octrooien 246
6.3.1 Inleiding 246
6.3.2 Wetsgeschiedenis 247
6.3.3 Kenmerken bezit 249
6.3.4 Houderschap 250
6.3.5 Wie heeft het bezit? 251
6.3.6 Verkrijging, overdracht en verlies van bezit 253
(a) Verkrijging van bezit van een octrooi 253
(b) Overdracht van bezit 253
(c) Bezitsverkrijging door opvolging onder algemene titel 255
(d) Verlies van bezit 255
6.3.7 Processuele functie van bezit 256
6.3.8 Burgerlijke vruchten 260
6.3.9 De goederenrechtelijk en politionele functie van bezit 262
6.3.10 Verjaring 263
6.4 Samenvatting en slotsom 264
6.4.1 Probleemloze toepassingen van enkele bezitsbepalingen 264
6.4.2 Toepassing van enkele bezitsbepalingen niet goed voorstelbaar 265
6.4.3 Slotsom 265
7 PAND 267
7.1 Inleiding 267
7.2 Kernaspecten pandrecht 268
7.3 Wetsgeschiedenis van artikel 67 Row 1995 270
7.3.1 Rapport Subcommissie 270
7.3.2 Parlementaire geschiedenis 1905/1910 270
7.3.3 Meijers (1912) 271
7.3.4 Wetswijziging invoering Boeken 3, 5, en 6 BW 272
7.3.5 Invoering Rijksoctrooiwet 1995 272
7.3.6 Implementatie Verdrag inzake octrooirecht 272
7.3.7 Slotsom 273
7.4 Het ontstaan van pandrecht op een octrooi 273
7.4.1 Schakelbepaling artikel 3:98 BW 273
7.4.2 Titel 274
7.4.3 Beschikkingsbevoegdheid 275
7.4.4 Vestiging 275
7.4.5 Gekozen woonplaats 279
7.4.6 Bedingen 280
7.4.7 Andere wijze van ontstaan dan door vestiging 284
7.5 Derdenbescherming 285
7.5.1 Derdenbescherming onder artikel 3:88 lid 1 BW 286
7.5.2 Parallelle transacties: van derdenwerking naar derdenbescherming 286
7.5.3 Derdenbescherming bij niet-ingeschreven nietigheidsvordering 290
7.5.4 Derdenbescherming bij opeising 291
7.6 Uitoefening pandrecht 294
7.6.1 Handhaving octrooi jegens inbreukmakers 294
7.6.2 Wetsgeschiedenis artikel 69 Row 1995 295
7.6.3 Openbare verkoop ten overstaan van een notaris 297
7.6.4 Onderhandse verkoop na toestemming van de voorzieningenrechter 300
7.6.5 Onderhandse verkoop na overeenstemming tussen partijen 302
7.7 Tenietgaan pandrecht 303
8 LICENTIE 307
8.1 Inleiding 307
8.2 Inhoud van de licentie 307
8.3 Positie licentienemer jegens inbreukmakers 309
8.3.1 Schadevergoeding of winstafdracht 309
8.3.2 Geen inbreukverbod 311
8.4 Ontstaan licentie 314
8.4.1 Overeenkomst 315
8.4.2 Aanvaarde uiterste wilsbeschikking 315
8.4.3 Beschikking van Onze Minister 316
8.4.4 Rechterlijke uitspraak 317
8.4.5 Koninklijk besluit 318
8.4.6 Euratom-verdrag 318
8.4.7 Hierna alleen licenties ontstaan uit een overeenkomst 319
8.5 Gevolgen inschrijving licentie in het octrooiregister 319
8.5.1 Discussies in de Subcommissie 319
8.5.2 Drucker 322
8.5.3 Telders 324
8.5.4 Hoyng 325
8.5.5 Huydecoper en Van Nispen 326
8.5.6 Van Engelen 327
8.5.7 Discussie 328
8.6 Enkele goederenrechtelijke situaties rond licenties 332
8.6.1 Overdracht octrooi 332
8.6.2 Verpanding octrooi 332
8.6.3 Opeising octrooi 333
8.6.4 Licentie gaat over op een ander octrooi 335
8.6.5 Overdracht licentie door de licentienemer 336
8.6.6 Verpanding licentie door de licentienemer 340
8.6.7 Verpanding toekomstige licentiebetalingen door de octrooihouder 340
8.7 Einde licentieovereenkomst 341
8.8 Discussie huidige regeling licentie 342
8.9 Rechtsvergelijkend onderzoek octrooilicenties 343
8.9.1 Inleiding 343
8.9.2 Het Britse recht 344
8.9.3 Het Franse recht 349
8.9.4 Het Duitse recht 353
8.9.5 Het Zwitserse recht 360
8.9.6 Samenvatting van de verschillende regelingen 370
8.10 Twee wegen voor modernisering 372
8.10.1 Inleiding 372
8.10.2 Tweedeling langs de bekende vermogensrechtelijke lijnen 375
(a) De gewone licentie als relatief recht 376
(b) De exclusieve licenties als een absoluut recht 377
(c) Verschillen tussen beide typen bij beëindiging licentie wegens wanbetaling 378
(d) Aanpassing Rijksoctrooiwet 1995 378
8.10.3 Obligatoire licenties met verzakelijkte eigenschappen 379
8.10.4 Vergelijking van de twee wegen 381
8.11 Slotsom en moderniseringsaanzet 383
9 CONCLUDERENDE SLOTOPMERKINGEN 387
9.1 Inleiding 387
9.2 Octrooi als absoluut vermogensrecht; verkrijging en verlies 387
9.3 Octrooiregister en register van stukken 388
9.4 Octrooioverdracht 389
9.5 Modernisering artikel 65 lid 3 Row 1995 392
9.6 Bezit 394
9.7 Pandrecht 394
9.8 Licentie 396
9.9 Slotopmerking 398
10 LIJST VAN AFKORTINGEN 399
11 VERKORT AANGEHAALDE LITERATUUR 401
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan