Jan Jacob Stam brengt mensen, teams en organisaties in contact met hun volle potentieel.
Meer over de auteursTegen de stroom mee
systemisch leiderschap
Gebonden Nederlands 2017 1e druk 9789492331427Samenvatting
Leiderschap vraagt systemisch bewustzijn. Dat begint bij weten dat het eigenlijk de systemen zijn, die leiden. Niet de leider.
Jan Jacob Stam en Barbara Hoogenboom dagen je uit je bestaande kennis over leiderschap en organisaties opnieuw te verkennen. Te verdiepen. En te verbinden met de systemische perspectieven. Want misschien bieden juist deze perspectieven, wel de antwoorden waar zo naar gezocht lijkt te worden.
Systemisch kijken naar wat gevraagd wordt aan leiderschap heft in elk geval de tweedeling tussen oud en nieuw op. Tussen groot en klein, hiërarchisch en plat, sexy en suffig. Mogelijk biedt het zelfs manieren om voorbij dit soort tweedelingen groeien. Tegen de stroom in en tegelijk met de stroom mee.
Het systemisch perspectief en systemisch leiderschap voegen iets wezenlijks toe aan al die andere perspectieven (financieel, organisatiekundig, HR enzovoorts) die je al kent: het vertelt je wat er aan leiderschap nodig is.
Soms is het nodig om een stukje tegen de stroom van het leven in te zwemmen, daar een betekenisvolle oorsprong te vinden en je vervolgens op de kracht van het organisatiesysteem mee te laten drijven. Dit boek gaat over wat organisaties nodig hebben aan leiderschap. Over hoe systemisch leiderschap kan bijdragen aan een florerend organisatiesysteem. Het is geen zelfhulpboek, het gaat niet over jou als leider of manager, of over hoe je al dan niet aan jezelf zou moet werken.
Zodra je de basisprincipes die gelden in systemen door hebt en kunt doorvoelen, vind je automatisch zelf manieren hoe je jouw systemisch leiderschap, handen en voeten kunt geven. Het feit alleen al dat je een functie of een plek hebt die leiderschap vraagt, betekent dat je de verantwoordelijkheid en kracht hebt om er iets van te maken.
Dit boek laat je zien hoe organisaties kunnen bloeien en stromen vanuit systemisch perspectief. En wat daarvoor aan leiderschap nodig is.
Auteurs Jan Jacob Stam (1954) en Barbara Hoogenboom (1972) in binnen- en buitenland dé autoriteiten op dit onderwerp. Veel van wat we nu weten over organisaties op systemisch niveau, is ontdekt en heeft vorm en taal gekregen door het Bert Hellinger Instituut Nederland. Stam en Hoogenboom zijn respectievelijk oprichter en eigenaren van dit toonaangevende instituut.
"Na het lezen van dit boek ben ik met mijn cliënten in systemen gaan denken en werken. Het leverde hen prachtige, fascinerende inzichten op en een basis voor eigen interventies. Dit boek is een aanrader."
Peter de Raaf
Senior-adviseur Rijkswaterstaat
"Het klopt niet en het voelt niet goed, maar ik weet niet waarom". Ervaringen met systeem-opstellingen bij het Bert Hellinger Instituut Nederland hebben mij geleerd te accepteren het "niet te weten". Los kunnen laten van "het willen hebben van een oplossing", los kunnen laten van de neiging alles in "control" te hebben. "Het is zoals het is". Systemisch waarnemen is wat ik blijkbaar onbewust al deed. Bedankt dat ik het nu woorden kan geven.
Fred Heerink
Directeur Veiligheidsregio Drenthe
"Om relevant te blijven moeten allen die werken binnen publieke arrangementen steeds weer doorleven wat de maatschappelijke opgaven van hen vragen vanuit hun dagelijkse actualiteit en de patroonsgewijze dynamiek die daaronder schuil gaat: Onderzoeken welke bestemmingen en bestemmingswijzigingen in het geding zijn en om welke aanpassingen dat op allerlei niveaus vraagt. Stam en Hoogenboom weten dat vraagstuk in alle complexiteit vaak mooi en raak te treffen. Een heerlijke en toegankelijke snoepdoos voor wie systemisch kijken zich goed wil laten smaken."
Reinout Woittiez
Senior Adviseur bij het Ministerie van Veiligheid en Justitie
"Systemisch leiderschap is in deze tijd een zeer actueel thema. Organisaties moeten sneller veranderen dan ooit om relevant te blijven voor klanten. Ik merk in mijn organisatie dat werken in autonome teams andere leiderschapsrollen vraagt dan in de oude strakke hiërarchie. Maar wat zijn dan interventies op weg naar een andere ordening, ander leiderschap met ook plek voor waar je vandaan komt? Wat kan ik doen om te voorkomen dat het systeem weer terugvalt in het oude patroon dat de organisatie gebracht heeft waar het is, maar dat niet helpt in de transformatie die gaande is? Dit boek reikt inspirerende handvatten en inzichten aan die leiders een systemisch kader geven om naar hun plek in die verandering te kijken. Het is een aanbeveling voor hen die daar verdieping in zoeken."
Kees Roelfsema
HR Business Partner ING NL
"Theoretische verdieping op Systemisch werken aangevuld met persoonlijke voorbeelden van Jan Jacob en Barbara maken dit boek een 'must read' voor iedereen die geïnteresseerd is in het antwoord op de vraag waarom organisaties werken zoals ze werken."
Marike Bonhof
CFO van de gemeente Amsterdam
Specificaties
Lezersrecensies
Over Barbara Hoogenboom
Inhoudsopgave
2. Wat hoort er zoal bij ‘systemisch’? 17
2.1 Het gaat over systemen 17
2.2 In systemen zijn (herhaalde) patronen 20
2.3 Veranderen begint met de wereld te nemen zoals die is 22
2.4 Problemen zijn oplossingen 26
2.5 Vanuit het hier en nu, zonder oordeel, waarnemen 28
2.6 Drie overlevingsmechanismen 36
2.7 Werkingen binnen de overlevingsmechanismen 46
3. Voeding voor jouw systemisch leiderschap 69
3.1 Twee oerbehoeften van elk systeem: autonomie en welbevinden 69
3.2 Systemisch leiderschap in drie overlevingsmechanismen 73
3.3 Compleetheid, werkelijk inclusief alles (erbij horen) 79
3.4 Alles heeft een eigen plek (ordening) 92
3.5 Eerlijkheid in nemen en geven (uitwisseling) 104
4. Patronen 111
4.1 Patronen, gewoontes en procedures 111
4.2 Hoe patronen ontstaan 111
4.3 De functie van patronen 112
4.4 Patronen trekken patronen aan 113
4.5 Van patronen af komen 115
4.6 Veel voorkomende patronen 120
5. Thema’s vanuit systemisch perspectief 165
5.1 Vernieuwen 165
5.2 Persoon en functie 165
5.3 Aanwezigheid 167
5.4 Welk systeem spreekt? Welk systeem handelt? Welk systeem luistert? 168
5.5 Het vrijmaken van de functie als een medewerker overleden is 168
5.6 Het gezicht van concurrentie 170
5.7 Controle 171
5.8 Feedback en feedforward 173
5.9 Liefde en toewijding: vloek of zegen? 174
5.10 Stoutheid als bron 176
5.11 Nieuwe functie 177
5.12 Vacature vervullen 178
5.13 Systemisch competentiemanagement 178
5.14 Cynisme 179
5.15 Scepsis 179
5.16 Oordelen 180
5.17 Drie soorten ‘wij’ (oftewel over: ‘samenwerken en co-creëren) 181
6. Transformatie 183
6.1 Elementen van Transformatie 184
6.2 Het eenheid-geweten 185
6.3 Het systeem-geweten: Overleven van het systeem als geheel 191
6.4 Het evolutionair geweten 192
6.5 Ba en Ya 194
6.6 Holding Liminal Space 199
6.7 Toekomstige trauma’s onder ogen zien 200
6.8 Transformatieve fase 201
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan