De media-explosie
Trends en issues media en communicatie
Paperback Nederlands 2018 9789024406838Samenvatting
In ons dagelijks leven vindt een voortdurende confrontatie met massamedia plaats. Een aanhoudende stroom van boodschappen van traditionele en nieuwe media. Hoe gaan we daarmee om?
In dit boek staat onze omgang met de media-explosie centraal. In dit standaardwerk voor het hoger onderwijs gaat het vooral om de werking van diverse communicatievormen in het informatietijdperk.
Nieuw aan de vijfde druk
Het denken over massacommunicatie en issuesmanagement ontwikkelt zich razendsnel. De media-explosie groeit mee en is integraal herzien:
- De bestaande hoofdstukken zijn grondig herzien op basis van alle nieuwe theorievorming;
- Nieuwe hoofdstukken over mediaorganisaties, participatie en interactie, media- en contentstrategie, trendwatching.
- Focus op alle nieuwe (multi)media en betere aansluiting op de beroepspraktijk.
Extra materiaal
Bij de lesmethode hoort een uitgebreide website met toetsen, interessante achtergrondinformatie en samenvattingen van de theorie.
Uniek aan dit boek
- Succesvolle titel al jaren vast onderdeel binnen de curricula van communicatie-opleidingen
- Complete lesmethode, behandelt alle trends en issues in massacommunicatie.
Doelgroep
- Hbo-studenten binnen opleidingen: communicatie, media, informatie & communicatie, journalistiek, media en entertainment management en/of met een vak medialandschap, media & maatschappij, massamedia of mediakunde
- Beginnende communicatie- en mediaprofessionals die meer willen weten over massamedia en medialandschap
Specificaties
Lezersrecensies
Geef uw waardering
Inhoudsopgave
Deel 1 Media en communicatie: een inleiding 3
1 De media-explosie – een eerste verkenning 5
1.1 Media zijn belangrijk en overal 5
1.2 Ons mediagebruik in cijfers 6
1.3 Zes kenmerken van de media-explosie 8
2 Van spraak naar schrift: de eerste mediarevolutie 13
2.1 De orale samenleving 13
2.2 Het ontstaan van beeldtekens 14
2.3 Het alfabetisch schrift 15
2.4 Documentatie 16
2.5 Ongelijktijdige communicatie 17
2.6 Ten slotte 18
3 Geschreven teksten worden gedrukt en verspreid: de tweede mediarevolutie 19
3.1 De drukpers als media-innovatie 19
3.2 De relatie zender-ontvanger verandert 20
3.3 Voor- en tegenstanders 21
3.4 Groei en verspreiding van de printmedia 22
3.5 Opkomst professionele journalistiek 23
3.6 Ten slotte 24
4 Van telegraaf tot internet: de derde mediarevolutie 25
4.1 Audiovisuele of informatierevolutie 25
4.2 De uitvinding van de telegrafie 26
4.3 De uitvinding van de telefonie 27
4.4 De ontwikkeling van de fotografie 28
4.5 De opkomst van de film 30
4.6 De opkomst van de radio 32
4.7 De doorbraak van de televisie 33
4.8 Visuele geloofwaardigheid 35
4.9 Digitalisering en de komst van internet 35
4.10 De vier kenmerken van internet 36
4.11 Ten slotte 39
5 Visies op communicatie: van actie naar interactie 41
5.1 De zeven basiselementen van communicatie 41
5.2 Verschillende definities en beoordelingscriteria 42
5.3 Verschillende visies: informatietransport versus cultureel ritueel 44
5.4 Samenhang tussen visies en beoordelingscriteria 48
6 Massacommunicatie: de klassieke benadering is niet langer houdbaar 51
6.1 Een klassieke vraag 51
6.2 Het klassieke onderscheid tussen massacommunicatie en interpersoonlijke communicatie 52
6.3 Massacommunicatie – een klassieke definitie 53
6.4 Massacommunicatie in de 21e eeuw – een nieuwe definitie 55
7 Massa en publiek 57
7.1 Massa, een term met negatieve en positieve bijklanken 57
7.2 Van massa naar publiek 58
7.3 Modern publiek 59
7.4 Publieksgroepen en doelgroepen 59
7.5 Publieksgroepen en doelgroepen in de mediawereld 60
7.6 De publieke opinie 62
7.7 Ten slotte 64
8 Mediaorganisaties 65
8.1 Mediabedrijven in de creatieve industrie 65
8.2 Het medialandschap in nieuwe tijden 67
8.3 Mediaorganisaties worden steeds crossmedialer 68
8.4 Kranten en dagbladen: concentratie en digitalisering 70
8.5 Magazines 72
8.6 Tv & radio 74
8.7 Media-activiteiten: owned, paid & earned media 76
8.8 Imago, identiteit, merk en reputatie 78
8.9 Tot slot: economisch en maatschappelijk belang 81
9 De mediaboodschap 83
9.1 Tekens en codes 83
9.2 Verschillende soorten tekens 84
9.3 De vier aspecten van de boodschap 87
9.4 Denotaties en connotaties 88
9.5 Inkadering en inkleuring: framing en labelling 89
9.6 Communicatietechnieken voor beïnvloeding 90
9.7 Ten slotte: de macht van het beeld 95
10 Media: functies en kenmerken 99
10.1 Medium en kanaal 99
10.2 Verschillen in mediawerking 101
10.3 Intentiefuncties 103
10.4 Gevolgfuncties 105
10.5 Mediatisering 107
10.6 Ten slotte 109
11 Van massamedia naar sociale media 111
11.1 Web 2.0 en de opkomst van sociale media 111
11.2 Tools versus media 113
11.3 Bij sociale media gaat het om gemedieerde interacties 115
11.4 User generated content 118
11.5 Het sociale karakter van de netwerken 119
11.6 Gebruikersfuncties van sociale media 120
11.7 Soorten online communities 122
11.8 De impact van sociale media 125
11.9 Crossmediale werking in het tijdperk van de media-explosie 127
11.10 Ten slotte 130
Deel 2 Denken over media: theorie en onderzoek 131
12 Honderd jaar communicatieonderzoek 133
12.1 Relevantie van onderzoek naar media-effecten 133
12.2 Fundamenteel en toegepast communicatieonderzoek 135
12.3 De richting en inrichting van het onderzoek 136
12.4 Casus: het meten van mediatijd en mediagebruik 137
12.5 Vijf fasen in de theorievorming 142
13 Almachtige media (fase 1) 145
13.1 Massamedia als injectienaald 145
13.2 Bedenkingen tegen de one-step-flow-theory 146
13.3 Injectienaalddenken in de reclame 148
13.4 Injectienaalddenken in de politiek 148
13.5 Ten slotte 150
14 Opinieleiders als schakel tussen media en publiek (fase 2) 153
14.1 De opkomst van de opinieleider: de two-step-flow-theory 153
14.2 Opinieleiders in soorten en maten 155
14.3 Herziening van het tweetrapsmodel: multi-step-flow-theory 157
14.4 Beïnvloeders in het informatietijdperk 159
14.5 Toepassingen en onderzoek in het informatietijdperk 160
15 De ontvangers komen in beeld (fase 3) 163
15.1 De aandacht voor het publiek 163
15.2 Een netwerkbenadering: het zwamvlokmodel 165
15.3 Het zwamvlokmodel in het informatietijdperk 166
15.4 Uses and gratifications: nut en beloningen 167
15.5 Kanttekeningen bij de uses and gratifications-benadering 169
15.6 Motieven, behoeften en beloningen in het informatietijdperk 170
15.7 Big data en micro-targeting 171
16 Media sturen de kennisverwerking: agenda-setting en kenniskloof (fase 4) 175
16.1 De sturende macht van de media 175
16.2 Agenda-setting 177
16.3 Commentaar op agenda-setting 179
16.4 Herziening van de theorie: priming en framing 181
16.5 Agendavorming 182
16.6 Agenda-setting in het informatietijdperk 184
16.7 De kenniskloofhypothese 187
16.8 De digitale kenniskloof in het informatietijdperk 189
16.9 Commentaar 193
17 Media sturen gedrag: cultivatie, zwijgspiraal en filterbubbel (fase 4) 195
17.1 Culturele indicatoren 195
17.2 Uitkomsten van het televisieonderzoek 198
17.3 Kanttekeningen bij het onderzoek naar cultivatie 199
17.4 Vervolgonderzoek naar cultivatie 200
17.5 Culturele indicatoren in de informatiemaatschappij 202
17.6 De zwijgspiraal 204
17.7 Cumulatie, consonantie en openbaarheid 207
17.8 Kanttekeningen bij de zwijgspiraaltheorie 208
17.9 De zwijgspiraal in het informatietijdperk 210
17.10 Van zwijgspiraal naar filterbubbel en echokamers 211
17.11 Tot slot 214
18 Op zoek naar betekenis: verhalen, vertogen en frames (fase 4) 217
18.1 Verhalen bepalen je blik 217
18.2 Verhaalstructuur 218
18.3 Multimodaliteit 220
18.4 Transmediale storytelling 224
18.5 Discoursanalyse 225
18.6 Frames sturen de waarneming 228
18.7 De kracht van labelling 231
18.8 Tot slot: nepnieuws 233
19 De macht van de media onder de loep: kritische benaderingen (fase 4) 237
19.1 Kritische mediatheorie 237
19.2 Cultuurindustrie 240
19.3 Commentaar op cultuurindustrie 243
19.4 Politieke economie van de media 244
19.5 Openbaarheid en publiek domein 245
19.6 Naar een emanciperend mediabeleid? 246
19.7 Kritische discoursanalyse en onderzoeksjournalistiek 248
19.8 Specifieke mediawerking: ‘the medium is the message’ 250
19.9 Media-innovatie en remediatie 255
19.10 Tot slot: het actuele belang van mediakritiek 257
20 Theorievorming over de media-explosie: interactie en participatie (fase 5) 259
20.1 Honderd jaar theorie en onderzoek 259
20.2 Kijken naar de werking van massamedia 262
20.3 Spelen met bestaande theorie 264
20.4 Van klassieke massacommunicatie naar interactief gerichte mediacommunicatie 266
20.5 Mediatisering en globalisering 267
20.6 Interactie, cocreatie en participatie 269
20.7 Organisatie, technologie en cultuur 275
20.8 Macht van mediaorganisaties: mediaproducten en communicatieprofessionals 277
20.9 Technologie: digitalisering, convergentie en transmedia 280
20.10 Mediacultuur: massa-zelfcommunicatie en multimodale beleving 282
20.11 Tot slot 284
Deel 3 Zicht op de toekomst: trends en issues 287
21 Van informatiemaatschappij naar platformsamenleving 289
21.1 De rol van media-innovaties 289
21.2 De wereld van digitale netwerken 291
21.3 Trends in de creatieve industrie: automatisering, robotisering en 5G-netwerk 293
21.4 Big data & big social data 295
21.5 Transnationale concentratie 297
21.6 Informatiemaatschappij en netwerkmaatschappij 298
21.7 Op weg naar de platformmaatschappij 299
21.8 Platformvisies en benaderingen 301
22 Monitoring van trends 305
22.1 Trends in soorten en maten 305
22.2 Drie soorten trends: macro, meso en micro 307
22.3 Trends ordenen 311
22.4 Monitoring: ontdekken van patronen 314
22.5 Trendwatching: trends zien en gebruiken 316
22.6 Trends in de communicatiepraktijk 318
22.7 Journalistieke trends 323
23 Van trends naar issues 327
23.1 Van trends naar issues 327
23.2 Issue als maatschappelijke kwestie 330
23.3 Issues in het nieuws 331
23.4 Beleidsissues en publieke issues 333
23.5 Kenmerken van een issue 335
23.6 Issuemanagement, framing en agenda-setting 337
23.7 Monitoring, tracking en scanning 338
23.8 De fasering van een issue 341
24 Mediastrategie & contentstrategie 349
24.1 Mediabedrijven in een veranderend medialandschap 349
24.2 Een crossmediale aanpak 351
24.3 Betalen voor content? 352
24.4 Verhalen van professionals 354
24.5 Wat is een contentstrategie? 356
24.6 Customer journey 357
24.7 Wat is een mediastrategie? 361
24.8 Tot slot 363
25 Vooruitzichten: balanceren tussen optimisme en pessimisme 365
25.1 Toekomstbeelden 365
25.2 Voorspellingen over de informatiemaatschappij 366
25.3 Optimisten versus pessimisten 369
25.4 Voorbij optimisme en pessimisme 372
25.5 Op zoek naar de juiste balans 374
25.6 Trends en scenario’s 376
25.7 Toekomstscenario’s voor 2025 377
25.8 In gesprek met Frans van der Reep over de toekomst van de media-explosie 379
Literatuur 387
Index 407
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan