Rechterlijke collectieve schadebegroting

Lijst van gebruikte afkortingen XI

1 Inleiding 1
1.1 Aanleiding 1
1.2 Onderwerp 4
1.3 Opbouw van het boek 5

2 De collectieve schadebegroting in verhouding tot afd. 6.1.10 BW voorafgaande aan en onder de WCA 7
2.1 Inleiding 7
2.2 Het wettelijk kader van de schadebegroting 7
2.2.1 Afdeling 6.1.10 BW 7
2.2.2 Het beginsel van volledige schadevergoeding 9
2.2.3 Uitzonderingen op het beginsel van volledige schadevergoeding 10
2.2.3.1 Causaliteit 10
2.2.3.2 Voordeelstoerekening 12
2.2.3.3 Eigen schuld 12
2.2.3.4 Matiging en limitering 13
2.2.4 De wijze van schadebegroting 13
2.2.4.1 Het uitgangspunt van concrete schadebegroting 13
2.2.4.2 De abstracte schadebegroting 14
2.2.5 Afd. 6.1.10 BW in verhouding tot de collectieve schadebegroting 17
2.3 De verhouding tussen de collectieve schadebegroting en afd. 6.1.9 OB W jo afd. 6.1.10 BW in het pre-WCA-tijdperk 18
2.3.1 De begrippen massaschade en collectieve actie 18
2.3.2 Relevantie van het collectief actierecht in het pre-WCA-tijdperk 19
2.3.3 Het parlementaire debat in verscheidene collectieve actie regelingen tot 1994 22
2.3.3.1 Art. 6:196 BW (Wet misleidende reclame) 22
2.3.3.2 Art. 30a Vestigingswet Bedrijven 1954 23
2.3.3.3 Art. 2 van het wetsvoorstel G roepsacties gelijke behandeling 23
2.3.3.4 Art. 20a Wet gelijke behandeling van mannen en vrouwen 24
2.4 Wet collectieve actie (WCA) 24
2.4.1 Het collectieve actierecht ex art. 3:305a BW in een notendop 24
2.4.2 De verhouding tussen afd. 6.1.10 BW en de collectieve schadebegroting onder de WCA 25
2.4.2.1 De motieven van de wetgever voor het verbod van art. 3:305 a lid 3 BW 26
2.4.2.2 Juridisch-technische complicaties 27
2.4.3 De kritiek in de literatuur op art. 3:305a lid 3 BW 28
2.4.3.1 De kritiek op de door de wetgever aangeboden alternatieven voor art. 3:305a lid 3 BW 28
2.4.3.2 Collectieve schadevergoedingsvordering in natura is wél mogelijk 29
2.4.3.3 De kritiek op de door de wetgever opgeworpen bezwaren voor collectief schadeverhaal 30
2.5 Tussenconclusie 32

3 De collectieve schadebegroting in verhouding tot afd. 6.1.10 BW onder de WCAM 35
3.1 Inleiding 35
3.2 De WCAM in een notendop 35
3.2.1 De WCAM-procedure in hoofdlijnen 35
3.2.2 De WCA als ‘voorportaal’ 37
3.2.3 De gevolgen van de verbindendverklaring van de WCAM-schikking 37
3.2.4 Het vrijwillige karakter van de WCAM 38
3.2.5 Damage scheduling 39
3.2.6 De (on)mogelijkheden tot maatwerk onder de WCAM 41
3.3 De toetsingscriteria voor de WCAMovereenkomst in verhouding tot afd. 6.1.10 BW 43
3.3.1 Art. 7:907 lid 2 en lid 3 BW 43
3.3.1.1 Art. 7:907 lid 2 BW nader bezien 44
3.3.1.2 Art. 7:907 lid 3 BW nader bezien 46
3.3.2 De redelijkheidstoets ex art. 7:907 lid 3 sub b BW nader bezien 47
3.3.3 De kritiek op de redelijkheidstoets ex art. 7:907 lid 3 sub b BW 49
3.3.3.1 De kritiek in het parlementaire debat 49
3.3.3.2 De kritiek in de literatuur 50
3.4 De WCAM-schikkingen 52
3.4.1 De abstracte schadebegroting in de WCAMschikkingen 52
3.4.2 De DES-zaken 54
3.4.2.1 Inleidend 54
3.4.2.2 De inhoud van de DES I-schikking 55
3.4.2.3 De rechterlijke toets in de DES I-zaak 56
3.4.2.4 De zienswijzen uit de literatuur 56
3.4.2.5 De DES-II zaak 58
3.4.3 De Dexia-zaak 59
3.4.3.1 Inleidend 59
3.4.3.2 De inhoud van de Dexia-schikking 60
3.4.3.3 De rechterlijke toets in de Dexia-zaak 61
3.4.3.4 De zienswijzen uit de literatuur 64
3.4.4 De rechterlijke toets in de WCAMschikkingen in verhouding tot afd. 6.1.10 BW 65
3.4.4.1 De zaken Vie d’Or, Shell en Vedior 65
3.4.4.2 De Converium-zaak 66
3.4.4.3 De DSB -zaak 67
3.4.4.4 De Fortis-zaak 71
3.4.5 Analyserend: de rechterlijke toetsingsintensiteit in de WCAM-zaken in verhouding tot afd. 6.1.10 BW 73
3.5 Tussenconclusie 74

4 De collectieve schadebegroting in verhouding tot afd. 6.1.10 BW onder de WAMCA 77
4.1 Inleiding 77
4.2 De totstandkomingsgeschiedenis van de WAMCA 77
4.2.1 Het voorontwerp van 2014 in verhouding tot afd. 6.1.10 BW 79
4.2.1.1 Relevantie 79
4.2.1.2 Het voorontwerp 2014 in een notendop 79
4.2.2 De rechterlijke collectieve schadebegroting in het voorontwerp 2014 81
4.2.3 De kritiek op het voorontwerp 2014 in verhouding tot afd. 6.1.10 BW 81
4.3 De WAMCA introduceert de collectieve schadevergoedingsvordering in geld 83
4.3.1 De WAMCA-procedure in een notendop 83
4.3.2 Een stapsgewijs overzicht van de WAMCAprocedure 85
4.3.3 De rechterlijke collectieve schadebegroting onder de WAMCA 87
4.3.3.1 De motieven van de wetgever voor de rechterlijke collectieve schadebegroting 88
4.3.3.2 De motieven van de wetgever voor een abstracte collectieve schadebegroting 90
4.3.4 Het parlementaire debat over de rechterlijke collectieve schadebegroting 92
4.4 De discussie in de literatuur over de verhouding tussen de collectieve rechterlijke schadebegroting en afd. 6.1.10 BW 93
4.4.1 Inleidend 93
4.4.2 Dogmatische benaderingen 95
4.4.2.1 De rechterlijke schadebegroting ex art. 1018i lid 2 Rv past niet in afd. 6.1.10 BW 95
4.4.2.2 De aard van de massaschade 97
4.4.3 (Meer) pragmatische benaderingen 98
4.4.3.1 De aard van de massaschade 98
4.4.3.2 Een zeer gedetailleerde categorisering 100
4.4.3.3 Een aanzet tot een processtructuur onder de WAMCA 102
4.4.3.4 Een bijzonder massaschadevergoedingsrecht 105
4.4.3.5 Overwegingen en beginselen van distributieve rechtvaardigheid bij de rechterlijke schadebegroting onder de WAMCA 106
4.5 De eerste stappen in de WAMCA-praktijk 108
4.5.1 Stichting Diesel Emissions Justice/Daimler A.G. 109
4.5.2 The Privacy Collective/ Oracle en Saleforce 111
4.5.3 Een toekomstblik 112
4.5.3.1 Stichting Diesel Emissions Justice/Daimler A.G. 112
4.5.3.2 The Privacy Collective/ Oracle en S aleforce 113
4.6 Tussenconclusie 114

5 Bevindingen, conclusies en aanbevelingen 115
5.1 Inleiding 115
5.2 Bevindingen 115
5.2.1 De collectieve schadebegroting in verhouding tot afd. 6.1.10 BW in de aanloop naar, en in het kader van de WCA 115
5.2.2 De collectieve schadebegroting in de verhouding tot afd. 6.1.10 BW onder de WCAM 116
5.2.3 De collectieve schadebegroting in verhouding tot afd. 6.1.10 BW onder de WAMCA 118
5.3 Conclusies en aanbevelingen 119

Geraadpleegde literatuur 123
Geraadpleegde jurisprudentie 133
Geraadpleegde parlementaire stukken en wetgeving 135
Overige geraadpleegde bronnen 139