Het gebruik van drones
Een verkennend onderzoek naar onbemande luchtvaartuigen
Paperback Nederlands 2015 9789462365551Samenvatting
Onbemande luchtvaartuigen, vaak kortweg aangeduid als drones, zijn eenvoudig en goedkoop verkrijgbaar en alom wordt verwacht dat het civiele gebruik van drones door burgers, bedrijven en overheden de komende jaren enorm zal toenemen. Dit roept vragen op over wat technisch mogelijk is, wat juridisch toegestaan is en wat maatschappelijk wenselijk is.In dit onderzoek wordt uitgebreid ingegaan op verschillende soorten drones, wat in de toekomst mogelijk wordt en welke kansen en bedreigingen drones met zich meebrengen. Drones uitgerust met camera's kunnen worden ingezet voor onder meer criminaliteitspreventie, rampenbestrijding, dijkinspecties, grensbewaking, landbouw en film en televisie. Andere toepassingen zijn drones die worden ingezet voor het vervoer van pakketjes en drones die worden voorzien van warmtesensoren voor het opsporen van hennepplantages. Drones met water, voedsel en medicijnen kunnen worden ingezet bij reddingsoperaties. De tendens is dat drones steeds kleiner, lichter, efficiënter en goedkoper worden. Daarnaast zullen drones steeds autonomer worden en steeds meer in staat zijn in zwermen te opereren.Het gebruik van drones brengt ook risico's met zich mee, waaronder veiligheidsrisico's en privacyrisico's. Drones kunnen neerstorten op mensen en gebouwen of kunnen ander luchtverkeer verstoren, met slachtoffers en grote schade tot gevolg. Kwaadwillenden kunnen drones gebruiken voor het invliegen op mensen, het hinderlijk volgen van personen of het heimelijk bespieden van de buurvrouw. In dit onderzoek wordt uitgebreid ingegaan op de bestaande juridische kaders voor het gebruik van drones, waaronder de luchtvaartwetgeving, aansprakelijkheidsrecht, privacyrecht en strafrecht, waarbij knelpunten in de wet- en regelgeving aan bod komen. Ook wordt de Nederlandse situatie vergeleken met België, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Australië en de Verenigde Staten. Op basis van de bevindingen worden verdere waarborgen voor de privacy voorgesteld en contouren voor toekomstige wetgeving geschetst.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Inleiding 15
1.1 Aanleiding 15
1.2 Methodologie 18
1.3 Terminologie 20
1.4 Opbouw van het rapport 24
2 Soorten drones 27
2.1 Typen drones en hun technische eigenschappen 27
2.1.1 Voornaamste typen drones 28
2.1.2 Mate van autonomie 30
2.1.3 Grootte en gewicht 30
2.1.4 Verschillen in gebruikte energiebron 31
2.1.5 Veelgebruikte modellen 32
2.2 Typen payloads 39
2.2.1 Sensoren 39
2.2.2 Overige payloads 40
2.3 Toekomstige ontwikkelingen 42
3 Toepassingen 45
3.1 Kansen 45
3.1.1 Gebruik van drones in de publieke sector 46
3.1.2 Gebruik van drones in de private sector 60
3.2 Bedreigingen 66
3.2.1 Drones als doelwit van schade 67
3.2.2 Drones als middel van schade 68
3.2.3 Risico’s en neveneffecten van goedwillend gebruik 73
4 Juridisch kader 81
4.1 Luchtvaartwetgeving 81
4.1.1 Commercieel en beroepsmatig gebruik van drones door
particulieren 83
4.1.2 Recreatief gebruik van drones 87
4.1.3 Beroepsmatig gebruik van drones door de overheid 89
4.1.4 Frequentiegebruik van drones 90
4.1.5 Knelpunten met betrekking tot de luchtvaartwetgeving 92
4.2 Aansprakelijkheidswetgeving 94
4.2.1 Onrechtmatige daad 95
4.2.2 Productaansprakelijkheid 97
4.2.3 Auteursrechtelijke aspecten 98
4.2.4 Knelpunten aansprakelijkheidswetgeving 99
4.3 Strafrecht 99
4.3.1 Heimelijk observeren met drones 100
4.3.2 Zaakbeschadiging 101
4.3.3 Knelpunten 102
5 Recht op privacy in relatie tot het gebruik van drones 103
5.1 Het recht op privacy 103
5.2 Recht op privacy op basis van de Grondwet 105
5.3 Recht op privacy op basis van artikel 8 EVRM 106
5.4 Regels voor het gebruik van drones ter handhaving van de rechtsorde 110
5.4.1 Cameratoezicht met drones op hotspots 110
5.4.2 Cameratoezicht met drones voor de uitvoering van de politietaak 113
5.4.3 Cameratoezicht voor crowd control-doeleinden 114
5.5 Regels voor het gebruik van drones voor opsporingsdoeleinden 115
5.5.1 In kaart brengen van een plaats delict 116
5.5.2 Gebruik van drones ter observatie 116
5.5.3 Warmtebeeldkijker 122
5.5.4 Onderscheppen van communicatie met een drone 123
5.6 Regels met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens 124
5.7 Mogelijke maatregelen om privacy te beschermen 128
6 Internationaal beleid voor het gebruik van drones 131
6.1 België 131
6.2 Frankrijk 132
6.3 Duitsland 134
6.4 Het Verenigd Koninkrijk 136
6.5 Australië 138
6.6 Verenigde Staten 139
6.7 Beschouwing internationaal gebruik van drones 141
7 Conclusies 145
7.1 Antwoorden op de onderzoeksvragen 145
7.2 Contouren voor toekomstige wet- en regelgeving 151
7.3 Vervolgonderzoek 155
Summary 157
Literatuur 163
Bijlage 1 Samenstelling begeleidingscommissie 173
Bijlage 2 Lijst geïnterviewde personen 175
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan