Puzzelen in het sociaal domein

Voorwoord V
Figuren XI
Inleiding XIII

1 Context 1
1.1 Je werkt niet voor een bedrijf 1
1.2 Je hebt te maken met onzekerheid 2
1.2.1 Inhoudelijke onzekerheid 2
1.2.2 Sociale onzekerheid 3
1.2.3 Institutionele onzekerheid 4
1.3 Je hebt te maken met complexiteit 4
1.4 En dus heb je te maken met onvoorspelbaarheid 5
1.5 Oefeningen 6

2 Beleidsproblemen 9
2.1 Definitie van een probleem 9
2.2 Verschillende soorten 'beleidsproblemen' 10
2.2.1 Normatieve problemen 10
2.2.2 Kennisproblemen 11
2.2.3 'Wicked problems' 11
2.3 Herken het probleem en bijpassende strategie 12
2.4 Oefening 13

3 Doelstellingen formuleren 15
3.1 Je hebt de wettelijke plicht doelen te stellen 15
3.2 Weet jij het verschil tussen een doel en een resultaat? 15
3.3 Hoe stel je doelen? 16
3.3.1 Prestatiedoelen 17
3.3.2 Preventiedoelen 17
3.3.3 Leerdoelen 18
3.4 SMART is niet uit 18
3.5 Voorbeelden van doelen 19
3.6 Het belang van draagvlak 20
3.7 Oefeningen 20

4 De effectketen 21
4.1 Wat is de effectketen? 21
4.2 Hoe werkt de effectketen? 21
4.3 Externe effecten 22
4.4 Dilemma's 23
4.5 Oefeningen 24

5 Afspraken maken 25
5.1 Afspraken maken over resultaten 25
5.2 Essentiële onderdelen van afspraken 26
5.2.1 Kernbeding 27
5.2.2 Niet-kernbedingen 28
5.2.3 Algemene voorwaarden 28
5.3 Oefening 28

6 Samenwerking 31
6.1 Samenwerking 31
6.2 Een definitie van samenwerking 31
6.3 Wat is belangrijk bij samenwerking 33
6.4 Andere randvoorwaarden voor samenwerking 34
6.5 Niet vergeten: meerwaarde voor de inwoner! 35
6.6 Praktijk: onderhandelen 36
6.7 Onderhandelingen voorbereiden 38
6.7.1 Inhoud 38
6.7.2 Macht 39
6.7.3 Sfeer 39
6.7.4 Procedure 40
6.7.5 Achterban 40
6.8 Oefening 41

7 Vertrouwen 43
7.1 Een definitie van vertrouwen 43
7.2 Waarop moet de nadruk liggen? 43
7.3 Wie vertrouw je? 44
7.4 Advies 45
7.5 Oefeningen 45

8 Opdrachtgeverschap 47
8.1 Vier elementen 47
8.1.1 Element 1: Procesmodel 48
8.1.2 Element 2: Transactiemodel 50
8.1.3 Element 3: Bekostigingsmodel 51
8.1.4 Element 4: Keuzemodel 54
8.2 Elementen combineren 56
8.3 Oefening 58

9 Domeinmanagement 61
9.1 Contractmanagement of domeinmanagement? 61
9.2 Wat heb je nodig naast contractmanagement? 62
9.2.1 Risicomanagement 62
9.2.2 Crisismanagement 63
9.2.3 Innovatiemanagement 64
9.3 Een model voor domeinmanagement 65
9.3.1 De basis: beheer (Wat doen we?) 66
9.3.2 Professionalisering: integratie van de basis met management (Doen we het goed?) 67
9.3.3 Volwassen: integratie van de basis en professionalisering met beleid en ontwikkeling (Doen we de goede dingen?) 69
9.4 Handvatten 70
9.5 Samenvatting 71
9.6 Oefeningen 71

Bijlagen 73
Formulier bij oefening 1: Definities 73
Formulier bij oefening 2: Sociale netwerk 74
Formulier bij oefening 3: Informele regels 75
Formulier bij oefening 4: Beleidsprobleem formuleren 76
Formulier bij oefeningen 5, 6 en 7: Doelen stellen 77
Formulier bij oefeningen 8 en 9: Effectketen toepassen 78
Formulier bij oefening 11: Bereid een onderhandeling voor 79
Formulieren bij oefeningen 12 en 13: Vertrouwen 80
Formulier bij oefening 14: Opdrachtgeverschap 81
Formulier bij oefening 15: 'Voorspellen' 82
Formulier bij oefening 16: Beoordeling domeinmanagement 83
Formulier bij oefening 17: Verbeteren domeinmanagement 84

Trefwoordenregister 87