Hoofdzaken formeel belastingrecht

1 Inleiding 23
Elise Okhuizen
1.1 De verhouding van de AWR en Invorderingswet 1990 tot de Awb 23
1.1.1 De AWR in relatie tot de Awb 23
1.1.2 De Invorderingswet 1990 in relatie tot de Awb 25
1.2 De reikwijdte van de AWR 27
1.3 De reikwijdte van de Invorderingswet 1990 29

2 Wijzen van heffing 31
Elise Okhuizen
2.1 Inleiding 31
2.1.1 De aangifte 32
2.1.1.1 Definitie 32
2.1.1.2 Functie van de aangifte 32
2.1.1.3 De uitnodiging tot het doen van aangifte 33
2.1.1.4 De inhoud van de aangifte 38
2.1.1.5 Termijn voor indiening van de aangifte 42
2.1.1.6 Sancties 43
2.2 Aanslagbelastingen 48
2.2.1 De aanslag 48
2.2.1.1 De definitieve of primitieve aanslag 48
2.2.1.2 Voorlopige aanslagen 57
2.2.1.3 Voorheffingen 62
2.2.1.4 De conserverende aanslag 65
2.2.1.5 De aanslagtermijn 72
2.2.2 Navordering 75
2.2.2.1 Inleiding 75
2.2.2.2 Voorwaarden voor navordering (algemeen) 77
2.2.2.3 De eis van een nieuw feit en de onderzoeksplicht van de inspecteur 78
2.2.2.4 Uitzonderingen op de eis van een nieuw feit 94
2.2.2.5 Termijnen voor navordering 99
2.2.2.6 Navordering na herziening WOZ-beschikking 105
2.2.2.7 Modernisering heffing bij wege van aanslag 106
2.3 Aangiftebelastingen 107
2.3.1 Inleiding 107
2.3.2 Heffing door wie? 109
2.3.3 Voldoenings- en afdrachtsbelastingen 109
2.3.4 Tijdvak- en tijdstipbelastingen 113
2.3.5 Aangifte en betaling 115
2.3.5.1 De aangifte 115
2.3.5.2 Betaling 116
2.3.5.3 Uitstel voor het doen van aangifte en/of betalen 119
2.3.5.4 Herstel van gebreken door de belastingplichtige of inhoudingsplichtige 120
2.3.6 Sancties 122
2.3.6.1 Bestuursrechtelijke sancties 122
2.3.6.2 Strafrechtelijke sancties 123
2.3.7 Naheffing 123
2.4 Ambtshalve vermindering 127
2.5 De hardheidsclausule 129
2.6 Heffing van douanerechten en accijnzen 129
2.6.1 Douanerechten 129
2.6.2 Accijns 132
2.7 Heffing van lokale belastingen 133
2.7.1 Wijzen van heffing 134
2.7.2 Bijzondere herzieningsregeling 136

3 Verplichtingen ten dienste van de belastingheffing 139
Martien Pelinck
3.1 Inleiding 139
3.2 Informatieverplichtingen van de belastingplichtige 140
3.2.1 Algemeen 140
3.2.2 Gegevens, inlichtingen, boeken en bescheiden 141
3.2.2.1 ‘Desgevraagd’ 141
3.2.2.2 Welke gegevens en inlichtingen? 142
3.2.2.3 Boeken, bescheiden en andere gegevensdragers 144
3.2.2.4 Wie moet de informatie/stukken verstrekken? 146
3.2.3 Informatieverplichtingen in internationale verhoudingen 146
3.2.4 Spontane informatieverplichtingen: ‘herstelaangifte’ 148
3.2.4.1 Het correctiebericht 149
3.2.4.2 Art. 10a AWR 150
3.2.4.3 Art. 10h WIB 152
3.2.5 Verschaffen van toegang 152
3.2.5.1 Binnentreding van woningen 152
3.2.5.2 Waarneming ter plaatse 153
3.2.6 Identificatieplicht 154
3.3 Administratieplicht 154
3.3.1 Algemeen 154
3.3.2 Wie is administratieplichtig? 155
3.3.3 De inhoud van de administratieplicht 156
3.3.5 Art. 54 AWR 162
3.4 Verplichtingen ten behoeve van de belastingheffing van derden 162
3.4.1 Algemeen 162
3.4.2 De reikwijdte van de informatieplicht van administratieplichtigen 163
3.4.3 Renseigneringsverplichtingen 164
3.4.4 De positie van de administratieplichtige 164
3.5 Begrenzing van de informatieplicht 165
3.5.1 Algemeen 165
3.5.2 Verschoningsrecht 166
3.5.2.1 Het formele verschoningsrecht 166
3.5.2.2 Afgeleid verschoningsrecht 169
3.5.2.3 Informeel verschoningsrecht 170
3.5.3 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 172
3.5.3.1 Inleiding 172
3.5.3.2 Zorgvuldigheid en evenredigheid 172
3.5.3.3 Verbod op détournement de pouvoir 174
3.5.3.4 Het beginsel van fair play 175
3.5.4 Algemene beginselen van procesrecht 176
3.5.5 Mensenrechten 177
3.5.5.1 Het nemo tenetur-beginsel 177
3.5.5.2 Het recht op privacy 180
3.6 Sancties en andere dwangmiddelen 182
3.6.1 Algemeen 182
3.6.2 Omkering en verzwaring van de bewijslast wegens het niet voldoen aan de bijkomende verplichtingen 182
3.6.3 Bestuurlijke boeten en strafrechtelijke sancties 183
3.6.4 De civielrechtelijke weg (dwangsom) 184
3.7 De informatiebeschikking 185
3.8 Geheimhouding 190
4 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur en beginselen van behoorlijke wetgeving 195
Coen Maas
4.1 Inleiding 195
4.2 Algemene beginselen van behoorlijk bestuur 195
4.2.1 Inleiding 195
4.2.2 Codificatie 196
4.2.3 Contra legem-werking 196
4.3 De materiële beginselen van behoorlijk bestuur 197
4.3.1 Het evenredigheidsbeginsel 197
4.3.2 Het vertrouwensbeginsel 200
4.3.2.1 Beleidsregels 201
4.3.2.2 Inlichtingen 204
4.3.2.3 Expliciete standpuntbepalingen 204
4.3.2.4 Impliciete standpuntbepalingen 207
4.3.2.5 Duur van het gewekte vertrouwen 209
4.3.3 Het gelijkheidsbeginsel 210
4.3.3.1 Gelijke gevallen 211
4.3.3.2 Begunstigend beleid 212
4.3.3.3 Oogmerk van begunstiging 214
4.3.3.4 De meerderheidsregel 215
4.3.3.5 Rechtvaardigingsgronden 217
4.4 De formele beginselen van behoorlijk bestuur 218
4.4.1 Het motiveringsbeginsel 218
4.4.2 Het zorgvuldigheidsbeginsel 219
4.4.3 Het fair play-beginsel 221
4.4.4 Verbod van détournement de pouvoir en verbod op vooringenomenheid 222
4.4.5 Rechtsherstel 223
4.5 Beginselen van behoorlijke wetgeving 224
4.5.1 Het gelijkheidsbeginsel als beginsel van behoorlijke wetgeving 227
4.5.2 Het eigendomsgrondrecht en de rechtszekerheid 230
4.5.3 Het evenredigheidsbeginsel 234

5 Vertegenwoordiging en bijstand in belastingzaken 237
Paul van der Wal
5.1 Inleiding 237
5.2 Vertegenwoordiging en bijstand van de belastingplichtige 237
5.2.1 Inleiding 237
5.2.2 Wettelijke regels omtrent vertegenwoordiging in belastingzaken 239
5.2.3 Vertegenwoordiging krachtens volmacht 242
5.2.4 Toerekening van kennis, opzet en schuld, degemachtigde als medepleger van een beboetbaar feit 247
5.2.4.1 Inleiding 247
5.2.4.2 Toerekening van kennis in het algemeen 247
5.2.4.3 Toerekening van opzet en (grove) schuld 248
5.2.4.4 De gemachtigde als medepleger van een beboetbaar feit 251
5.3 Vertegenwoordiging van de Belastingdienst 252
5.3.1 Vertegenwoordiging krachtens mandaat 252
5.3.2 Vertegenwoordiging krachtens volmacht 254

6 De fiscale vaststellingsovereenkomst 255
Rens Pieterse
6.1 Inleiding 255
6.2 Historie 257
6.3 Rechtstheoretische verkenningen 260
6.3.1 Het begrip vaststellingsovereenkomst 260
6.3.2 Verhouding tot andere rechtsfiguren 261
6.3.3 Het rechtskarakter van de vaststellingsovereenkomst 263
6.3.4 Toepasselijk recht 264
6.4 Inhoud van de vaststellingsovereenkomst 265
6.5 Totstandkoming van de vaststellingsovereenkomst 266
6.5.1 Aanbod en aanvaarding 266
6.5.2 Bevoegdheid en vertegenwoordiging 267
6.5.3 Misbruik van omstandigheden 268
6.5.4 Andere wilsgebreken 269
6.6 Vaststellingsovereenkomsten contra legem 270
6.7 Binding en uitvoering van de overeenkomst 273
6.8 Rechtsbescherming 276
6.8.1 Algemeen 276
6.8.2 Afstand van rechtsmiddelen 278

7 Fiscaal procesrecht 281
Justus van de Merwe
7.1 Inleiding 281
7.2 Gesloten stelsel van rechtsbescherming 284
7.3 Bezwaar 286
7.3.1 Bezwaar waartegen? 287
7.3.2 Vereisten voor de indiening van een bezwaarschrift 290
7.3.2.1 Algemeen 290
7.3.2.2 Tijdigheid 293
7.3.2.3 Motivering 300
7.3.3 De behandeling van het bezwaarschrift 301
7.3.3.1 Mandaatverbod 301
7.3.3.2 Hoorzitting 301
7.3.3.3 Uitspraak op bezwaar 303
7.3.3.4 Vergoeding kosten bezwaarfase 304
7.3.3.5 Massaal bezwaar 305
7.4 Beroep 306
7.4.1 Inleiding 306
7.4.2 De rechtbanken 307
7.4.3 Beroep waartegen? 309
7.4.4 Vereisten voor de indiening van een beroepschrift 311
7.4.5 Vooronderzoek 314
7.4.5.1 Op de zaak betrekking hebbende stukken 314
7.4.5.2 Geheimhouding 316
7.4.5.3 Verdere stukken 317
7.4.5.4 Vervolg vooronderzoek 318
7.4.6 Vereenvoudigde behandeling en verzet 318
7.4.7 Versnelde behandeling 320
7.4.8 Voorlopige voorziening 321
7.4.9 Het onderzoek ter zitting 322
7.4.10 De omvang van het geschil 327
7.4.11 De uitspraak 330
7.4.11.1 Eerste hoofddictum: onbevoegdverklaring 331
7.4.11.2 Tweede hoofddictum: niet-ontvankelijkverklaring 332
7.4.11.3 Derde hoofddictum: ongegrondverklaring 333
7.4.11.4 Vierde hoofddictum: gegrondverklaring 334
7.4.11.5 Nevendictum 1: proceskostenvergoeding 335
7.4.11.6 Nevendictum 2: vergoeding griffierecht 340
7.4.11.7 Nevendictum 3: schadevergoeding 340
7.4.11.8 Nevendictum 4: diversen 342
7.5 Hoger beroep 342
7.5.1 Inleiding 342
7.5.1.1 Omvang hoger beroep 343
7.5.1.2 Instellen hoger beroep en griffierecht 344
7.5.2 De belastingkamers van de gerechtshoven 345
7.5.3 Incidenteel hoger beroep 345
7.5.4 De uitspraak in hoger beroep 346
7.6 Beroep in cassatie 348
7.6.1 Inleiding 348
7.6.2 Cassatiegronden 349
7.6.3 Het arrest van de Hoge Raad 351
7.6.4 Prejudiciële vragen 353
7.7 Bewijs 354
7.7.1 Feiten en rechtsregels 354
7.7.2 Bewijslastverdeling 355
7.7.3 Aannemelijk maken en doen blijken 357
7.7.4 Bewijs door middel van vermoedens 357
7.7.5 Omkering bewijslast 358
7.7.5.1 Vereiste aangifte 359
7.7.5.2 Redelijke schatting 360
7.7.6 Bewijsmiddelen: keuze en waardering 360
7.7.7 Onrechtmatig verkregen bewijs 361
7.7.8 Bewijsaanbod 362
7.7.9 Bewijs van beboetbare feiten 364
7.8 Herziening van de uitspraak 365

8 Fraus legis 369
Ivo IJzerman
8.1 Inleiding 369
8.1.1 Toepassingsvoorwaarden voor fraus legis 369
8.1.2 Vormgeving 370
8.1.3 Gevolgen 370
8.1.4 Schijnhandelingen 371
8.2 Beperking van keuzevrijheid door fraus legis 371
8.3 Ultimum remedium en de rol van het legaliteitsbeginsel 372
8.4 De toepassingsvoorwaarden nader bezien 373
8.4.1 Het ontgaansmotief 373
8.4.2 Strijd met doel en strekking van de wet 374
8.4.3 Geen strijd met doel en strekking van de wet 375
8.4.4 Het systeem der wet 377
8.4.5 Internationaal 378

9 De fiscale bestuurlijke boete 381
Elise Okhuizen & Diana Jansen
9.1 Inleiding 381
9.2 Geschiedenis 381
9.3 De vierde tranche van de Awb 383
9.4 Verhouding tot het nationale strafrecht 383
9.5 Mensenrechtenverdragen 384
9.6 Bestuurlijke boeten 387
9.6.1 Inleiding 387
9.6.2 Verzuimboeten 391
9.6.2.1 Algemene kenmerken van verzuimboeten 391
9.6.2.2 De boete wegens het niet of niet tijdig doen van aangifte voor de aanslagbelastingen 393
9.6.2.3 De boete wegens het niet of niet tijdig doen van aangifte voor aangiftebelastingen 396
9.6.2.4 De boete wegens niet tijdige betaling van de belasting voor aangiftebelastingen 398
9.6.2.5 Andere verzuimen 400
9.6.3 Vergrijpboeten 401
9.6.3.1 Algemene kenmerken van vergrijpboeten 401
9.6.3.2 Vergrijpboeten bij aanslagbelastingen 403
9.6.3.3 Vergrijpboeten bij aangiftebelastingen 407
9.6.3.4 Toerekening van opzet of grove schuld 409
9.6.3.5 Daderschap 411
9.6.4 Algemene voorschriften 415
9.6.4.1 Inleiding 415
9.6.4.2 Mededeling van de boete 415
9.6.4.3 Het ne bis in idem-beginsel 418
9.6.4.4 Het una via-beginsel 422
9.6.4.5 Inkeer of vrijwillige verbetering 423
9.6.4.6 Het zwijgrecht 425
9.6.4.7 Boete bij overlijden 428
9.7 Het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 429
9.8 Bewijslast in boetezaken 429

10 Fiscaal strafrecht 433
Emilie Schotte & Ivo Krukkert
10.1 Inleiding 433
10.2 Verhouding van het fiscale strafrecht tot het commune strafrecht 434
10.2.1 Inleiding 434
10.2.2 Samenloop met commune delicten 435
10.2.2.1 Eendaadse samenloop 435
10.2.2.2 Meerdaadse samenloop 436
10.2.2.3 Voortgezette handeling 436
10.2.3 Strafrechtelijke leerstukken en begrippen 437
10.2.3.1 Inleiding 437
10.2.3.2 Misdrijven en overtredingen 437
10.2.3.3 Daderschap 438
10.2.3.4 Schuld en opzet 445
10.2.3.5 Ne bis in idem 446
10.2.3.6 Het una via-beginsel 448
10.2.3.7 Dubbele bestraffing (rechts)personen 450
10.2.3.8 Verjaring 451
10.2.4 De strafbeschikking 452
10.2.4.1 Inleiding 452
10.2.4.2 De commune strafbeschikking 453
10.2.4.3 De fiscale strafbeschikking 454
10.3 Verhouding van het strafrecht tot het fiscale boeterecht 456
10.4 Strafbare feiten 457
10.4.1 Misdrijven en overtredingen 457
10.4.2 Art. 68 AWR 458
10.4.2.1 Inleiding 458
10.4.2.2 Art. 68 lid 1 onderdeel a AWR: het niet, onjuist of onvolledig verstrekken van verplicht te verstrekken inlichtingen, gegevens of aanwijzingen 459
