Over Roel in 't Veld
Roel in 't Veld was bestuurder op gemeentelijk en nationaal niveau, architect van onderwijsbeleid, topambtenaar en toezichthouder, en hoogleraar aan acht Europese universiteiten. Hij maakt zich al 45 jaar druk over democratie.
Roel in 't Veld
Roel in 't Veld was bestuurder op gemeentelijk en nationaal niveau, architect van onderwijsbeleid, topambtenaar en toezichthouder, en hoogleraar aan acht Europese universiteiten.
Meer over Roel in 't Veld
Roel in 't Veld
Kennisdemocratie
In het oog van de orkaan
Paperback Nederlands 2021 9789462362185Verwachte levertijd ongeveer 5 werkdagen
Samenvatting
Recente crises en schandalen werpen een schril licht op het functioneren van politiek en democratie.
In 2010 schreef Roel in ’t Veld het boek Kennisdemocratie. Daarin verkende hij de oplopende spanningen tussen politiek, media en wetenschap in samenlevingen als de onze. Democratie was en is een ijzersterk merk en een succesrijk besturingsmodel voor samenlevingen. Maar representatie als een van de hoekstenen is aan erosie onderhevig. Waarden zijn gefragmenteerd, grote ideeën als wezenskenmerk van politiek flets geraakt en vervangen door attractieve persoonlijkheden. Populisme wint veld.
Inspanningen voor nieuwe vormen van participatieve democratie naast de representatieve blijken hier en daar vrucht te dragen. De klassieke media hebben de sociale media naast zich zien verschijnen, met vervolgens wederzijdse beïnvloeding, en veel impact op politiek en democratie. De disciplinaire wetenschapsbeoefening bleek in veel gevallen kennis en inzichten te produceren, die naar hun aard tekortschoten als grondslag voor de oplossing van maatschappelijke vraagstukken. Daarom was een aanvulling in de vorm van transdisciplinaire trajecten noodzakelijk, met meer aandacht voor wederzijdse beïnvloeding tussen politiek, media en wetenschap.
Deze toegenomen complexiteit in voornoemde dubbele helix roept spanningen op, die soms tot explosies leiden en om vernieuwing vragen, ook op institutioneel niveau.
Na een bewogen decennium heeft de auteur zijn inzichten verscherpt en bijgesteld. Problematiek rondom duurzame ontwikkeling heeft sterk aan urgentie gewonnen. Protesten van deelgroepen, zoals boeren, gele hesjes en vele andere, laten sporen na. De ontmoeting met onzekerheid, die onder meer juist het gevolg is van het reflexieve karakter van mensen en groepen, vereist nieuwe methoden om met de toekomst om te gaan. Deze zijn in deze geheel herziene versie opgenomen. De ondertitel van het eerdere boek luidde: Opkomend stormtij. De herziene versie kent als ondertitel: In het oog van de orkaan. Dit illustreert de gestegen urgentie van vernieuwing.
Specificaties
ISBN13:9789462362185
Taal:Nederlands
Bindwijze:paperback
Aantal pagina's:304
Uitgever:Boom Bestuurskunde
Druk:2
Verschijningsdatum:4-10-2021
Hoofdrubriek:Mens en maatschappij
ISSN:
Jongbloed:Bestuurskunde
Lezersrecensies
Wees de eerste die een lezersrecensie schrijft!
Geef uw waardering
Inhoudsopgave
1 Inleiding tot dit boek en mijn gedachtewereld 11
1.1 Schadelijke universaliteitpretentie 24
1.2 Samen leven 30
1.3 Bestuurskunde 33
2 Het goede leven 37
2.1 Het goede leven algemeen 37
2.2 Kwaliteit algemeen 41
2.3 Publieke dienstverlening 44
2.4 De dynamiek van kwaliteit 46
2.5 Toezicht en kwaliteitszorg 47
2.6 Kwaliteit van onderwijs 49
3 Complexiteit 51
3.1 Inleiding 51
3.2 Vier principes van verandering 51
3.2.1 Causaliteit 52
3.2.2 Dialectiek 52
3.2.3 Serendipiteit 53
3.2.4 Reflexiviteit 54
3.3 Voorspelbaarheid van maatschappelijke ontwikkelingen 54
3.4 Verandering, statische en dynamische kwaliteit 55
3.5 Hoe kunnen we maatschappelijk innoveren? 57
3.6 Conclusie 57
4 De ontwikkeling van democratie 73
4.1 De vloek van het succes 73
4.2 De noodzaak van een volksvertegenwoordiging 73
4.3 Gebreken van collectieve besluitvormingsarrangementen 75
4.4 De idylle van democratie 79
4.5 Representatieve democratie 80
4.6 Crisisbeschouwingen 81
4.7 Recensie representatie 85
4.7.1 De klassieke argumenten voor representatie. 85
4.7.2 Het wijsheidsargument 87
4.7.3 Het kostenreductieargument 87
4.7.4 Territoriale representatie 88
4.7.5 Ideologie en waarden 88
4.8 Representatie: geleidelijk verval of steun? 88
5 Kennisdemocratie 95
5.1 Inleiding 95
5.2 Van grote verhalen naar aantrekkelijke persoonlijkheden 107
5.2.1 I am the medium and the message 108
5.3 Reflexiviteit en (nieuwe) media 108
5.4 Communicatie en macht 110
5.5 Van disciplinaire wetenschap naar ook transdisciplinariteit 111
5.6 Governance van de kennisdemocratie 114
5.7 Waarnemingen omtrent de actualiteit 117
5.8 Aanzetten tot verklaring 120
6 Kennis en beleid 125
6.1 De wisselwerking tussen kennis en beleid 125
6.2 Beleidswereld 132
6.3 Politieke agenda en beleidstheorieën 134
6.4 Een typologie van beleidsproblemen 136
6.5 Algemene behandeling van de wisselwerking tussen kennis en beleid 139
6.6 Beleidstheorieën 144
6.7 Kennis en waarden 148
6.8 Waarden en de vraag naar kennis 150
6.9 Waarden en de benutting van kennis 151
6.10 Arena’s van kennisvorming 152
6.11 Van kennis naar beleid 153
6.12 Interactie: een two level game 154
6.13 Transdisciplinariteit 159
6.14 Waarden, beleidstheorie en kennis 160
6.15 Langetermijnbeleid 162
7 Toekomststudies 189
7.1 Van sciencefiction naar science 189
7.2 Reflexiviteit in relatie tot beleidsvorming 192
7.3 Toekomststudies 193
7.4 Gebruik van toekomststudies 194
7.5 Onwelkome kennis uit toekomststudies 195
7.6 Feasible futures 198
8 Uitweiding over scenariobouw 201
8.1 Nadere uitdieping van toekomstonderzoek 201
8.1.1 Object: de toekomst 204
8.1.2 Methodologie van toekomstonderzoek 208
8.1.3 Transdisciplinariteit en de kunst van het verbinden van ongelijksoortige kennis 209
8.1.4 Methoden van toekomstonderzoek 211
8.1.5 Over scenario’s 214
8.1.6 Doelen van toekomstonderzoek 238
8.1.7 Procesvereisten en kennisvereisten aan toekomstonderzoek 240
8.2 De benutting van toekomstonderzoek 242
8.2.1 Benutting van resultaten uit toekomstonderzoek: de ontvankelijkheid van actoren 242
8.2.2 Actoren zijn intern gefragmenteerd 245
8.2.3 Actoren zijn wederzijds afhankelijk 246
8.2.4 Actoren zijn beperkt in hun waarnemingsvermogen 247
8.2.5 Actoren kennen eigen institutionele regels en routines 248
8.2.6 Actoren opereren in context van dynamiek 249
8.3 Mogelijkheden tot verbetering van de benutting van toekomstonderzoek 250
8.3.1 Vergroting van het communicatieve vermogen 251
8.3.2 Rekening houden met momentum 252
8.4 De bruikbaarheid en werkzaamheid van toekomstonderzoek 253
9 De verdere ontwikkeling van kennisdemocratie 269
9.1 Inleiding 269
9.2 Handelingsperspectieven 275
9.2.1 Verlevendiging van democratie binnen de staat 276
9.2.2 Een andere omgangsvorm tussen staat en samenleving 280
9.3 Toekomsten voor kennisdemocratie 282
Literatuur 291
Over de auteur 303
1.1 Schadelijke universaliteitpretentie 24
1.2 Samen leven 30
1.3 Bestuurskunde 33
2 Het goede leven 37
2.1 Het goede leven algemeen 37
2.2 Kwaliteit algemeen 41
2.3 Publieke dienstverlening 44
2.4 De dynamiek van kwaliteit 46
2.5 Toezicht en kwaliteitszorg 47
2.6 Kwaliteit van onderwijs 49
3 Complexiteit 51
3.1 Inleiding 51
3.2 Vier principes van verandering 51
3.2.1 Causaliteit 52
3.2.2 Dialectiek 52
3.2.3 Serendipiteit 53
3.2.4 Reflexiviteit 54
3.3 Voorspelbaarheid van maatschappelijke ontwikkelingen 54
3.4 Verandering, statische en dynamische kwaliteit 55
3.5 Hoe kunnen we maatschappelijk innoveren? 57
3.6 Conclusie 57
4 De ontwikkeling van democratie 73
4.1 De vloek van het succes 73
4.2 De noodzaak van een volksvertegenwoordiging 73
4.3 Gebreken van collectieve besluitvormingsarrangementen 75
4.4 De idylle van democratie 79
4.5 Representatieve democratie 80
4.6 Crisisbeschouwingen 81
4.7 Recensie representatie 85
4.7.1 De klassieke argumenten voor representatie. 85
4.7.2 Het wijsheidsargument 87
4.7.3 Het kostenreductieargument 87
4.7.4 Territoriale representatie 88
4.7.5 Ideologie en waarden 88
4.8 Representatie: geleidelijk verval of steun? 88
5 Kennisdemocratie 95
5.1 Inleiding 95
5.2 Van grote verhalen naar aantrekkelijke persoonlijkheden 107
5.2.1 I am the medium and the message 108
5.3 Reflexiviteit en (nieuwe) media 108
5.4 Communicatie en macht 110
5.5 Van disciplinaire wetenschap naar ook transdisciplinariteit 111
5.6 Governance van de kennisdemocratie 114
5.7 Waarnemingen omtrent de actualiteit 117
5.8 Aanzetten tot verklaring 120
6 Kennis en beleid 125
6.1 De wisselwerking tussen kennis en beleid 125
6.2 Beleidswereld 132
6.3 Politieke agenda en beleidstheorieën 134
6.4 Een typologie van beleidsproblemen 136
6.5 Algemene behandeling van de wisselwerking tussen kennis en beleid 139
6.6 Beleidstheorieën 144
6.7 Kennis en waarden 148
6.8 Waarden en de vraag naar kennis 150
6.9 Waarden en de benutting van kennis 151
6.10 Arena’s van kennisvorming 152
6.11 Van kennis naar beleid 153
6.12 Interactie: een two level game 154
6.13 Transdisciplinariteit 159
6.14 Waarden, beleidstheorie en kennis 160
6.15 Langetermijnbeleid 162
7 Toekomststudies 189
7.1 Van sciencefiction naar science 189
7.2 Reflexiviteit in relatie tot beleidsvorming 192
7.3 Toekomststudies 193
7.4 Gebruik van toekomststudies 194
7.5 Onwelkome kennis uit toekomststudies 195
7.6 Feasible futures 198
8 Uitweiding over scenariobouw 201
8.1 Nadere uitdieping van toekomstonderzoek 201
8.1.1 Object: de toekomst 204
8.1.2 Methodologie van toekomstonderzoek 208
8.1.3 Transdisciplinariteit en de kunst van het verbinden van ongelijksoortige kennis 209
8.1.4 Methoden van toekomstonderzoek 211
8.1.5 Over scenario’s 214
8.1.6 Doelen van toekomstonderzoek 238
8.1.7 Procesvereisten en kennisvereisten aan toekomstonderzoek 240
8.2 De benutting van toekomstonderzoek 242
8.2.1 Benutting van resultaten uit toekomstonderzoek: de ontvankelijkheid van actoren 242
8.2.2 Actoren zijn intern gefragmenteerd 245
8.2.3 Actoren zijn wederzijds afhankelijk 246
8.2.4 Actoren zijn beperkt in hun waarnemingsvermogen 247
8.2.5 Actoren kennen eigen institutionele regels en routines 248
8.2.6 Actoren opereren in context van dynamiek 249
8.3 Mogelijkheden tot verbetering van de benutting van toekomstonderzoek 250
8.3.1 Vergroting van het communicatieve vermogen 251
8.3.2 Rekening houden met momentum 252
8.4 De bruikbaarheid en werkzaamheid van toekomstonderzoek 253
9 De verdere ontwikkeling van kennisdemocratie 269
9.1 Inleiding 269
9.2 Handelingsperspectieven 275
9.2.1 Verlevendiging van democratie binnen de staat 276
9.2.2 Een andere omgangsvorm tussen staat en samenleving 280
9.3 Toekomsten voor kennisdemocratie 282
Literatuur 291
Over de auteur 303
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan