Planschade en nadeelcompensatie
Schadevergoeding bij rechtmatig overheidshandelen op het gebied van ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur
Paperback Nederlands 2017 2e druk 9789491930843Samenvatting
Planschade en nadeelcompensatie (tweede druk) gaat over de vergoeding van schade die kan ontstaan bij rechtmatig handelen van de overheid op het terrein van de ruimtelijke ordening en de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur.
Het boek richt zich op mensen die in de praktijk werkzaam zijn op deze beleidsterreinen. De nadruk ligt op een beschrijving van het planschaderecht. Daarbij wordt antwoord gegeven op vragen als: Wat is planschade? Wanneer is een overheid verplicht om planschade te vergoeden? Moet planschade volledig vergoed worden of slechts gedeeltelijk? Welke procedure moet gevolgd worden bij de behandeling van een verzoek om vergoeding van planschade? Hoe kan planschade voorkomen worden? Kan de overheid de door haar toegekende planschadevergoedingen mogelijk verhalen op een derde?
Daarnaast geeft het boek een praktische handleiding voor de behandeling van verzoeken om nadeelcompensatie. Bij de voorbereiding en het realiseren van ruimtelijk beleid en bij de inrichting en het beheer van de openbare ruimte en infrastructuur ontstaat in de praktijk immers vaak ook andere schade dan planschade bijvoorbeeld bij de reconstructie van wegen en pleinen, het nemen van verkeersmaatregelen, het opzeggen van gebruiksvergunningen of de wijziging van beleid. Wanneer in die situaties door een burger of bedrijf onevenredige schade wordt geleden kan hij in aanmerking komen voor nadeelcompensatie door de overheid.
Aan de hand van veel praktijkvoorbeelden wordt antwoord gegeven op vragen als: Wat is nadeelcompensatie? Wanneer is een overheid verplicht tot nadeelcompensatie? Moet de overheid nadeel altijd volledig compenseren? Welke procedure moet gevolgd worden bij de behandeling van een verzoek om nadeelcompensatie.
Voor deze tweede druk is het boek volledig aangepast naar de laatste ontwikkelingen op het gebied van planschade en nadeelcompensatie. De algemene wettelijke regeling voor nadeelcompensatie (als Titel 4.5 van de Awb) en de eerste contouren voor een aangepaste wettelijke regeling van de planschade die in de nieuwe Omgevingswet bekend zijn gemaakt, zijn hierin meegenomen. Ook is de steeds verdere integratie van het ‘bijzondere’ planschaderecht in het ‘algemene’ nadeelcompensatierecht in dit boek verwerkt.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Lijst van afkortingen XVII
1 Inleiding 1
1.1 Inleiding 1
1.2 Opzet van het boek; terminologie 3
1.2.1 Opzet van het boek 3
1.2.2 Terminologie 3
2 Overheidshandelen en schade 7
2.1 Inleiding 7
2.2 Wanprestatie 7
2.3 Onrechtmatig overheidshandelen 8
2.4 Rechtmatig overheidshandelen 9
2.4.1 Egalitébeginsel 9
2.4.2 Wettelijke schadevergoedingsregelingen 10
2.4.3 Buitenwettelijke schadevergoedingsregelingen 12
2.5 Ruimtelijke ordening en infrastructuur 13
3 Planschade: wettelijke regeling 15
3.1 Inleiding 15
3.2 Wettelijke regeling: Afdeling 6.1 Wro 15
3.3 Overgangsrecht 17
3.4 Artikel 49 WRO (oud) 18
3.5 Verhouding afdeling 6.1 Wro tot andere schaderegelingen 19
3.6 Planschade in de nieuwe Omgevingswet 23
4 Planschade: criteria 25
4.1 Inleiding 25
4.2 Wie lijdt schade? Belanghebbende 25
4.3 Onroerende zaak 29
4.4 Verjaring 30
4.5 Schadeoorzaak: planologische maatregel ex artikel 6.1 lid 2 Wro 31
4.6 Causaal verband 36
4.7 Nadelige wijziging planologische situatie 40
4.7.1 Inleiding 40
4.7.2 Planologische vergelijking 42
4.7.3 Peildatum 55
4.7.4 Maximale invulling 56
4.7.5 Alleen ruimtelijk relevante gevolgen 64
4.7.6 Overgangsrecht 68
5 Planschade: schadebeoordeling 73
5.1 Inleiding 73
5.2 Peildatum 74
5.3 Vormen van schade 77
5.3.1 Inleiding schadeposten-/factoren 77
5.3.2 Waardevermindering onroerende zaak 78
5.3.3 Derving woongenot 83
5.3.4 Inkomensschade 83
5.3.5 Overige schade 86
5.3.6 Kosten van schadebeperkende maatregelen 89
5.3.7 Kosten van rechtsbijstand en andere deskundige bijstand 90
5.3.8 Rentevergoeding 92
5.4 Schadevergoeding in natura 93
5.5 Voordeelverrekening 94
6 Planschade: redelijkerwijs niet ten laste van aanvrager 97
6.1 Inleiding 97
6.2 Voorzienbaarheid 98
6.2.1 Inleiding 98
6.2.2 Peildatum voorzienbaarheid 101
6.2.3 Concreet beleidsvoornemen 103
6.2.4 Kenbaarheid concreet beleidsvoornemen 106
6.2.5 Gedeeltelijke voorzienbaarheid 112
6.2.6 Investeringen in schadeobject na peildatum voorzienbaarheid 114
6.2.7 Verkrijging onder algemene titel 115
6.3 Schade te voorkomen of te beperken 117
6.3.1 Inleiding 117
6.3.2 Passieve risicoaanvaarding 117
6.3.3 Andere vormen van schadebeperking 128
6.4 Normaal maatschappelijk risico 129
6.4.1 Inleiding 129
6.4.2 Tegemoetkoming in planschade 134
6.4.3 Korting; wettelijk minimumforfait 135
6.5 Vergoeding van schade niet anderszins verzekerd 139
7 Planschade: procedure 145
7.1 Planschade: procedure 145
7.2 Procedureregeling 145
7.2.1 Inleiding 145
7.2.2 Awb, Wro en Bro 146
7.2.3 Procedureverordeningen 147
7.3 Aanvraag 148
7.4 Deskundigenadvies 151
7.5 Bevoegdheid om te beslissen op een aanvraag 155
7.6 Besluit bestuursorgaan 156
7.7 Bezwaar 160
7.8 Beroep/hoger beroep 162
7.9 Voorlopige voorziening/voorschot 166
7.10 Positie derde-belanghebbende(n) 168
8 Planschade: verhaal en beleid 169
8.1 Verhaal en beleid 169
8.2 Verhaal op andere overheden 169
8.3 Verhaal op derdebelanghebbenden 170
8.3.1 Planschadeverhaalovereenkomst 170
8.3.2 Grondexploitatie 172
8.4 Planschaderisicoanalyse 174
XII Planschade en nadeelcompensatie
8.5 Planschadepreventie 176
9 Nadeelcompensatie: regelingen 179
9.1 Wettelijke nadeelcompensatieregelingen 179
9.1.1 Inleiding 179
9.1.2 Artikel 22 Tracéwet 181
9.1.3 Artikel 17 Spoedwet wegverbreding 182
9.1.4 Artikel 4.2 Wabo 182
9.1.5 Artikel 22-29 Monumentenwet 183
9.1.6 Artikelen 7.14-7.20 Waterwet 184
9.1.7 Artikel 6.3 Wet natuurbescherming 2017 185
9.1.8 Artikelen 8.31 en 8.56 Wet luchtvaart 186
9.1.9 Artikel 30 Reconstructiewet concentratiegebieden 187
9.1.10 Wet nadeelcompensatie (nog niet in werking) 188
9.2 Buitenwettelijke nadeelcompensatieregelingen 189
9.2.1 Inleiding 189
9.2.2 Beleidsregel nadeelcompensatie Infrastructuur en Milieu 2014 190
9.2.3 Nadeelcompensatieregelingen provincies, gemeenten, waterschappen 191
9.3 Gecombineerde planschade-/nadeelcompensatieregelingen 192
9.3.1 Inleiding 192
9.3.2 Gemeenschappelijke Regeling Schadeschap Luchthaven Shiphol 193
9.3.3 Nadeelcompensatieverordening HSL-Zuid/A16/A4 194
9.3.4 Beleidsregel schadevergoeding Ruimte voor de Rivier 195
9.4 Verhouding tot andere schaderegelingen 196
9.5 Verhouding nadeelcompensatie tot subsidies en staatssteun 197
9.5.1 Inleiding 197
9.5.2 Verhouding nadeelcompensatie tot subsidie 197
9.5.3 Verhouding nadeelcompensatie tot staatssteun 198
10 Nadeelcompensatie: criteria 199
10.1 Belanghebbende 199
10.2 Verjaring 199
10.3 Schadeoorzaak 200
10.4 Causaal verband 206
10.5 Schadebeoordeling 209
10.5.1 Inleiding 209
10.5.2 Vergelijking met/zonder schadeoorzaak 210
10.5.3 Peildatum 211
10.5.4 Aard en omvang van de schade 211
10.5.4.1 Inleiding 211
10.5.4.2 Waardevermindering onroerende zaak 213
10.5.4.3 Inkomensschade 215
10.5.4.4 Uitvoeringsschade (tijdelijk) 219
10.5.4.5 Bouwschade 220
10.5.4.6 Belastingschade 221
10.5.4.7 Liquidatie- en reconstructieschade 222
10.5.4.8 Rentevergoeding 222
10.5.4.9 Kosten van deskundigenbijstand 222
10.6 Onevenredige schade 223
10.6.1 Inleiding 223
10.6.2 Speciale last 223
10.6.3 Abnormale last 225
10.7 Schade redelijkerwijs niet ten laste van aanvrager 238
10.7.1 Inleiding 238
10.7.2 Voorzienbaarheid 238
10.7.3 Normaal maatschappelijk risico 241
10.7.4 Eigen schuld 245
10.8 Vergoeding schade niet anderszins verzekerd 247
10.9 Verhaal van nadeelcompensatie 247
11 Nadeelcompensatie: procedure 249
11.1 Procedureregeling 249
11.1.1 Inleiding 249
11.1.2 Procedureregeling Awb 249
11.1.3 Bijzondere procedureregelingen 250
11.1.4 Nieuwe nadeelcompensatieregeling in Awb 251
11.2 Aanvraag 252
11.3 Deskundigenadvies 253
11.4 Besluit bestuursorgaan 254
11.5 Bezwaar tegen een besluit van een bestuursorgaan 255
11.6 Beroep/hoger beroep 256
11.6.1 Beroep/hoger beroep: algemeen 256
11.6.2 Bevoegde rechter 257
11.6.3 Procedure bij burgerlijke rechter 257
11.6.4 Procedure bij bestuursrechter 258
11.7 Voorlopige voorziening/voorschot 259
Bijlagen 261
Bijlage 1 261
Schema planschadecriteria 261
Bijlage 2 263
Schema planschadeprocedure 263
Bijlage 3 265
Planschadeverordening gemeente Amsterdam 265
Bijlage 4 277
Aanvraagformulier tegemoetkoming in de planschade 277
Bijlage 5 282
Schema nadeelcompensatiecriteria 282
Bijlage 6 286
Schema nadeelcompensatieprocedure 286
Bijlage 7 288
Algemene verordening Nadeelcompensatie Amsterdam 288
Bijlage 8 295
Beleidsregel nadeelcompensatie Infrastructuur en Milieu 2014 295
Bijlage 9 306
Wet ruimtelijke ordening Geldend van 14-04-2016 306
Bijlage 10 312
Besluit ruimtelijke ordening Geldend van 01-07-2015 312
Bijlage 11 317
Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden 317
Literatuurregister 333
Planschade en nadeelcompensatie XV
Geraadpleegde literatuur en bronnen 333
Jurisprudentieregister 337
Trefwoordenregister 355
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan