Prof.mr. S. Klosse is hoogleraar Sociaal recht aan de Universiteit Maastricht.
Meer over de auteursHoofdzaken socialezekerheidsrecht
Gebonden Nederlands 2022 6e druk 9789462909199Samenvatting
Dit boek biedt vanuit breed perspectief een uiteenzetting van het socialezekerheidsrecht. Het is een juridisch leerboek dat het rechtsgebied op systematische, toegankelijke en levendige wijze ontsluit. Na drie inleidende hoofdstukken is het boek opgezet langs de assen van de thema’s ziekte, arbeidsongeschiktheid, werkloosheid, ouderdom, overlijden, kinderen,
gezondheidszorg en behoeftigheid.
Hierna komen vier hoofdstukken aan bod over re-integratie, handhaving, rechtsbescherming en het internationale socialezekerheidsrecht. Om de begrijpelijkheid te vergroten zijn er voorbeelden opgenomen uit de rechtspraak en wordt er gewerkt met schema’s. Ook wordt er in het boek gewezen op de achtergronden van de rechtsregels.
Het boeiende van het socialezekerheidsrecht is dat het zich ontwikkelt in een onstuimige maatschappelijke en politieke context. Om studenten bewust te maken van deze context en hen te stimuleren tot nadenken is er aan het eind van de hoofdstukken een discussieparagraaf opgenomen.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Gijsbert Vonk
Inhoudsopgave
1 Inleiding 21
1.1 Sociale zekerheid: een veelzijdig begrip 21
1.2 Een werkdefinitie van sociale zekerheid 23
1.3 Recht op sociale zekerheid en
overheidsverantwoordelijkheid 25
1.4 Sociale zekerheid: publiek en privaat 27
1.4.1 Publieke sociale zekerheid 27
1.4.2 Private sociale zekerheid 28
1.4.3 Driepijlerstelsel 29
1.5 Omvang van de sociale zekerheid 31
1.6 Ontwikkeling sociale zekerheid 32
1.6.1 Opbouw en uitbouw 32
1.6.2 Reconstructie en nieuwe accenten 33
1.6.3 In de 21e eeuw 34
1.7 Socialezekerheidsrecht 36
2 Het socialezekerheidsstelsel 41
2.1 Inleiding 41
2.2 Concept en werkdefinities 41
2.3 Sociale verzekeringen en sociale voorzieningen 42
2.4 Personele werkingssfeer 44
2.5 Materiële werkingssfeer 48
2.6 Uitkeringssystematiek 50
2.6.1 Hoogte loondervingsuitkeringen 50
2.6.2 Hoogte minimumbehoefteregelingen 50
2.6.3 Indexering 52
2.7 Uitvoering 53
2.7.1 De Sociale Verzekeringsbank 54
2.7.2 Het Uitvoeringsinstituut
Werknemersverzekeringen 54
2.7.3 De particuliere ziektekostenverzekeraars 55
2.7.4 De gemeenten 55
2.7.5 Belastingdienst 56
2.8 Toezicht 57
2.9 Cliëntenparticipatie 59
2.10 Financiering 60
13
2.10.1 Financiering sociale verzekeringen 60
2.10.2 Financiering sociale voorzieningen 63
2.11 Rechtsbescherming 66
2.12 Discussie 67
3 Personele werkingssfeer 71
3.1 Inleiding 71
3.2 Kring van verzekerden werknemersverzekeringen 71
3.2.1 Privaatrechtelijke of publiekrechtelijke
dienstbetrekking 72
3.2.2 Uitbreiding werknemersbegrip 78
3.2.3 Beperking werknemersbegrip 79
3.2.4 Op de buitengrens 80
3.2.5 Vrijwillige verzekering
werknemersverzekeringen 81
3.2.6 Schema 82
3.3 Kring van verzekerden volksverzekeringen 82
3.3.1 Wonen naar omstandigheden beoordeeld 82
3.3.2 Wonen in het buitenland en werken in
Nederland 86
3.3.3 Uitbreiding en beperking kring verzekerden
volksverzekeringen 86
3.3.4 Vrijwillige verzekering volksverzekeringen 87
3.4 Gemoedsbezwaarden 88
3.5 Personele werkingssfeer van de Participatiewet 88
3.5.1 Iedere in Nederland woonachtige
Nederlander 88
3.5.2 Interne bevoegdheidsverdeling tussen
gemeenten 89
3.6 Niet rechtmatig verblijvende vreemdelingen 90
3.7 Wonen in het buitenland en recht op uitkering 94
3.7.1 Exportverbod, tenzij 94
3.7.2 Woonlandbeginsel en afschaffing
kinderbijslag kinderen buiten Nederland 95
3.8 Discussie 97
4 Ziekte 101
4.1 Inleiding 101
4.2 Arbeidsrechtelijke bescherming bij ziekte 102
4.2.1 Voorwaarden voor het recht op loonbetaling 102
4.2.2 Vaststelling van het recht op loonbetaling 104
4.2.3 Hoogte van het te betalen loon 108
4.2.4 Duur van de loonbetalingsplicht 108
4.2.5 Geen recht op loonbetaling 110
4.2.6 Opschorting van de loonbetaling 111
4.2.7 Loonbetalingsplicht na twee jaar ziekte 112
4.2.8 Verplichtingen en sancties 114
INHOUDSOPGAVE
14
4.3 Vangnet-Ziektewet 122
4.3.1 Inleiding 122
4.3.2 Voorwaarden voor het recht op ziekengeld 122
4.3.3 Uitbetaling van ziekengeld 127
4.3.4 Hoogte en duur van het ziekengeld 129
4.3.5 Verplichtingen en sancties 131
4.3.7 Uitvoering en financiering 134
4.3.8 Eigenrisicodragen 135
4.3.9 Regres 136
4.4 Zwangerschap, bevalling en ouderschap 136
4.5 Discussie 139
5 Arbeidsongeschiktheid 143
5.1 Inleiding 143
5.2 Voorwaarden voor het recht op een
arbeidsongeschiktheidsuitkering 145
5.3 Arbeidsongeschiktheid 149
5.3.1 Arbeidsongeschiktheidsbegrip 149
5.3.2 Medische component 149
5.3.3 Arbeidskundige component 151
5.4 Arbeidsongeschiktheidsuitkeringen 156
5.4.1 Uitkeringsstructuur Wet WIA 156
5.4.2 Uitkering voor volledig en duurzaam
arbeidsongeschikten (IVA) 157
5.4.3 Uitkeringen voor WGA-gerechtigden 159
5.4.4 Uitkeringen voor Wajong-gerechtigden 165
5.5 Verplichtingen en sancties 167
5.6 Uitvoering 170
5.7 Financiering 170
5.7.1 Het publieke stelsel 170
5.7.2 Eigenrisicodragerschap 171
5.8 Discussie 174
6 Werkloosheid 177
6.1 Inleiding 177
6.2 Arbeidsrechtelijke bescherming bij werkloosheid 178
6.2.1 Transitievergoeding 178
6.2.2 Rechthebbenden op de transitievergoeding 179
6.2.3 De hoogte van de transitievergoeding 180
6.3 De Werkloosheidswet 181
6.3.1 Voorwaarden voor het ontstaan van het recht
op uitkering 181
6.3.2 Hoogte van de werkloosheidsuitkering 188
6.3.3 Duur van de werkloosheidsuitkering 191
6.3.4 Verplichtingen en sancties 194
6.3.5 Faillissementsuitkering 208
6.3.6 Regeling calamiteiten WW 210
INHOUDSOPGAVE
15
6.3.7 Uitvoering en financiering 213
6.4 Discussie 214
7 Ouderdom 217
7.1 Inleiding 217
7.2 Kring van verzekerden 220
7.3 Pensioen en toeslag 220
7.4 Ingangsdatum AOW-pensioen 223
7.5 Leefvormproblematiek 225
7.5.1 Samenwonen 225
7.5.2 Onweerlegbare rechtsvermoedens 226
7.5.3 Commerciële relatie 227
7.5.4 Meerpersoonshuishouding 228
7.5.5 Living apart together 229
7.6 Regels over het tijdstip van ingang en herziening 229
7.6.1 Voortschrijdende verjaringstermijnen 229
7.6.2 Langere terugwerkende kracht in bijzondere
gevallen 230
7.6.3 Herziening 231
7.6.4 Terugkomen op in rechte onaantastbaar
geworden beslissingen 231
7.6.5 Beëindiging AOW-pensioen 232
7.7 Verplichtingen en sancties 232
7.8 Uitvoering en financiering 233
7.9 Aanvullend pensioen 234
7.10 Discussie 236
8 Overlijden 241
8.1 Inleiding 241
8.2 Kring van verzekerden 242
8.3 Uitkeringen 243
8.4 Nabestaandenuitkering 243
8.4.1 Nabestaanden 243
8.4.2 Ontstaansvoorwaarden 244
8.4.3 Beëindigings- en uitsluitingsgronden 246
8.4.4 Hoogte uitkering en middelentoets 247
8.5 Wezenuitkering 248
8.6 Verplichtingen en sancties 249
8.7 Uitvoering en financiering 249
8.8 Aanvullend pensioen 250
8.9 Discussie 251
9 Kinderen 255
9.1 Inleiding 255
9.2 Kring van gerechtigden 256
9.3 Kinderbijslag 257
9.3.1 Voorwaarden 257
INHOUDSOPGAVE
16
9.3.2 Positie 16- en 17-jarigen 260
9.3.3 Toeslag voor gehandicapte kinderen 261
9.3.4 Hoogte 262
9.3.5 Echtscheiding en co-ouderschap 263
9.3.6 Peildatum 264
9.4 Kindgebonden budget 264
9.5 Kinderopvangtoeslag 266
9.6 Uitvoering en financiering 268
9.7 Discussie 269
10 Gezondheidszorg 271
10.1 Inleiding 271
10.2 Wmo 2015 273
10.2.1 Opdracht gemeenten 273
10.2.2 Algemene maatregelen/voorzieningen 273
10.2.3 Maatwerkvoorzieningen 275
10.2.4 Persoonsgebonden budget 280
10.2.5 Eigen bijdrage 281
10.2.6 Verplichtingen en sancties 282
10.2.7 Uitvoering en financiering 282
10.3 Zvw en Wlz 283
10.3.1 Kring van verzekerden 283
10.3.2 Recht op prestaties 284
10.3.3 Leveringsvormen 287
10.3.4 Eigen bijdrage 291
10.3.5 Verplichtingen en sancties 291
10.3.6 Uitvoering 292
10.3.7 Financiering 293
10.4 Discussie 294
11 Behoeftigheid 297
11.1 Bestaansminimumregelingen 297
11.2 Participatiewet 297
11.2.1 Inleiding 297
11.2.2 Voorwaarden voor het recht op bijstand 299
11.2.3 Algemene bijstand 308
11.2.4 Bijzondere bijstand 314
11.2.5 Vormen van bijstand 316
11.2.6 Regels voor zelfstandigen 317
11.2.7 Verplichtingen en sancties 318
11.2.8 Opschorting, herziening, intrekking en
terugvordering van de uitkering 327
11.2.9 Verhaal 329
11.2.10 Uitvoering en financiering 329
11.3 TW, IOAW, IOAZ en IOW 331
11.4 Awir 332
11.5 Discussie 333
INHOUDSOPGAVE
17
12 Re-integratie 337
12.1 Inleiding 337
12.2 Re-integratievoorzieningen UWV 338
12.2.1 Recht op ondersteuning 338
12.2.2 Arbeidsbemiddeling 339
12.2.3 Re-integratievoorzieningen 342
12.3 Gemeentelijke re-integratievoorzieningen 349
12.3.1 Aanspraak op ondersteuning 349
12.3.2 Arbeidsbemiddeling 350
12.3.3 Re-integratievoorzieningen 351
12.4 Banenregime voor ‘arbeidsbeperkten’ 355
12.4.1 Banenafspraak 355
12.4.2 Quotumregeling 358
12.5 Discussie 359
13 Handhaving 361
13.1 Inleiding 361
13.1.1 Handhavingsketen 362
13.1.2 Organisatie van de handhaving 364
13.2 Terugvordering 366
13.3 Maatregelen en boetes 374
13.4 Strafrechtelijke vervolging 380
13.5 Rechtswaarborgen voor de burger 384
13.6 Sociale zekerheid en detentie 389
13.7 Discussie 392
14 Rechtsbescherming 395
14.1 Inleiding 395
14.2 Klachtenprocedure 397
14.3 Procedure bij niet tijdig beslissen 400
14.4 Bezwaarprocedure 401
14.4.1 Beschikking 402
14.4.2 Belanghebbende 402
14.4.3 Procedure bij bezwaar 402
14.5 Rechtbankprocedure 405
14.5.1 Procedure 406
14.5.2 Wijze van toetsing 407
14.5.3 Dicta 408
14.5.4 Schadevergoeding 408
14.6 Voorlopige voorziening 410
14.7 Hoger beroep 411
14.8 Cassatie 412
14.9 Europese en internationale procedures 412
14.9.1 Hof van Justitie van de Europese Unie 412
14.9.2 Europees Hof voor de Rechten van de Mens 413
14.9.3 Europees Comité voor Sociale Rechten 413
14.9.4 VN-Mensenrechtencomités 414
INHOUDSOPGAVE
18
14.10 Griffiegeld en rechtsbijstand 415
14.11 Discussie 416
15 Internationaal 419
15.1 Inleiding 419
15.2 Een overzichtskaart van het internationaal socialezekerheidsrecht 420
15.3 Sociale zekerheid en internationale grondrechten 421
15.3.1 Het recht op sociale zekerheid 421
15.3.2 De groeiende invloed van het EVRM op het terrein van de sociale zekerheid 426
15.4 Normverdragen inzake sociale zekerheid 433
15.5 Handvest van de grondrechten van de EU 435
15.6 Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie 436
15.6.1 Vrij verkeer van personen 437
15.6.2 Het Europese burgerschap 437
15.6.3 Het immigratiebeleid van de Europese Unie 439
15.6.4 Het sociaal beleid van de Europese Unie 439
15.6.5 Vrije mededinging 443
15.7 EU-coördinatierecht 443
15.7.1 Inleiding 443
15.7.2 Personele werkingssfeer 445
15.7.3 Materiële werkingssfeer 445
15.7.4 Belangrijkste technieken 447
15.7.5 Prestaties bij ziekte en moederschap 452
15.7.6 Prestaties bij invaliditeit 456
15.7.7 Prestaties bij ouderdom 459
15.7.8 Werkloosheidsuitkeringen 460
15.7.9 Gezinsuitkeringen 462
15.7.10 Administratieve samenwerking 463
15.8 Sociale paragrafen in EUsamenwerkingsovereenkomsten 464
15.9 Bi- en multilaterale coördinatieverdragen 465
Literatuur 467
Rechtspraakregister 481
Trefwoordenregister 491
De Bakelsreeks 497
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan