Alarmbellen in het brein?
De invloed van sociale normen op het belang van regelnaleving en op de cognitieve processen onderliggend aan regelnalevend en -overtredend gedrag
E-book Pdf met watermerkbeveiliging Nederlands 2021 1e druk 9789051891768Samenvatting
De bevindingen van drie onderzoeken documenteren de invloed van sociale normen op individuele regelnaleving. Die invloed is zichtbaar in het zelf-gerapporteerde belang van naleving (in vragenlijsten) en in de (onbewuste) cognitieve processen (in hersenactiviteit) tijdens het naleven of overtreden van regels in een veeleisende besluitvormingstaak.
Wanneer een sociale norm het belang van de regels relativeert, zeggen mensen zelf ook minder belang te hechten aan regelnaleving. Dit verschilt ten opzichte van een norm waarin regelnaleving wordt benadrukt en een situatie waarin geen sociale norm bekend is. Mensen zeggen geen extra belang te hechten aan regelnaleving wanneer een sociale norm dit onderstreept, noch zorgt dit voor versterking van de ‘alarmbellen’ in het brein wanneer regels overtreden worden. Een sociale norm die naleving relativeert zorgt er wel voor dat mensen zich vooral richten op de ‘mentale schouderklopjes’ die ze ervaren wanneer het hen lukt in deze veeleisende situatie wél de regels na te leven.
De bevindingen geven aan waarom het van belang is dat toezichthouders alert zijn op de invloed van sociale normen op individuele regelnaleving: sociale normen beïnvloeden niet alleen het belang dat mensen zeggen te hechten aan naleving, maar ook hoe mensen denken op het moment dat ze regelnalevend dan wel -overtredend gedrag vertonen.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
Samenvatting 9
1 De invloed van sociale normen op regelnaleving en -overtreding 15
1.1 Organisatieculturen en sociale normen 16
1.2 De integriteitsparadox 17
1.3 Neurowetenschappelijk onderzoek naar sociale aanpassing 18
1.4 Het huidige onderzoek 21
1.5 De onderzoeksopzet 22
2 De invloed van sociale normen op regelnaleving en -overtreding in het huidige onderzoek 27
2.1 Het voorgestelde onderzoek 27
2.2 Focus op regelnaleving omtrent de AVG-bescherming 27
2.3 Verloop van het onderzoeksproject 28
2.4 Opzet van de uitgevoerde studies 29
2.5 Overzicht van de rapportage 31
3 Zelf-gerapporteerd belang van regelnaleving 33
3.1 Samenvatting van de resultaten 33
3.2 Vooronderzoek 34
3.3 Studie 1 37
3.4 Studie 2 42
4 Cognitieve processen onderliggend aan regelnalevend en -overtredend gedrag 49
4.1 Samenvatting van de resultaten 49
4.2 Het gemeten gedrag 50
4.3 Toelichting op de gemeten cognitieve processen in Studie 1 55
5 De impact van informatie over sociale normen op regelnaleving 63
5.1 De bevindingen 64
5.2 De aanbevelingen 65
5.3 Vragen voor vervolgonderzoek 68
5.4 Conclusie 71
Literatuurlijst 73
Bijlagen
Bijlage 1 79
Bijlage 2 83
Bijlage 3 87
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan
