Uiterste wil en onderscheiden soorten van uiterste wilsbeschikkingen
Paperback Nederlands 2021 1e druk 9789013165081Samenvatting
Alleen met een uiterste wil kan men over zijn vermogen na overlijden beschikken. In deze monografie komen verschillende verschijningsvormen van de uiterste wil en de daarin op te nemen uiterste wilsbeschikkingen aan de orde.
Iedereen krijgt vroeg of laat met het erfrecht te maken, namelijk als erfgenaam of als erflater. Vaker dan ooit te voren wordt afgeweken van het wettelijk erfrecht. Door de verwatering van de familiebanden zal dat in de toekomst nog verder worden versterkt. Afwijken van het wettelijk erfrecht is mogelijk door het maken van een uiterste wil met daarin opgenomen uiterste wilsbeschikkingen. Kennis van en over de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikking is daarom steeds belangrijker voor juristen werkzaam op het gebied van het erfrecht.
Uiterste wil en onderscheiden soorten van uiterste wilsbeschikkingen gaat specifiek over de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikking en raakt daarmee een kernbeginsel van ons burgerlijk recht: de mogelijkheid te beschikken over eigendomsrechten. In deze monografie komen verschillende verschijningsvormen van de uiterste wil en de onderscheiden soorten uiterste wilsbeschikkingen aan de orde.
Wilsbeschikkingen actueel
De nog steeds toenemende internationalisering heeft zijn weerslag op de geldigheid van de uiterste wil en uiterste wilsbeschikkingen. In deze uitgave wordt daarom in dit kader aandacht besteed aan de Europese erfrecht verordening. Daarnaast gaat de Monografie in op actuele ontwikkelingen rondom de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikkingen, zoals de tijdelijke mogelijkheid van testeren via het zogenoemde Skype-testament. . Sinds de invoering van het huidige erfrecht is geen ander werk verschenen dat uitsluitend inzoomt op de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikking.
Bij de behandeling van vragen rondom de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikking mag overigens niet uit het oog worden verloren dat het erfrecht geen eiland vormt, maar onderdeel is van het vermogensrecht. Antwoorden op vragen ten aanzien van de uiterste wil en de uiterste wilsbeschikkingen kunnen daarom ook worden gevonden in Boek 3 en 6 BW.
Uiterste wil en onderscheiden soorten van uiterste wilsbeschikkingen is zeer relevant en interessant voor de praktijkjurist werkzaam op het gebied van het erfrecht. Denk aan (kandidaat-)notarissen en advocaten die zich bezighouden met het erfrecht. De monografie is tevens van waarde voor wetenschappers op het gebied van het erfrecht. Met name de verdieping en de rechtsvergelijking is gericht op deze doelgroep.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen / XI
Lijst van aangehaalde literatuur / XIII
HOOFDSTUK 1
Algemeen / 1
1 Terminologie / 1
2 Het beginsel van testeervrijheid / 2
3 Autonomiebeginsel en ongeschreven grondrecht / 2
4 Eigendomsrecht / 4
5 Contractsvrijheid / 4
6 Beperkingen van de testeervrijheid vanwege zwaarder wegende belangen / 5
7 Formele beperkingen van de testeervrijheid / 6
8 Materiële beperkingen van de testeervrijheid / 8
9 Openbare orde en goede zeden / 9
10 Dwingend erfrecht / 10
11 Legitieme portie / 11
12 Andere wettelijke rechten / 13
13 Levenstestament / 14
HOOFDSTUK 2
De uiterste wil en testamentvarianten / 17
14 Inleidend / 17
15 De verschijningsvormen van de uiterste wil / 17
16 De notariële uiterste wil / 18
17 De onderhandse gedeponeerde uiterste wil / 19
18 Het codicil / 19
19 De buitengewone vormen van uiterste wil / 20
20 De uiterste wil opgemaakt volgens de Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid / 21
21 De uiterste wil gemaakt ten overstaan van een consulair ambtenaar / 22
22 De buitenlandse uiterste wil / 22
23 De digitale uiterste wil / 23
24 Testamentvarianten / 23
25 Vruchtgebruiktestament / 24
26 Legaat tegen inbreng van de waarde / 25
27 Tweetrapstestament / 26
28 Langstlevende testamenten / 28
29 De ouderlijke boedelverdeling / 29
30 Quasiwettelijk verdeling / 30
31 Het combinatietestament / 31
32 Verjaringsproblematiek / 32
HOOFDSTUK 3
De uiterste wilsbeschikking / 33
33 Algemene kenmerken (art. 4:42 lid 1 BW) / 33
34 De uiterste wilsbeschikking als rechtshandeling / 33
35 Eenzijdigheid / 34
36 Herroepelijk (gevolg; art. 4:42 lid 2 BW) / 35
37 Werkend na de dood / 35
38 Gesloten stelsel / 36
39 Niet passend in het gesloten stelsel / 37
40 Niet alle uiterste wilsbeschikkingen staan in Boek 4 BW / 39
41 ‘Typenzwang’ in het Duitse erfrecht / 39
42 Formele geldigheidsvereisten / 40
43 Vormgebondenheid (‘bij uiterste wil’) / 40
44 Persoonlijk / 41
45 Vertegenwoordigingsverbod bij het maken van een uiterste wilsbeschikking / 42
46 Wilsdelegatie? / 43
47 Wie een uiterste wilsbeschikking kan maken / 44
48 Wilsbekwaamheid / 45
49 Testeren door een curator? / 45
50 Een uiterste wilsbeschikking gemaakt door een wilsonbekwame erflater? / 46
51 Wilsgebreken (art. 3:44 in verbinding met art. 4:33 BW) / 49
52 De uiterste wilsbeschikking en de Europese Erfrechtverordening (ErfVO) / 50
53 De definitie van de uiterste wilsbeschikking (ErfVO) / 51
54 Testeer- en wilsbekwaamheid (ErfVO) / 52
55 Formele geldigheid van uiterste wilsbeschikkingen (ErfVO) / 52
56 Toelaatbaarheid en materiële geldigheid (ErfVO) / 53
57 Overgangsrecht (ErfVO) / 53
58 Overgangsrecht Boek 4 BW: hoofdregel onmiddellijke werking / 53
59 Alles wat geldig was, blijft geldig / 54
60 En alles wat onder oud erfrecht (al) ongeldig was? / 54
HOOFDSTUK 4
Soorten uiterste wilsbeschikkingen / 57
61 De te bespreken uiterste wilsbeschikkingen / 57
62 Erfstelling / 57
63 Het legaat als vorderingsrecht / 60
64 De wijze van verkrijging van een legaat / 61
65 Opeisbaarheid en verjaring van een legaat / 62
66 Het (keuze)legaat (tegen inbreng van de waarde) / 63
67 Het opvul- en afvullegaat / 64
68 Giften en andere handelingen die worden aangemerkt alsof het legaten zijn / 64
69 Testamentaire last / 65
70 De moderne executeur / 66
71 De begrafenisexecuteur / 67
72 De beheersexecuteur / 68
73 De executeur-afwikkelingsbewindvoerder / 69
74 Testamentair bewind / 69
75 Stichting / 71
76 Een uiterste wilsbeschikkingen onder tijdsbepaling of voorwaarde (algemeen) / 73
77 De erfstelling onder tijdsbepaling / 73
78 Het legaat onder tijdsbepaling / 74
79 Testamentair bewind en executele onder tijdsbepaling / 74
80 De voorwaardelijke making in het algemeen / 74
81 De making onder opschortende voorwaarde sec / 75
82 De erfstelling onder ontbindende voorwaarde sec / 76
83 De making onder ontbindende voorwaarde gevolgd door een aansluitende erfstelling onder opschortende voorwaarde / 76
84 Het belang van Boek 3 en Boek 6 BW voor voorwaardelijke legaten / 77
85 De uitgestelde opeisbaarheid van art. 4:82 BW / 78
86 De wijziging van de inkortingsvolgorde (art. 4:87 BW) / 79
87 De uitsluitings- en insluitingsclausule / 80
88 De voogdijbenoeming / 81
89 De uitsluiting van het ouderlijk vruchtgenot / 82
90 De Auteurswet 1912 (Aw 1912) en de Wet op de naburige rechten (WNR) / 82
91 Wet op de lijkbezorging (Wlb) en art. 49a Wna / 83
92 Inzagerecht in het medisch dossier / 84
HOOFDSTUK 5
Uitleg van uiterste wilsbeschikkingen / 87
93 Wat is uitleg? / 87
94 Verhoudingen en omstandigheden, art. 4:46 lid 1 BW / 89
95 Daden of verklaringen van de erflater buiten de uiterste wil, art. 4:46 lid 2 BW / 90
96 Art. 4:46 lid 1 en 2 BW schematisch / 91
97 Vergissing in persoon of goed, art. 4:46 lid 3 BW / 92
98 Bijzondere uitlegbepalingen / 93
99 Aanvulling / 93
100 Uitleg in Duitsland en België / 94
101 Duitsland / 94
102 België / 96
Trefwoordenregister / 99
Artikelenregister / 105
Jurisprudentieregister / 113
Monografieën BW / 117
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan