De economische analyse van het recht
Rechtseconomische beschouwingen
Paperback Nederlands 2015 9789054549895Samenvatting
Dit boek is een inleiding in de economische analyse van het recht ofwel de rechtseconomie. In de Verenigde Staten krijgt de rechtseconomie al jaren grote aandacht in zowel de theorie als de praktijk. Geleidelijk komt de interesse in rechtseconomie overwaaien naar Europa.
In de rechtseconomie wordt door een economische bril gekeken naar juridische vraagstukken als contractenrecht, eigendomsrecht en mededingingsrecht. Het begrip efficiëntie staat daarbij centraal. De rechtseconomie analyseert hoe efficiënt – bestaande en alternatieve – rechtsregels zijn.
Juristen zien recht vaak (louter) als een middel om rechtvaardigheid te bewerkstelligen. De rechtseconomie laat zien dat het recht een complex systeem van gedragsprikkels is dat ook efficiëntie kan bevorderen. Het is voor juristen waardevol om kennis te nemen van de rechtseconomie, zodat zij juridische onderwerpen vanuit het oogpunt van zowel rechtvaardigheid als efficiëntie kunnen benaderen. Voor economen is het nuttig om te weten welke effecten hun vakgebied heeft bij toepassing op het recht.
Dit boek geeft een overzicht van de rechtseconomische benadering van het recht en laat zien hoe het uitwerkt op verschillende rechtsgebieden. Het openingshoofdstuk beschrijft kort wat rechtseconomie is. Daarna wordt ingaan op belangrijke juridische kwesties als eigendomsrecht, contractenrecht, onrechtmatigedaadsrecht, schadevergoedingsrecht en strafrecht. Ook wordt aandacht besteed aan verzekeringen, consumentenrecht, ondernemingsrecht, mededingingsrecht en intellectueel eigendomsrecht. Ten slotte komen geschiloplossing en rechtshandhaving aan bod.
'De economische analyse van het recht' is geschikt voor een breed lezerspubliek en vereist geen uitgebreide kennis van het recht noch een economische achtergrond.
Specificaties
Inhoudsopgave
1. De economische analyse van het recht
(W.C.T. Weterings)
1 Inleiding
2 Ontwikkeling van de moderne rechtseconomie
3 De economische analyse van het recht
4 De waarde en betekenis van de rechtseconomie
5 Conclusie
2. Eigendomsrecht
(B. Bouckaert)
1 Inleiding
2 Het rechtseconomische eigendomsbegrip verschilt van het eigendomsbegrip in het Europees-continentale recht
3 Waarom eigendomsrecht?
4 Individueel eigendom of collectief eigendom?
5 Het probleem van de anti-commons
6 De bescherming en afdwinging van eigendomsrechten
7 Bezit en registratie van eigendom
8 Publiek gebruik van private eigendomsrechten
9 Conclusie
3. Contractenrecht
(R.H.J. van Bijnen)
1 Inleiding
2 Waarom sluiten mensen contracten?
3 Contractsvrijheid en overheidsbemoeienis
4 Het complete contract
5 Marktfalen
6 Dwingend recht versus aanvullend recht
7 Dwingend recht
8 Aanvullend recht
9 Informele mechanismen
10 Samenvatting
4. Onrechtmatigedaadsrecht
(L.T. Visscher)
1 Inleiding
2 Doelstellingen van het onrechtmatigedaadsrecht
3 Foutaansprakelijkheid versus risicoaansprakelijkheid
4 Foutaansprakelijkheid in het Nederlandse recht
5 Risicoaansprakelijkheid in het Nederlandse recht
6 Conclusie
5. Schadevergoedingsrecht
(L.T. Visscher)
1 Inleiding
2 Schadevergoeding: vermogensschade
3 Schadevergoeding: een ander nadeel (smartengeld)
4 Contractuele schadevergoeding
5 Causaal verband
6 Conclusie
6. Verzekeringen
(M.G. Faure)
1 Inleiding: algemene beginselen van risico
2 Economische analyse van verzekering
3 Moreel risico
4 Anti-selectie
5 Conclusies
7. Consumentenrecht
(R.J. Van den Bergh)
1 Inleiding
2 Rechtseconomisch analysekader en begrippenapparaat
3 Economische analyse van enkele onderdelen van het consumentenrecht
4 Handhaving van het consumentenrecht
5 Conclusie
8. Strafrecht
(M.G. Faure)
1 Inleiding
2 Het Basismodel
3 Waarom strafrecht?
4 Optimale sancties
5 Bedrijfsmatige criminaliteit
6 Conclusie
9. Vennootschapsrecht
(C.F. Van der Elst en E.P.M. Vermeulen)
1 Inleiding: markt versus onderneming
2 Onderneming, organisatievorm, organisatiekenmerken
3 Het (contractuele) doel van het vennootschapsrecht
4 Interne organisatie van de onderneming
5 Slotbeschouwing
10. Mededingingsrecht
(J.A. den Hertog)
1 Inleiding
2 Rechtseconomie en mededinging
3 Centrale concepten bij mededingingsvraagstukken
4 Kartels
5 Concentraties
6 Uitsluitingsgedrag
7 Conclusie
11. Intellectueel eigendomsrecht
(B.W.F. Depoorter)
1 Inleiding: intellectuele eigendomsrechten creëren monopolies
2 Auteursrecht
3 Octrooirecht
4 Economische verklaringen voor intellectuele eigendomsrechten
5 Internet en de toekomst van het auteursrecht
6 Merkenrecht
7 Bedrijfsgeheimen
8 Intellectuele goederen als publiek goed
9 Conclusie
12. Rechtshandhaving
(L.T. Visscher en W.C.T. Weterings)
1 Inleiding
2 Rechtshandhaving
3 Rechtshandhaving door middel van privaatrecht, bestuursrecht en/of strafrecht
4 Privaatrecht (met name aansprakelijkheidsrecht)
5 Bestuursrecht
6 Strafrecht
7 Optimale rechtshandhaving
8 Conclusie
Civiele geschiloplossing
(W.C.T. Weterings)
1 Inleiding
2 Procederen versus schikken
3 Toegang tot het recht
4 Conclusie
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan