Elsevier IB Almanak 2016 - Deel 1

INLEIDING
1 GEBRUIKSAANWIJZING 17
1.1 Opzet en indeling van de Almanak 17
1.2 32i De aangiftevragen die voor iedereen gelden 17
1.3 32i Aangifte van een ondernemer 18
1.4 Machtigen via DigiD 18
1.5 Het register 18
1.6 Hulpmiddelen en aanwijzingen 18
1.7 Gebruikte afkortingen 18
1.8 Elsevier IB Almanak en aangifteprogramma 19
1.9 Bronmateriaal 19
1.10 Wet IB 2001 19
1.11 Relevante wetgeving, Besluiten en rechtspraak 19
1.12 Aparte onderwerpen die van belang zijn voor de adviseur 19
2 WAT IS NIEUW? 20
2.1 Algemeen 20
2.2 Digitalisering 20
2.3 Wetswijzigingen 20
2.4 Rechtspraak en besluiten 21
2.5 Overig nieuws 21
3 START VAN UW AANGIFTE OVER 2015 22
3.1 Algemeen 22
3.2 Toegang tot uw berichtenbox 22
3.3 Aangiftebrief voor het belastingjaar 2015 22
3.4 Online-aangifte of app-aangifte 22
3.5 Openingsscherm 23
3.6 Afsluiting online-aangifte 23
3.7 Gebruikmaken van vooringevulde gegevens 23
3.8 Verschil tussen de online- aangifte en de papieren aangifte 23
AANGIFTE ALGEMEEN
4 AANGIFTE INKOMEN 2015 24
4.1 Het doen van de vereiste aangifte 24
4.2 Uitstel van aangifte 25
4.3 Gevolgen niet tijdig of onvolledig doen van aangifte 25
4.4 Voorkom omkering en verzwaring van de bewijslast 26
5 HOOFDZAKEN WET IB 2001 27
5.1 Binnenlandse belastingplicht 27
5.2 Opbouw inkomen 28
5.3 Algemene begrippen inzake het ‘genieten van inkomen’ in box 1 30
5.4 Beroepsaansprakelijkheid belastingadviseur 31
6 PERSOONLIJKE SITUATIE: FISCAAL PARTNERSCHAP 32
6.1 32iWel of geen fiscale partner (P 1) 32
6.2 Vrij te verdelen inkomensbestanddelen 33
6.3 Gevolgen van (keuze voor) fiscaal partnerschap 34
6.4 32i Gegevens van de partner (P 1a–c) 34
7 PERSOONLIJKE SITUATIE: KINDEREN 35
7.1 32i Persoonlijke situatie: kinderen (P 2) 35
7.2 Kinderen 35
7.3 Niet-erkende natuurlijke kinderen 35
7.4 Ingeschreven op uw woonadres 35
7.5 Digitale aangifte 35
8 BOX 1: LOON, PENSIOEN EN REISAFTREK OPENBAAR VERVOER 36
8.1 32i Looninkomsten (P 3–P 7) 36
8.2 32i Loon en Ziektewetuitkeringen (P 3) 36
8.3 Loon uit tegenwoordige arbeid 36
8.4 32i Totaal verrekende arbeidskorting (P 3b) 44
8.5 32i Inkomsten die niet onder de loonheffing vielen (P 3c) 45
8.6 32i Loon uit vroegere arbeid (P 4a) 45
8.7 32i Afkoopsom lijfrente: revisierente (P 4b) 49
50
32i Vrijgestelde inkomsten werknemer bij internationale organisatie
(P 5)
8.8
8.9 32i Loon uit het buitenland (P 6) 50
8.10 32i Pensioen en uitkeringen uit het buitenland (P 7) 51
8.11 32i Reisaftrek openbaar vervoer (P 8) 51
9 BOX 1: NEVENINKOMSTEN 53
53
Overzicht inkomensbronnen buiten winst uit onderneming en loon uit
dienstbetrekking
9.1
53
32i Bijverdiensten en opbrengsten als freelancer, gastouder, artiest
of beroepssporter (P 9)
9.2
9.3 Onbelaste voordelen 55
9.4 32i Opbrengsten uit overig werk (P 9a) 56
9.5 32i Aftrekbare kosten en lasten (P 9b en c) 61
64
Nevenactiviteiten zoals freelancewerkzaamheden die in 2015 zijn doorgeschoven
of (gedeeltelijk) zijn gestaakt (P 11d)
9.6
9.7 Waarde van de vermogensbestanddelen (P 11) 64
10 BOX 1: RESULTAAT UIT HET BESCHIKBAAR STELLEN VAN BEZITTINGEN 65
10.1 Terbeschikkingstellingsregeling en onvolwaardige vorderingen 65
10.2 Terbeschikkingstelling aan met u verbonden personen 68
69
10.3 Terbeschikkingstelling aan een verbonden lichaam (art. 3.92 Wet IB 2001)
70
Omzetting afgewaardeerde vordering in aandelen, opwaarderingsreserve,
vervreemding van afgewaardeerde vorderingen (P 10)
10.4
71
10.5 32i Opbrengsten uit het beschikbaar stellen van bezittingen (P 10a)
71
32i Aftrekbare kosten en lasten, terbeschikkingstellingsvrijstelling
(P 10b–d)
10.6
10.7 32iWaarde van vermogensbestanddelen (P 11) 71
11 BOX 1: EIGEN WONING 72
11.1 32i Inleiding eigen woning (P 12 en P 13) 72
11.2 Uw eigen woning: begrip 73
77
32i Aankoop, verkoop, onderhoud of verbetering van de eigen
woning (hoofdverblijf) (P 12)
11.3
11.4 32i Eigen woning en restschuld vroegere eigen woning (P 13) 78
11.5 Het nieuwe regime voor eigenwoningschulden 79
11.6 Overgangsrechtregime voor eigenwoningschulden 82
11.7 Diverse zaken rond eigenwoningschuld 84
86
11.8 32i Restschuld vroegere eigen woning op 31 december 2015 (P 13b)
11.9 32iWaarde van de eigen woning (P 13c) 87
11.10 32i Eigenwoningforfait (P 13d) 88
92
32i Belastbaar deel van een uitkering uit een KEW, SEW of BEW
(P 13e)
11.11
93
11.12 32i Inkomsten uit tijdelijke verhuur van de eigen woning (P 13f)
11.13 Aftrekposten eigen woning 93
11.14 32i Aftrekbare rente eigenwoningschuld (P 13h) 94
11.15 32i Aftrekbare financieringskosten eigen woning (P 13i) 99
100
32i Aftrekbare periodieke betalingen voor erfpacht, opstal of beklemming
(P 13j)
11.16
11.17 32i Aftrekbare rente restschuld vroegere eigen woning (P 13k) 100
11.18 32i Saldo inkomsten en aftrekposten eigen woning (P 13m) 100
101
32i In 2015 gebruikte vrijstelling voor uitkering uit KEW, SEW of
BEW (P 13r)
11.19
11.20 32i Aftrek vanwege geen of kleine eigenwoningschuld (P 13s) 101
BOX 1: ALIMENTATIE, PERIODIEKE UITKERINGEN, OVERIGE INKOMSTEN EN NE- 103
GATIEVE PERSOONSGEBONDEN AFTREK
12
103
32i Ontvangen partneralimentatie en afkoopsommen daarvan
(P 14)
12.1
12.2 32i Periodieke uitkeringen en afkoopsommen daarvan (P 15) 104
107
32i Periodieke overheidsbijdragen voor een woning waarvan u
eigenaar was (P 15a)
12.3
108
32i Overige periodieke uitkeringen en verstrekkingen die niet onder
de loonheffing vielen (P 15b)
12.4
110
32i Periodieke uitkeringen in verband met invaliditeit, ziekte of
een ongeval (P 15b)
12.5
12.6 32i Overige inkomsten (P 16) 110
110
32i Belastbare deel uitkering uit kapitaalverzekering en andere
inkomsten (P 16a)
12.7
116
12.8 32i Gebruikte vrijstelling uitkering uit kapitaalverzekering (P 16b)
12.9 32i Negatieve persoonsgebonden aftrek (P 17) 116
BOX 1: UITGAVEN VOOR INKOMENSVOORZIENINGEN EN AFKOOP VAN LIJFREN- 117
TEN
13
13.1 32i Uitgaven voor inkomensvoorzieningen (P 18) 117
117
32i Betaalde bedragen voor lijfrente bij gebruik van jaarruimte of
reserveringsruimte (P 18a–b)
13.2
121
32i Premies voor lijfrenten voor meerderjarig invalide kind of
kleinkind (P 18c)
13.3
121
13.4 32i Premies voor arbeidsongeschiktheidsverzekeringen (P 18d)
121
13.5 Vrijwillige bijdragen Algemene nabestaandenwet betaald aan de SVB
121
32i Afkoop lijfrenten die niet onder de loonheffing vielen en andere
negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen (P 19)
13.6
123
32i Teruggekregen premies voor een lijfrente of een arbeidsongeschiktheidsverzekering
die eerder zijn afgetrokken (P 19b)
13.7
14 BOX 2: INKOMEN UIT AANMERKELIJK BELANG 124
14.1 32i Aanmerkelijk belang (P 20) 124
14.2 32i Omschrijving soort aan delen (P 20a) 127
14.3 32i Reguliere voordelen uit aanmerkelijk belang (P 20b) 127
14.4 32i Aftrekbare kosten (P 20c) 129
130
14.5 32i (Netto) regulier voor-/ nadeel uit aanmerkelijk belang (P 20d)
14.6 32i Vervreemdingsvoordeel (P 20e–g) 130
14.7 32i Overdrachtsprijs bij verkoop aanmerkelijk belang (P 20e) 130
14.8 32i Verkrijgingsprijs (P 20f) 134
14.9 32i Vervreemdingsvoordeel (P 20g) 136
14.10 32i Voordeel uit aanmerkelijk belang (P 20h) 136
136
14.11 32i Voordeel uit aanmerke lijk belang dat u zelf aangeeft (P 20i)
14.12 Verlies uit aanmerkelijk belang 136
15 BOX 3:VOORDEEL UIT SPAREN EN BELEGGEN 138
15.1 Inleiding 138
15.2 32i Bezittingen (P 21) 144
145
15.3 32i Bank- en spaartegoeden en premiedepots in Nederland (P 21a)
147
32i Bank- en spaartegoeden en premiedepots in het buitenland
(P 21b)
15.4
15.5 32i Aandelen, obligaties e.d. (P 21c) 147
15.6 32i Overige vorderingen en contant geld (P 21d) 149
15.7 32i Tweede woning (P 21e) 151
15.8 32i Overige onroerende zaken (P 21f) 152
15.9 32i Niet-vrijgesteld deel kapitaalverzekeringen (P 21g) 156
15.10 32i Rechten op periodieke uitkeringen (P 21h) 159
15.11 32i Overige bezittingen (P 21i) 162
15.12 32i Schulden (P 22) 168
15.13 32i Voordeel uit sparen en beleggen (P 23) 169
170
15.14 32i Buitenlandse bank- en spaartegoeden en premiedepots (P 24)
16 PERSOONSGEBONDEN AFTREK 171
16.1 32i Persoonsgebonden aftrekposten (P 25–P 32) 171
171
32i Betaalde alimentatie en andere onderhoudsverplichtingen aan
ex-partner (P 25a)
16.2
16.3 32i Uitgaven voor specifieke zorgkosten (P 26) 175
16.4 32i Aftrek specifieke zorgkosten (P 26a) 180
191
32i Uitgaven voor tijdelijk verblijf thuis van ernstig gehandicapten
(P 27)
16.5
16.6 32i Studiekosten en andere scholingsuitgaven (P 28) 192
16.7 32i Aftrek studiekosten en andere scholingsuitgaven (P 28a) 196
16.8 32i Onderhoudskosten voor rijksmonumentenpand (P 29) 196
16.9 32i Kwijtgescholden durfkapitaal (P 30) 200
16.10 32i Giften (P 31) 200
16.11 32i Restant persoonsgebonden aftrek over vorige jaren (P 32) 210
17 HEFFINGSKORTINGEN 212
17.1 32i Heffingskortingen (P 33–P 40) 212
17.2 32i Uitbetaling algemene heffingskorting (P 33) 214
17.3 32i Bijzondere verhoging heffingskorting (P 34) 215
17.4 32i Inkomensafhankelijke combinatiekorting (P 35) 216
17.5 32i Levensloopverlofkorting (P 36) 216
216
17.6 32i Tijdelijke heffingskorting voor vroeggepensioneerden (P 37)
17.7 32i Heffingskorting voor AOW-gerechtigden (P 38) 216
17.8 32i Heffingskorting voor jonggehandicapten (P 39) 217
17.9 32i Heffingskortingen voor groene beleggingen (P 40) 217
18 BIJZONDERE SITUATIES EN TE VERREKENEN VOORHEFFINGEN 218
18.1 32i Afgezonderd particulier vermogen (P 41) 218
219
32i Dividend, belaste kansspelinkomsten of rente over buitenlandse
spaartegoeden (P 42)
18.2
18.3 32i Inkomen waarover u revisierente moet betalen (P 43) 220
18.4 32i Te conserveren inkomen (P 44) 220
18.5 32i Aftrek om dubbele belasting te voorkomen (P 45) 221
18.6 32i Inkomsten uit loondienst in België (P 46) 228
229
32i Niet heel 2015 verzekerd voor de volksverzekeringen en de
Zorgverzekeringswet (P 47)
18.7
18.8 32i Inkomsten die onder de Zorgverzekeringswet vielen (P 48) 231
DE WINSTAANGIFTE
19 WINSTAANGIFTE 2015 232
19.1 32i Inleiding 232
19.2 Inrichting van de winstaangifte en de jaarstukken 233
19.3 32iWie geniet winst uit onderneming? 233
19.4 32i De winst-en-verliesrekening 236
19.5 De balans 251
19.6 32i Investeringsregelingen 255
19.7 Onttrekkingen 258
19.8 32i Vrijgestelde winstbestanddelen 259
263
19.9 32i Kosten en lasten die niet of gedeeltelijk niet aftrekbaar zijn
19.10 32iWinst uit zeescheepvaart 266
19.11 32iWijzigingen in toelaatbare reserves 267
19.12 32i Ondernemersaftrek 271
19.13 32i Zelfstandigenaftrek 272
19.14 32i Aftrek speur- en ontwikkelingswerk 273
INHOUD
19.15 32i Meewerkaftrek 273
19.16 32i Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid 274
19.17 32i Stakingsaftrek 275
19.18 32i Mkb-winstvrijstelling 275
19.19 32i Afneming oudedagsreserve en/of stakingswinst 275
20 WINSTAANGIFTE ZZP’ER 279
20.1 Fiscale positie zzp’er 279
20.2 Beginnen als zzp’er 279
20.3 Beoordeling arbeidsrelaties 279
20.4 Zzp’er en horizontaal toezicht 279
20.5 Faciliteiten zzp’ers 279
20.6 Verliezen van een zzp’er 279
21 STARTENDE ONDERNEMER 280
21.1 Eerste oriëntatie 280
21.2 Fiscale aspecten van starten 280
21.3 Financiën en organisatie 281
22 PARTNERS EN HUN ONDERNEMING 282
22.1 Algemeen 282
22.2 Man-vrouwvennootschap 282
22.3 Meewerken 283
23 EIGEN BV 284
23.1 De keuze voor de bv 284
23.2 Fiscale positie van de directeur-grootaandeelhouder 285
23.3 Uit de bv 286
24 VERKLARING ARBEIDSRELATIE (VAR) EN DE BEOORDELING VAN ARBEIDSRELATIES 287
24.1 Verschillende soorten arbeidsrelaties 287
24.2 Aanvraagprocedure VAR 287
24.3 VAR-wuo (winst uit onderneming) 287
24.4 VAR-dga (directeur-grootaandeelhouder) 288
24.5 VAR-row (resultaat uit overig werk) 288
24.6 VAR-loon (loon uit dienstbetrekking) 288
24.7 Beleidsregels beoordeling dienstbetrekking 288
24.8 Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) 288
DEFINITIEVE AANSLAG EN BIJZONDERE REGELINGEN
25 DEFINITIEVE AANSLAG,VERPLICHTE AANSLAG, TERUGGAAF VOORHEFFINGEN 289
25.1 Aanslagtermijnen 289
25.2 Geen verplichte aanslag bij voldoende loonheffing 289
25.3 Wanneer wel verplichte aanslag? 290
25.4 Wanneer teruggaaf? 291
294
Berekende inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen lager dan de
heffingskortingen
25.5
294
Berekende inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen hoger dan
de heffingskortingen, maar loonbelasting is eindheffing
25.6
26 VERLIEZEN IN BOX 1 295
26.1 Verliesverrekening per box 295
26.2 Het begrip ‘verlies in box 1’ 295
295
Verliesverrekening alleen voor ‘normaal’ inkomen geschoond van ‘te
conserveren inkomen’
26.3
26.4 Volgorde van verrekening van verliezen 295
26.5 Uw aangifte en verrekenbare verliezen 295
26.6 Carry-back: verrekening van verlies met de drie voorafgaande jaren 296
26.7 Carry-forward: verrekening van verlies met toekomstige jaren 297
26.8 Verliesvaststellingsbeschikking 297
26.9 Verliezen bij fiscale partners 297
26.10 Verliescompensatie en middeling 297
298
Niet-geldend gemaakte zelfstandigenaftrek compensabel binnen de
winst
26.11
26.12 Voorkoming van verliesverdamping bij ondernemers 298
26.13 Verliezen uit perioden met ‘andere belastingplicht’ 298
26.14 Navordering over verliesjaar 298
26.15 Navordering heffingskorting na verliesverrekening 298
27 MIDDELING 299
27.1 Middeling van inkomens 299
27.2 Wanneer is middeling van belang? 299
27.3 Herrekening van belastbare inkomens 299
27.4 Teruggaaf 299
27.5 Het jaar waarin u de AOW-leeftijd bereikt 300
27.6 Vrijstelling ter voorkoming van dubbele belasting 300
27.7 Wanneer een verzoek indienen? 300
27.8 Bezwaarschrift, beroepschrift 300
27.9 Bijzonderheden bij de teruggaafberekening 300
NA DE AANSLAG
28 BEZWAAR-, BEROEP- EN VERZOEKSCHRIFTEN 301
28.1 Geschillen met Belastingdienst 301
28.2 Aanslagregeling 301
28.3 Beginselen van behoorlijk bestuur/behoorlijke wetgeving 302
28.4 Wetsuitlegging, simulatie, fraus legis 303
28.5 Bezwaarschrift 304
28.6 Beroep bij de rechtbank 306
28.7 Hoger beroep bij gerechtshof 308
28.8 Beroep in cassatie 308
28.9 Herziening 309
28.10 Griffierecht 309
28.11 Proceskosten en andere schade 309
28.12 Toeslagen 310
28.13 Invordering 310
28.14 Gewone rechter 310
29 NAVORDERING EN NAHEFFING 311
29.1 Navordering 311
29.2 Naheffing 312
30 FISCALE BOETEN 313
30.1 Verzuimboeten en vergrijpboeten 313
30.2 Verzuimboete als aangifte niet of te laat is ingediend 313
30.3 Vergrijpboete bij onjuiste aangifte 313
30.4 Mededelingsplicht inspecteur 314
30.5 Fiscus moet wijzen op zwijgrecht 314
30.6 Vrijwillige verbetering: inkeerregeling 314
30.7 Strafverminderende omstandigheden 315
30.8 Afwezigheid van alle schuld (‘avas’) 315
30.9 Geen boete na overlijden 315
30.10 Rechtsmiddelen 315
30.11 Strafvervolging en strafbeschikking 315
31 BETALING VAN DE AANSLAG 316
31.1 Betalingstermijnen aanslagen 316
31.2 Betalingskorting 316
31.3 Moment van betalen 316
31.4 Aanmaning, rente, verzuimboete 316
31.5 Dwangbevel, herhaald bevel en openbare verkoop 316
31.6 ‘Houders van penningen’, loonvordering, derdenbeslag 317
31.7 Vervolgingskosten 317
31.8 Toerekening van betalingen 317
31.9 Verzoek om uitstel van betaling 317
31.10 Verjaring van aanslagen 317
32 BELASTING- EN INVORDERINGSRENTE 318
32.1 Belastingrente vervangt heffingsrente 318
32.2 Belastingrente 319
32.3 Invorderingsrente vanaf 2013 320
32.4 Invorderingsrente t/m 2012 321
32.5 Heffingsrente 321
33 KWIJTSCHELDING 323
33.1 Algemeen 323
33.2 Welke belastingen en premies? 323
INHOUD
33.3 Kwijtschelding aanvragen 323
33.4 Invloed gezinsverband 323
33.5 Inkomensbegrip 323
33.6 Normen voor kwijtschelding 323
33.7 Betalingscapaciteit 324
33.8 Wanneer geen kwijtschelding? 324
33.9 Beslissing en beroep 324
33.10 Geen invorderingsmaatregelen meer, oninbaar lijden 324
34 TEGEMOETKOMING SPECIFIEKE ZORGKOSTEN 325
34.1 Verzilveringsproblematiek 325
34.2 Hoe wordt de tegemoetkoming toegekend? 325
34.3 Berekening tegemoetkoming 325
VAN DE WIEG TOT HET GRAF
35 KINDEREN 326
35.1 Geboorte 326
35.2 Inkomen en vermogen van uw kind 327
35.3 Uitgaven voor levensonderhoud van kind 327
35.4 Inkomensoverheveling van ouder naar kind 328
35.5 Studerend kind 328
36 KINDERBIJSLAG EN KINDGEBONDEN BUDGET 330
36.1 Kinderbijslag 330
36.2 Kindgebonden budget 334
37 STUDIEFINANCIERING 336
37.1 Algemeen 336
37.2 Algemene voorwaarden voor het oude stelsel van studiefinanciering 336
37.3 Prestatiebeurs 336
37.4 Studiebudgetten; les- en collegegeld 337
37.5 Financiering van het budget 337
37.6 Basisbeurs 337
37.7 Studenten ov-chipkaart 337
37.8 Toeslagen op de basisbeurs 337
37.9 Aanvullende financiering 337
37.10 Ouderonafhankelijk lenen 338
37.11 Renteberekening op rentedragende leningen 338
37.12 Korting wegens ouderlijk inkomen 338
37.13 Berekening korting wegens ouderlijk inkomen bij aanvullende beurs 338
37.14 Gevolgen eigen inkomen in 2016 338
37.15 Inkomen van partner 338
37.16 Terugbetaling kortlopende schulden 338
37.17 Terugbetaling lening 338
37.18 Bezwaar en beroep 339
37.19 Fiscale aspecten van studiefinanciering 339
37.20 Tegemoetkoming scholieren krachtens de Wtos 340
37.21 Tegemoetkoming ouders krachtens de Wtos 340
38 HUWELIJK EN SAMENWONEN 341
38.1 Huwelijk en huwelijksvoorwaarden 341
38.2 Sluiting van het huwelijk 342
38.3 Gehuwden 343
38.4 Geregistreerd partnerschap 343
38.5 Ongehuwd samenwonenden 344
39 UIT ELKAAR GAAN 346
39.1 Burgerrechtelijke aspecten van echtscheiding en alimentatie 346
39.2 Fiscale gevolgen ontbinding huwelijk/gescheiden gaan leven 348
39.3 Beëindiging van een niet-huwelijks samenlevingsverband 349
40 ZORGVERZEKERING 350
40.1 Basispakket en aanvullende verzekeringen 350
40.2 Eigen risico basisverzekering, compensatie chronisch zieken 350
40.3 Nominale premie 350
40.4 32i Inkomensafhankelijke bijdrage Zvw (P 48) 350
40.5 Directeur-grootaandeelhouder in de zin van de Zvw 351
40.6 Te veel ingehouden bijdrage Zvw 351
40.7 Niet het hele jaar verzekerd 352
40.8 Inkomsten die onder de Zorgverzekeringswet vielen 352
40.9 32i Loon hoger dan € 51 975: geen aanslag (P 48a) 352
352
32i Alimentatie die u al sinds 2005 van dezelfde persoon ontvangt
(P 48b)
40.10
40.11 32iWas u in 2015 militair? (P 48c) 353
40.12 32i Dienstbetrekking is ondernemingsuitoefening 353
40.13 32i Loon uit buitenland (P 48d) 353
40.14 32i Correctie bijdrage- inkomen Zvw (P 48e) 353
40.15 32i Vermindering ivm. verzekering in buitenland (P 48f) 353
40.16 Gemoedsbezwaarden 353
40.17 Overzicht inkomensafhankelijke bijdrage Zvw 353
41 TOESLAGEN 354
41.1 Algemene wet inkomensafhankelijke regelingen (AWIR) 354
41.2 Werkwijze Belastingdienst/Toeslagen 355
41.3 Zorgtoeslag 356
41.4 Huurtoeslag 357
41.5 Kinderopvangtoeslag 359
42 LEVENSLOOPREGELING 363
42.1 Levenslooptegoed minder dan € 3000: verplicht afgekocht in 2013 363
42.2 Levenslooptegoed van € 3000 of meer vrijwillig afgekocht 363
42.3 Levenslooptegoed niet afgekocht 363
43 PENSIOEN EN AOW 365
43.1 Oudedagsvoorzieningen 365
43.2 AOW 365
43.3 Vut 367
43.4 Pensioen 367
43.5 AOW-gerechtigd worden en met pensioen gaan 368
43.6 Fiscale mogelijkheden voor opbouw van pensioen 369
44 LIJFRENTEN 371
44.1 Wat is een lijfrente? 371
44.2 Het verschil tussen pensioen en lijfrente 371
44.3 Fiscale aspecten van lijfrente 371
44.4 Vragen over lijfrente in de aangifte 372
44.5 Welke fiscale voor- en nadelen kan een lijfrente hebben? 372
44.6 Met wie kunt u een lijfrente overeenkomen? 372
44.7 Per 1 januari 2015: nettolijfrente 372
45 GEHANDICAPTEN 374
45.1 Jonggehandicapten 374
45.2 Specifieke zorgkosten 374
374
Verzekeringen tegen gevolgen arbeidsongeschiktheid wegens invaliditeit,
ziekte of ongeval
45.3
45.4 Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid 374
45.5 Invalide (klein)kinderen 374
45.6 Kapitaaluitkering ongevallenverzekering bij invaliditeit 374
45.7 Overdracht onderneming 374
45.8 Erfbelasting 374
46 OVERLIJDEN EN INKOMSTENBELASTING, F-AANGIFTE 375
46.1 Aangifte over het jaar van overlijden 375
46.2 Belastingregelingen van belang bij overlijden 375
46.3 Aangifte inkomstenbelasting over het jaar van overlijden 375
47 ONVERDEELDE BOEDEL 377
47.1 Algemeen 377
47.2 Onverdeelde boedel, deelgerechtigden 377
47.3 Inkomsten uit onverdeelde boedel 377
47.4 Fiscale partners: wie van hen wordt aangeslagen? 377
47.5 Specifieke zorgkosten 377
WONEN
48 DIVERSE ZAKEN ROND AANKOOP EN BEZIT VAN EEN EIGEN WONING 378
48.1 Algemeen 378
48.2 Aankoop eigen woning 378
48.3 Hypothecaire geldlening 380
48.4 Subsidieregelingen eigen woning 382
48.5 Diverse zaken rond eigen woning en eigenwoningschuld 383
49 BIJLEENREGELING 385
49.1 Algemeen 385
49.2 Wettelijke begrippen 385
49.3 Overloopsituaties: tijdelijk twee eigen woningen 386
49.4 Bijzonderheden rond eigenwoningreserve 386
49.5 Beschikking eigenwoningreserve 387
OVERGANGSRECHT VOOR BANK- EN VERZEKERINGSSPAREN VOOR AFLOSSING 388
EIGENWONINGSCHULD
50
388
Kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening eigen woning en beleggingsrecht
eigen woning (ofwel KEW, SEW en BEW)
50.1
50.2 Vrijstelling en belast rendement bij uitkering of deblokkering 389
391
Diverse zaken rond kapitaalverzekering eigen woning, spaarrekening
eigen woning en beleggingsrecht eigen woning
50.3
51 ONDER HET NIEUWE REGIME VALLENDE EIGENWONINGSCHULDEN 395
51.1 Informatieplicht eigenwoningschulden bij familie, eigen bv e.d. 395
51.2 Verhuisregeling voor tijdelijke ‘overloopsituaties’ 395
51.3 Aflossingsvereisten 396
51.4 Invloed schenking 397
51.5 Duo-hypotheek in de kiem gesmoord 397
52 WET WOZ EN ONROERENDEZAAKBELASTINGEN 398
52.1 WetWoz 398
52.2 Onroerendezaakbelastingen 400
52.3 Belastingen op roerende woon- en bedrijfsruimten 401
53 KAMERVERHUURVRIJSTELLING 402
53.1 Voorwaarden vrijstelling 402
53.2 Huuropbrengst maximaal € 4954 402
53.3 Korte verhuur niet vrijgesteld 402
53.4 Alleen kamer(s) in eigen woning 402
53.5 Kamers in vakantiewoning 402
53.6 Het houden van kostgangers 402
BIJZONDERE ONDERWERPEN
54 FISCAAL GUNSTIGE BELONINGSVORMEN 403
54.1 Fiscale regelingen 403
54.2 Belast loon en vrijstellingen 403
54.3 Auto van de zaak 404
54.4 Vrijstellingen en waarderingsnormen 409
54.5 Loon in natura en vergoedingen belast bij de werkgever 411
54.6 Stamrecht 412
55 DE WERKKOSTENREGELING 413
55.1 Hoofdlijnen werkkostenregeling 413
55.2 Vergoedingen in geld en verstrekkingen in natura zijn loon 413
55.3 Loon in natura 413
55.4 Intermediaire kosten 413
413
55.5 Vergoedingen en verstrekkingen die buiten de werkkostenregeling vallen
55.6 Gerichte vrijstellingen 414
55.7 Overige vergoedingen en verstrekkingen, de vrije ruimte 419
55.8 Vergoedingen en verstrekkingen niet veel hoger dan gebruikelijk 419
55.9 Werknemers bij wie geen loonheffing wordt ingehouden 419
56 UW AUTO 420
56.1 Personenauto of bestelauto 420
56.2 Privéauto 420
56.3 Auto van eigen onderneming 420
56.4 Auto van de werkgever 420
421
Privéauto ook gebruikt voor dienstbetrekking, onderneming of overige
werkzaamheden
56.5
56.6 Autokostenfictie 421
56.7 Motorrijtuigenbelasting (mrb) 423
56.8 Teruggaaf bpm bestelauto’s van ondernemers en gehandicapten 425
56.9 Benzine, lpg of diesel: omslagpunt 425
57 VAKANTIE 426
57.1 Vakantiereizen 426
57.2 Vakantiewoning/woningruil 426
57.3 Werken in de vakantie 426
58 VERTREK NAAR HET BUITENLAND 427
58.1 ‘Metterwoon vertrek’ 427
58.2 Het jaar van vertrek 427
58.3 Voor ondernemers meestal eindafrekening 427
58.4 Conserverende aanslagen 427
58.5 Wanneer buitenlands belastingplichtig? 427
58.6 Heffingsrecht Nederland, belastingverdragen 428
58.7 Partnerregeling 428
58.8 Belaste inkomensbestanddelen 428
58.9 Waarop hebben buitenlands belastingplichtigen geen recht? 429
58.10 Premieheffing 429
58.11 Toepassing van de regels van binnenlandse belastingplicht 430
59 REMIGRATIE: TERUGKOMST UIT HET BUITENLAND 432
59.1 Remigratie 432
59.2 Buitenlandse en binnenlandse belastingplicht 432
59.3 Diverse fiscale zaken rond uw terugkeer naar Nederland 433
60 FISCAAL VOORDELIG BELEGGEN 434
60.1 Beleggen en box 3 434
60.2 Fiscaal voordelig beleggen, beleggingsrisico 434
60.3 Fiscale faciliteiten voor ‘groene beleggingen’ 435
60.4 Beleggen in aandelen en obligaties 435
60.5 Beleggen in onroerende zaken, vastgoedfondsen, vastgoed-cv’s 435
60.6 Investeringen via samenwerkingsverbanden in box 1 435
60.7 Participatie in scheepvaart-cv of Nederlandse film 436
60.8 Fiscaal voordelig ‘beleggen’ dankzij 6%-norm in de Successiewet 436
61 GELD LENEN 437
61.1 Inleiding 437
61.2 Geldleningen met in box 1 of box 2 aftrekbare rente 437
61.3 Geldleningen in box 3 437
61.4 Bureau Krediet Registratie (BKR) 438
62 SCHUIVEN MET UW INKOMEN EN VERMOGEN 439
62.1 Algemeen 439
62.2 Vermogensoverheveling door schenkingen aan (klein)kinderen 439
439
62.3 Eigen Wlz-bijdrage en schenking of aflossing op overbedelingsschuld
440
Vermogensoverheveling van ouder naar kind via schuldigerkenning uit
vrijgevigheid
62.4
440
62.5 Schenking van vruchtgebruik, losse coupons of huur- of pachttermijnen
62.6 Schenking van zgn. pre-Brede-Herwaarderingspolis 441
441
Afkoop van zgn. pre-Brede-Herwaarderingspolis, bundeling polissen,
doorschuiving naar toekomst
62.7
441
62.8 Switchen van box 3 naar box 1 of box 2 voor een hoger nettorendement
442
Keuze tussen eigenwoningschuld in box 1 of een ‘gewone’ geldlening in
box 3
62.9
62.10 Geld lenen van uw kinderen 443
62.11 Overheveling van vermogen naar echtgenoot 443
62.12 Verkoop eigen woning aan kinderen 443
62.13 Lijfrente: inkomen verschuiven naar de toekomst; nettolijfrente 444
444
Doorschuiving belastingclaim over een na overlijden uitgekeerd dividend
op aanmerkelijkbelangaandelen
62.14
62.15 Bedrijfsopvolgingsfaciliteit bij schenken of nalaten onderneming 444
63 SCHENK- EN ERFBELASTING 2016 445
63.1 Algemeen 445
63.2 Tabel schenk- en erfbelasting 2016 447
63.3 Schenkbelasting: vrijstellingen 2016 449
63.4 Erfbelasting: vrijstellingen 2016 451
63.5 Erfbelasting: fictiebepalingen 452
63.6 Schenkingen en aangifte schenkbelasting 455
63.7 Aangifte erfbelasting 456
63.8 Aanslagen schenk- en erfbelasting 457
63.9 Faciliteit bij bedrijfsopvolging 458
63.10 Berekening gekapitaliseerde waarde pensioenen, lijfrenten e.d. 458
ALGEMENE INFORMATIE
64 HOE WERKT DE FISCUS? 460
64.1 Algemeen 460
64.2 Organisatie Belastingdienst 460
64.3 Organisatie en taak directies 460
64.4 Van aangifte tot aanslag 461
65 PRIVACY 463
65.1 Inlichtingenverplichtingen en verschoningsrecht 463
65.2 Procederen in belastingzaken 463
65.3 Verstrekking van gegevens aan uitvoerende instanties 463
65.4 Verstrekking van gegevens aan anderen 463
65.5 Bescherming persoonsgegevens 463
65.6 Uw gedrag in de publieke ruimte 463
66 SOORTEN AANGIFTEN 464
66.1 Soorten aangiften 464
66.2 Digitale aangifte voor particulieren 464
67 OVERZICHT FISCALE GEGEVENS 2015 465
67.1 Inleiding 465
67.2 Algemeen geldende bedragen 465
67.3 Reisaftrek (P 8) 465
67.4 Eigenwoningforfait (P 13) 465
67.5 Pensioentekort (P 18) 465
67.6 Heffingsvrij vermogen (P 21 en P 23) 465
67.7 Zorgkostendrempel (P 26) 465
67.8 Weekenduitgaven voor ernstig gehandicapten (P 27) 466
67.9 Scholingsuitgaven (P 28) 466
67.10 Onderhoudskosten rijksmonumentenpand (P 29) 466
67.11 Giftendrempel (P 31) 466
67.12 Heffingskortingen 2015 (P 33–P 40) 466
67.13 Tarief 2015 466
67.14 Aftrekbare kosten eigen woning 466
68 TARIEF INKOMSTENBELASTING EN PREMIE 2015 467
68.1 Tarief 467
68.2 Premie volksverzekeringen 470
471
Tabel schijventarief 2015 voor personen die heel 2015 jonger dan de AOWleeftijd
waren
68.3
472
68.4 Tabel schijventarief 2015 voor personen die zijn geboren in 1945 of eerder
473
Tabel schijventarief 2015 voor personen die heel 2015 de AOW-leeftijd
hadden en die zijn geboren in 1946 of later
68.5
69 ADRESSEN 474
69.1 Belastingdienst 474
69.2 Gerechtshoven (Belastingkamer) en rechtbanken (Bestuurskamer) 474
69.3 Hoge Raad 474
69.4 Ministeries 474
69.5 Beroepsorganisaties 474
69.6 Overige adressen 474
2016 EN TIPS
70 LAATSTE NIEUWTJES 475
70.1 Kinderbijslag, kindgebonden budget en toeslagen 475
70.2 Overige laatste nieuwtjes 475
71 WETSWIJZIGINGEN INGAANDE 2016 476
71.1 Loon- en inkomstenbelasting, premie volksverzekeringen 476
71.2 Werknemers 476
71.3 Eigen woning 476
INHOUD
71.4 Uitgaven voor inkomens voorzieningen 477
71.5 Sparen en beleggen 477
71.6 Persoonsgebonden aftrek 477
71.7 Ondernemers 478
71.8 Teruggaafdrempel en aanslaggrens 479
71.9 Schenk- en erfbelasting 2016 479
72 TARIEF INKOMSTENBELASTING EN PREMIE 2016 480
72.1 Box 1 480
72.2 Box 2 en box 3 480
72.3 Heffingskorting 480
72.4 Uitgewerkt tarief 481
482
Tabel schijventarief 2016 voor personen die heel 2016 jonger zijn dan de
AOW-leeftijd
72.5
483
72.6 Tabel schijventarief 2016 voor personen die zijn geboren in 1945 of eerder
484
Tabel schijventarief 2016 voor personen die heel 2016 de AOW-leeftijd
hebben bereikt en zijn geboren in 1946 of later
72.7
73 TOESLAGEN 2016 485
73.1 Inleiding 485
73.2 Inkomensafhankelijk 485
73.3 Toeslagen en aftrekposten of bijverdiensten 485
73.4 Toetsingsinkomen 485
74 BELASTINGBESPARENDE TIPS 486
74.1 Wat is nieuw? 486
74.2 Actueel 486
74.3 Belastingvrije vergoedingen 486
74.4 Forfaitair rendement 486
74.5 Ambtshalve herziening 486
74.6 Gebruik de Almanak 2016 gedurende het hele jaar 486
74.7 Werknemers 486
74.8 Ondernemers 486
74.9 Vermogenden 487
74.10 Bijzondere regelingen 487
74.11 Na de aanslag 487
74.12 Overige aandachtspunten 487
75 LOONHEFFINGEN 2016 488
75.1 Algemeen 488
75.2 Loon 490
75.3 Vergoedingen en verstrekkingen 491
75.4 Heffingskortingen 491
75.5 In dienst treden 493
75.6 Tabellen loonbelasting/premie volksverzekeringen 494
75.7 Afrekenen 495
76 VOORLOPIGE TERUGGAAF 2016 497
76.1 Algemeen 497
76.2 Aanvraagprocedure 498
76.3 Toelichting op de vragen 499
76.4 Betaling van de voorlopige teruggaaf 504
76.5 Stopzetten of wijzigen 505
77 VOORLOPIGE AANSLAG 2016 506
77.1 Algemeen 506
77.2 Programma ‘Verzoek of wijziging voorlopige aanslag 2016’ 506
78 WITTE MAANDTABEL LOONBELASTING EN PREMIE 2016 507
78.1 Aanwijzingen voor toepassing 507
78.2 Berekening nettosalaris 507
79 GROENE MAANDTABEL LOONBELASTING EN PREMIE 2016 508
79.1 Aanwijzingen voor toepassing 508
79.2 Berekening nettopensioen/ -uitkering 508
80 DIGITALE AANGIFTE VOOR ONDERNEMERS 509
80.1 Inleiding 509
80.2 Reikwijdte digitale aangifte 509
80.3 Opzet en inhoud van de digitale aangifte 509
80.4 Gegevens in de digitale aangifte 510
INHOUD
80.5 Berichtenverkeer met de Belastingdienst 511
80.6 Servicebericht aanslag (SBA) en elektronische kopieaanslag (EKA) 511
80.7 Werkwijze Belastingdienst 512
81 (BELASTING)ADVISEUR EN FISCUS 513
81.1 Algemeen 513
81.2 Uitstelregeling belastingconsulenten 513
81.3 Voorlopige aanslag 514
81.4 Bewaarplicht, auditfile en belastingcontrole 514
81.5 Communiceren met de Belastingdienst 515
81.6 Advieskostenvergoeding bij bezwaar en beroep 515
81.7 Vergrijpboete adviseur 515
82 (BELASTING)ADVISEUR EN CLIËNT 516
82.1 Algemeen 516
82.2 Elektronische aangifte 516
82.3 MeldplichtWwft 517
82.4 Geschillen en beroepsaansprakelijkheid 518
83 (BELASTING)ADVISEUR EN TOPINKOMENS 519
83.1 Algemeen 519
83.2 Excessieve vertrekvergoedingen 519
83.3 Excessieve aftrek pensioenpremie 520
83.4 Lucratieve voordelen (carried interest) 520
521
Eenmalige werkgeversheffing van 16% over 2013 en 2014 per 1 januari
2015 vervallen
83.5
84 WETTEKSTEN 522
84.1 Wet inkomstenbelasting 2001 522
84.2 Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001 617
84.3 Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 629
85 BESLUITEN 641
85.1 Belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden 641
85.2 Eigenwoningregeling; bijleenregeling 649
85.3 Eigenwoningrente 655
REGISTER 670