Preadviezen 2019

Consumentenbescherming bij servitisation en product-dienst-systemen (PDS) 11
Bert Keirsbilck, Evelyne Terryn en Elias Van Gool
1 Inleiding 11
1.1 Servitisation en types PDS 11
1.2 Servitisation, PDS: economische factoren en de link met de circulaire economie 13
1.3 Opzet van het preadvies: consumentenbescherming bij servitisation en PDS 18
2 Wettelijk kader bij de drie verschillende types ‘Product-Dienst-Systeem’ 19
2.1 Inleiding 19
2.2 Contractrechtelijke kwalificatie van productgeoriënteerde PDS 20
2.3 Contractrechtelijke kwalificatie van gebruikgeoriënteerde PDS 23
2.4 Contractrechtelijke kwalificatie van resultaatgeoriënteerde PDS 26
2.5 Belang van gemeen verbintenissenrecht en ‘gemeen’ consumentenrecht 27
3 Rechtspositie van de consument bij de totstandkoming van PDScontracten 28
3.1 Bescherming via informatieverplichtingen? 28
3.2 Bescherming via kredietrecht? 31
4 Rechtspositie van de consument na de totstandkoming van PDScontracten 35
4.1 Algemeen: belang van controle van oneerlijke bedingen 35
4.2 Regeling van gebruiksrechten 36
4.3 Regeling van overgang van risico 37
4.4 Aspecten van zakenrecht, zekerheidsrecht en opschortingsrechten 40
4.5 Conformiteit – remedies 49
4.6 Illustratie: falende internetconnectie 53
4.7 Buitencontractuele aansprakelijkheid 56
4.8 Eenzijdige beëindiging door de consument 60
5 Oplossingen 62
5.1 Onvoldoende garantie van ‘groene’ karakter van PDS? 62
5.2 Standaardisering 63
5.3 Standaardcontracten 63
5.4 Suppletieve of dwingende regels op nationaal of EU-niveau? 64
5.5 Andere oplossingen 65
6 Algemeen besluit 66

Consumentenbescherming bij servitisation 69
Vanessa Mak
1 Inleiding 69
2 Wat is servitisation? 70
2.1 Kansen… 71
2.2 … en risico’s 72
3 Privaatrechtelijke relaties: contract 74
3.1 Informatieverplichtingen bij totstandkoming 75
3.2 Conformiteit en productveiligheid 78
3.3 Nakoming en remedies 79
3.4 Standaardisering van diensten 83
3.5 Tussenconclusie 84
4 Privaatrechtelijke relaties: aansprakelijkheid 85
5 Goederenrechtelijke aspecten van servitisation 88
5.1 Het systeem 88
5.2 Individuele rechten 89
6 Kredietrisico’s 91
7 Conclusies 93
7.1 Risico’s en oplossingen voor consumentenbescherming in privaatrechtelijke verhoudingen 93
7.2 Toenemende ongelijkheid als maatschappelijk risico 94
Literatuur 95

Toezeggingen aan criminelen in ruil voor verklaringen in België 99
Joachim Meese
1 Inleiding 99
2 Bijzondere spijtoptantenregelingen 102
3 Informele deals met criminelen 106
3.1 Theoretische mogelijkheden en beperkingen 106
3.2 Toepassing in de praktijk 112
3.3 Gevaren 114
4 Ontstaansgeschiedenis van de Belgische algemene spijtoptantenregeling en klassieke bezwaren 116
5 De algemene spijtoptantenregeling ontleed 118
5.1 Terminologie en toepassingsgebied 119
5.2 Voorwaarden met betrekking tot de afgelegde verklaringen 122
5.3 Memorandum 123
5.4 Toezeggingen aan spijtoptanten 126
5.4.1 Toezeggingen in het kader van de uitoefening van de strafvordering 126
5.4.2 Toezeggingen in het kader van de strafuitvoering 136
5.4.3 Toezeggingen in het kader van de hechtenis 136
5.5 Herroeping van toezeggingen 136
5.6 Bewijswaarde van de verklaringen van de spijtoptant 137
5.7 De spijtoptant als getuige ter terechtzitting 139
5.8 Bescherming van de spijtoptant 140
5.9 De spijtoptant-burgerinfiltrant 141
5.10 Gevaren en aanbevelingen om deze te remediëren 144
6 Tot slot 147
Bijlage 148

De kroongetuige in het Nederlandse strafrecht 155
Frits Posthumus
1 Inleiding 155
2 Regelgeving 157
2.1 De belangrijkste wettelijke bepalingen 157
2.2 De Aanwijzing toezeggingen aan getuigen in strafzaken 158
2.3 Regels met betrekking tot getuigenbescherming 161
3 Overzicht van zaken waarin een overeenkomst is gesloten 161
3.1 Verklaringsovereenkomsten als bedoeld in artikel 226g Sv 161
3.2 Verklaringsovereenkomsten als bedoeld in artikel 226k Sv 163
4 Toezeggingen 164
4.1 Welke toezeggingen zijn toegestaan? 164
4.2 Welke toezeggingen zijn niet toegestaan? 165
4.3 Mag over ontneming van wederrechtelijk verkregen een toezegging worden gedaan? 166
4.4 Is het opportuniteitsbeginsel aan banden gelegd bij de kroongetuige? 167
5 De toetsingsverplichtingen van de rechter 169
5.1 Toetsing door de R-C 169
5.2 Toetsing door de zittingsrechter 169
5.3 Reactie zittingsrechter op verzuimen 171
6 De bewijsminimumregel 172
6.1 Twee kroongetuigen en een bedreigde getuige 172
6.2 Rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens 173
6.3 Modernisering van het Wetboek van Strafvordering 174
7 Problemen en complicaties met de kroongetuigen(regeling) in Passage 174
7.1 Passage 174
7.2 De lange duur van het voorarrest van de kroongetuigen 175
7.3 Volgorde van afdoening van zaken/hoger beroep in de zaak van La Serpe 176
7.4 De ‘Holleeder-weglatingen’ 177
7.5 Het sluiten van de overeenkomst met Ros in hoger beroep 179
7.6 Geen verhoor als bedoeld in artikel 226j Sv 181
7.7 Mocht met Ros een overeenkomst worden gesloten? 182
7.8 De kroongetuigen spreken elkaar tegen 182
7.9 Toets van de betrouwbaarheid van de verklaringen 183
7.10 Zal de rechter de strafeis van het OM wel volgen? 185
8 Getuigenbescherming 185
8.1 Zorgplicht Staat; Stelsel bewaken en beveiligen en getuigenbescherming 185
8.2 Onderscheid tussen de verklaringsovereenkomst en de beschermingsovereenkomst 186
8.3 Rechterlijk oordeel over getuigenbescherming in de Passageuitspraken 187
8.4 Toetsing van de getuigenbeschermingsmaatregelen 189
8.5 Geheimhoudingsverplichting 191
8.6 Getuigenbescherming en het EHRM 191
9 De toekomst 192
9.1 Moet het aangaan van een overeenkomst bij meer feiten mogelijk zijn? 192
9.2 Moet meer kunnen worden toegezegd? 193
9.3 Is het sluiten van een overeenkomst verenigbaar met levenslang? 194
9.4 Getuigenbescherming 195
9.5 Wijziging van artikel 192 Sr 196
10 Tot slot 196
Bijlage 197

De burgemeester als actor bij lokale bestuurlijke ordehandhaving in Vlaanderen 201
Frederik Vandendriescche en Brecht Warnez
I. Quid ‘lokale bestuurlijke ordehandhaving’? 201
II. Bevoegdheidsverdeling in het federale België 208
A. De materiële hoofdbevoegdheden 210
1 De principiële federale bevoegdheid inzake de algemene lokale bestuurlijke ordehandhaving 210
2 De bijzondere lokale bestuurlijke ordehandhaving 211
B. De organieke bevoegdheden 217
III. De ordehandhavingsbevoegdheden van de burgemeester 217
A. Verordenende bevoegdheid 217
B. De individuele bevoegdheid 220
1 De algemene bestuurlijke ordehandhaving 220
2 De bijzondere bestuurlijke ordehandhaving 223
IV. Evaluatie van de burgemeester als spilfiguur bij preventieve individuele ordehandhaving 233
A. Een versnipperde bevoegdheidsverdeling ten gevolge van de federale staatsstructuur 233
B. Een uitzonderlijke verordeningsbevoegdheid als gevolg van het legaliteitsbeginsel in strafzaken 234
C. Een beperkte repressieve sanctiebevoegdheid 237
D. De uitgebreide preventieve bevoegdheden 240

De burgemeester bewapend 243
Jan van der Grinten en Jon Schilder
1 Inleiding 243
2 De burgemeester: taak en bevoegdheden 245
2.1 Algemeen 246
2.2 Uitbreiding bevoegdheden sinds 1994 248
2.2.1 Lichte bevelsbevoegdheid 249
2.2.2 Victor, Victoria, Damocles: sluiting (drugs)panden 250
2.2.3 Bestuurlijke ophouding 252
2.2.4 Aanwijzing veiligheidsrisicogebied/preventief fouilleren en camera toezicht 253
2.2.5 Wet tijdelijk huisverbod 255
2.2.6 Ernstige overlast en voetbalvandalisme 257
2.2.7 Gedragsaanwijzingen woonoverlast 259
2.3 Gemeentelijke verordeningen in opmars 260
2.3.1 Inleiding 260
2.3.2 Bewapening door de gemeenteraad: hoe? 260
2.3.3 Sluiting van voor het publiek toegankelijke inrichtingen en gebouwen 262
2.3.4 Sluiting van seksinrichtingen 264
2.3.5 Gebiedsontzeggingen 265
3 Ondermijningswetgeving in de maak 266
3.1 Inleiding 266
3.2 De Proeve 267
3.3 Uitbreiding Wet Bibob 269
4 De rol van de burgemeester bij de bestrijding van drugscriminaliteit 271
4.1 Inleiding 271
4.2 Sluiting drugspanden 272
4.3 Coffeeshopbeleid 276
4.4 Drugsgerelateerde geweldsincidenten 279
4.5 Tot slot 280
5 De burgemeester ontketend? 281
Literatuur 288

Preadviezen 1997-2019 295