10.4.2.3 Art. 68 lid 1 onderdeel b AWR: het niet voor raadpleging beschikbaar stellen van gegevensdragers 460
10.4.2.4 Art. 68 lid 1 onderdeel c AWR: het voor raadpleging beschikbaar stellen van gegevensdragers in valse of vervalste vorm 461
10.4.2.5 Art. 68 lid 1 onderdeel d AWR: het niet voeren van een administratie 462
10.4.2.6 Art. 68 lid 1 onderdeel e AWR: het niet bewaren van gegevensdragers 462
10.4.2.7 Art. 68 lid 1 onderdeel f AWR: het niet verlenen van medewerking bij controle van de administratie 462
10.4.2.8 Art. 68 lid 1 onderdeel g AWR: het uitreiken van een onjuiste of onvolledige factuur of nota 463
10.4.2.9 Art. 68 lid 2 AWR 463
10.4.3 Art. 69 AWR 463
10.4.3.1 Art. 69 lid 1 AWR: het opzettelijk niet (tijdig) doen van een bij de belastingwet voorziene aangifte 464
10.4.3.2 Art. 69 lid 1 AWR: het opzettelijk begaan van een feit omschreven in art. 68 lid 1 onderdelen a, b, d, e, f of g AWR 465
10.4.3.3 Art. 69 lid 2 AWR: het opzettelijk onjuist of onvolledig doen van een bij de belastingwet voorziene aangifte 466
10.4.3.4 Art. 69 lid 2 AWR: het opzettelijk begaan van het feit omschreven in art. 68 lid 1 onderdeel c AWR 467
10.4.4 Art. 69a AWR 467
10.4.4.1 Art. 69a lid 1 AWR: het opzettelijk (gedeeltelijk) niet of niet tijdig betalen van belasting die op aangifte moet worden voldaan of afgedragen 467
10.4.4.2 Art. 69a lid 2 AWR 468
10.4.4.3 Art. 69a lid 3 AWR: uitsluiting strafbaarheid 468
10.4.5 Art. 70 en 71 AWR 468
10.5 Inkeerregeling 469
10.5.1 Inleiding 469
10.5.2 De wettelijke bepalingen 469
10.5.3 Alsnog juiste aangiften doen 470
10.5.4 Moment van inkeer 471
10.5.5 Wie kunnen gebruik maken van de inkeerregeling? 473
10.6 Procedurele voorschriften 474
10.6.1 Opsporingsbevoegdheden 474
10.6.1.1 Inleiding 474
10.6.1.2 Opsporingsbevoegdheid 474
10.6.1.3 Dwangmiddelen 475
10.6.2 Samenloop met controlebevoegdheden 480
10.6.3 Het protocol AAFD; de keuze tussen het opleggen van een bestuurlijke boete en strafrechtelijke vervolging 480
10.6.4 Voorkoming van strafvervolging 482
10.6.5 Samenloop met ontnemingsvorderingen 483
10.6.6 Berechting 483

11 Invordering 485
Frits Gill & Marloes Lammers
11.1 Inleiding 485
11.2 Verhouding van de IW 1990 tot de Awb 486
11.3 Open systeem 486
11.3.1 Inleiding 486
11.3.2 De tweewegenleer 487
11.3.3 Faillissement 488
11.3.4 Onrechtmatige daad 491
11.3.5 Conservatoir beslag 492
11.3.6 Actio pauliana 494
11.4 De Leidraad Invordering 2008 en de Instructie Invordering en Belastingdeurwaarders 495
11.5 De belastingschuld 496
11.6 De bij de invordering betrokken personen 497
11.6.1 De belastingschuldige 497
11.6.2 De ontvanger 497
11.6.2.1 De taak van de ontvanger 498
11.6.2.2 Verhouding tot de inspecteur 498
11.6.2.3 Relatievebevoegdheid 499
11.6.3 De belastingdeurwaarder 499
11.6.4 De directeur 499
11.6.5 De Rijksadvocaat 500
11.7 De reguliere invordering 500
11.7.1 De belastingaanslag 500
11.7.2 Bekendmaking van de aanslag 501
11.7.3 Betaling 503
11.7.3.1 Inleiding 503
11.7.3.2 Betalingstermijnen 503
11.7.3.3 Toerekening van betalingen 504
11.7.3.4 Betalingskorting 504
11.7.3.5 Invorderingsrente 505
11.7.3.6 Boete bij niet-tijdige betaling 507
11.8 Verrekening, uitstel van betaling en kwijtschelding 508
11.8.1 Inleiding 508
11.8.2 Verrekening 508
11.8.3 Uitstel van betaling 511
11.8.3.1 Inleiding 511
11.8.3.2 Uitstel in verband met bezwaar of beroep 512
11.8.3.3 Uitstel in verband met betalingsproblemen 512
11.8.3.4 Uitstel van betaling in verband met conserverende aanslagen 514
11.8.3.5 Rechtsbescherming tegen uitstelverzoeken 515
11.8.4 Kwijtschelding 516
11.8.4.1 Inleiding 516
11.8.4.2 Rechtsbescherming bij kwijtschelding 517
11.8.4.3 Afzien van (verdere) invordering 517
11.9 De dwanginvordering 518
11.9.1 De aanmaning 518
11.9.1.1 Inleiding 518
11.9.1.2 In gebreke zijn 518
11.9.1.3 Kosten 519
11.9.2 Het dwangbevel 520
11.9.2.1 Uitvaardiging 520
11.9.2.2 Betekening 521
11.9.2.3 Kosten van betekening van het dwangbevel 522
11.9.2.4 Tenuitvoerlegging 524
11.9.2.5 Rechtsmiddelen 525
11.9.3 Versnelde invordering 526
11.9.3.1 Inleiding 526
11.9.3.2 Versnelde invordering versus conservatoir beslag 527
11.9.4 Vereenvoudigd derdenbeslag 528
11.9.5 Lijfsdwang 531
11.9.6 Het fiscale voorrecht 533
11.9.6.1 Algemeen 533
11.9.6.2 Het fiscale voorrecht 534
11.9.7 Het bodemrecht 535
11.9.7.1 Algemeen 535
11.9.7.2 Bodemzaken 535
11.9.7.3 Meldingsregelingen 537
11.9.7.4 Verschillen bodemrecht en bodemvoorrecht 540
11.9.8 Verjaring 541
11.10 Aansprakelijkheidsbepalingen 544
11.10.1 Inleiding 544
11.10.1.1 In gebreke zijn 545
11.10.1.2 Eerst uitwinning van de belastingschuldige 546
11.10.2 Bestuurdersaansprakelijkheid (art. 33 IW 1990) 547
11.10.2.1 Inleiding 547
11.10.2.2 Voor wie geldt de bestuurdersaansprakelijkheid van art. 33 IW 1990? 547
11.10.2.3 Disculpatie 548
11.10.3 Bestuurdersaansprakelijkheid (art. 36 IW 1990) 549
11.10.3.1 Inleiding 549
11.10.3.2 Voor wie geldt de bestuurdersaansprakelijkheid van art. 36 IW 1990? 549
11.10.3.3 Melding betalingsonmacht 551
11.10.3.4 Kennelijk onbehoorlijk bestuur 555
11.10.4 Ketenaansprakelijkheid (art. 35 IW 1990) 557
11.10.4.1 Inleiding 557
11.10.4.2 Criteria art. 35 IW 1990 558
11.10.4.3 Uitzonderingssituaties 560
11.10.4.4 Anoniementarief 561
11.10.4.5 Verklaring betalingsgedrag en g-rekening 561
11.10.4.6 Verleggingsregeling omzetbelasting 562
11.10.4.7 Opdrachtgevers- en kopersaansprakelijkheid in de confectiesector 563
11.10.5 Inlenersaansprakelijkheid (art. 34 IW 1990) 563
11.10.5.1 Inleiding 563
11.10.5.2 Inlener en doorlener 564
11.10.5.3 Uitzonderingssituaties 564
11.10.5.4 Verschillen inlenersaansprakelijkheid en ketenaansprakelijkheid 565
11.10.6 Andere aansprakelijkheidsbepalingen 565
11.10.6.1 Aansprakelijkheid wegens onverplichte handelingen (art. 33a IW 1990) 566
11.10.6.2 Aansprakelijkheid van onderdelen van een fiscale eenheid vennootschapsbelasting (art. 39 IW 1990) 568
11.10.6.3 Aansprakelijkheid van vervreemders van aandelen (art. 40 IW 1990) 568
11.10.6.4 Hoofdelijke aansprakelijkheid voor omzetbelasting bij levering zaak (art. 42d IW 1990) 570
11.10.6.5 Aansprakelijkheid van onderdelen van een fiscale eenheid omzetbelasting (art. 43 IW 1990) 571
11.10.7 De aansprakelijkheidsprocedure 572
11.10.8 Rechtsbescherming aansprakelijkgestelden 573
11.10.9 Verhaal 575
11.11 Terugvordering en invordering van staatssteun 575
11.11.1 Algemeen 575
11.11.2 Terugvordering staatssteun 575
11.11.3 Invordering van teruggevorderde staatssteun 576
11.12 Rechtsbescherming in invorderingszaken 576
11.12.1 Algemeen 576
11.12.2 Civiele rechtsgang 576
11.12.3 Fiscale rechtsgang 577
11.12.4 Administratief beroep bij de directeur 577
11.12.5 Rechtsbescherming in Kostenwet 578
11.12.6 Wet dwangsom 579
11.12.7 Wet rechtsbescherming met betrekking tot de administratieplicht en controlehandelingen van de fiscus (art. 62a IW 1990) 579

12 Belasting-, revisie- en invorderingsrente 581
Eddo Hageman
12.1 Inleiding en voorgeschiedenis 581
12.2 Belastingrente 582
12.2.1 Algemeen 584
12.2.1.1 Welke belastingen? 584
12.2.1.2 Grondslagen 585
12.2.1.3 Tijdvak 587
12.2.1.4 Enkelvoudige belastingrente 589
12.2.1.5 Percentage 589
12.2.1.6 Afronding 590
12.2.2 Aanslagbelastingen 590
12.2.2.1 Voorlopige aanslagen inkomsten- en vennootschapsbelasting 590
12.2.2.2 Aanslagen en navorderingsaanslagen inkomsten- en vennootschapsbelasting 595
12.2.2.3 Conserverende aanslagen 597
12.2.2.4 Belastingaanslagen erfbelasting 597
12.2.3 Aangiftebelastingen 598
12.2.3.1 Naheffingsaanslagen 598
12.2.3.2 Teruggaafbeschikkingen 598
12.2.4 Regeling voor onderling overleg 599
12.2.5 Schematisch overzicht 600
12.2.6 Kanttekeningen 600
12.3 Revisierente 603
12.3.1 Inleiding 603
12.3.2 Berekening van de revisierente 604
12.3.3 Tegenbewijsregeling 604
12.3.4 Geen strijd met art. 1 Eerste Protocol bij het EVRM 605
12.3.5 Beginselen van behoorlijk bestuur 605
12.4 Formalisering van de belasting- en revisierente 606
12.4.1 Formalisering bij voor bezwaar vatbare beschikking 606
12.4.2 Bezwaar en beroep 607
12.4.3 Gevolgen bezwaar en beroep 607
12.5 Invorderingsrente 609
12.5.1 Inleiding 609
12.5.2 In rekening brengen van invorderingsrente 609
12.5.3 Vergoeden van invorderingsrente 611
12.5.3.1 Art. 28a IW 1990 611
12.5.3.2 Art. 28b IW 1990 611
12.5.3.3 Art. 28c IW 1990 612
12.5.4 Percentage en berekening 613
12.5.4.1 Percentage invorderingsrente 613
12.5.4.2 Enkelvoudige berekening en tijdvak 614
12.5.4.3 Ministeriële regeling voor afrondingen en doelmatigheden 614
12.5.5 Regeling voor onderling overleg 615
12.6 Formalisering invorderingsrente 615
12.6.1 Formalisering bij voor bezwaar vatbare beschikking 615
12.6.2 Bezwaar en beroep 615
12.7 Renteberekening in geval van terugvordering staatssteun 616
12.8 Renteberekening bij in- en uitvoerrechten 616

Jurisprudentieregister 617
Trefwoordenregister 651