Financieel toezicht binnen het (jeugd)strafrecht

SAMENVATTING IX
SUMMARY XV
LIJST MET AFKORTINGEN XXI
LIJST MET TABELLEN EN FIGUREN XXIII

1 INLEIDING 1
1.1 Aanleiding onderzoek 1
1.2 Achtergrondinformatie financiële problematiek en criminaliteit 2
1.3 Financiële aanpak criminaliteit 4
1.4 Rol reclassering bij financieel toezicht 5
1.5 Achtergrond financieel toezicht 7
1.6 Definitie financieel toezicht 9
1.7 Doelstelling en onderzoeksvragen 9
1.8 Leeswijzer rapport 9

2 METHODEN 11
2.1 Desk research 11
2.2 Dossieranalyse Reclassering Nederland 12
2.2.1 Dossiers financiële maatregelen in bijzondere voorwaarden 13
2.2.2 Dossiers financiën in het toezichtplan 14
2.2.3 Analyse van de dossiers 14
2.3 Interviews 15
2.4 Kwaliteit data onderzoek 17
2.5 Datamanagement 17

3 FINANCIEEL TOEZICHT: JURIDISCHE MOGELIJKHEDEN 19
3.1 Inleiding 19
3.2 Algemeen – bijzondere voorwaarden in het strafrecht 19
3.3 Financiële maatregelen 20
3.3.1 Binnen strafrechtelijk kader 20
3.3.2 Maatregelen met een civielrechtelijke basis 21
3.4 Juridische modaliteiten 23
3.4.1 Schorsing van de voorlopige hechtenis 24
3.4.2 OM-afdoening 25
3.4.3 Voorwaardelijke sanctie 25
3.4.4 Penitentiair programma 26
3.4.5 Voorwaardelijke invrijheidstelling 27
3.5 Financieel toezicht in het jeugdstrafrecht 28
3.5.1 Minderjarigheid: ouderlijk gezag en aansprakelijkheid 28
3.5.2 Schorsing van de voorlopige hechtenis 29
3.5.3 OM-afdoening 30
3.5.4 Voorwaardelijke sanctie 30
3.5.5 Scholings- en Trainingsprogramma 31
3.6 Conclusie 32

4 AARD EN OMVANG FINANCIEEL TOEZICHT IN NEDERLAND 33
4.1 Inleiding 33
4.2 Schatting financieel toezicht in de periode 2016-2018 33
4.3 Kenmerken financieel toezicht in periode 2016-2018 36
4.4 Overwegingen advisering financieel toezicht 40
4.5 Overwegingen van rechters en officieren 46
4.6 Conclusie 49

5 VERLOOP EN RESULTATEN FINANCIEEL TOEZICHT 51
5.1 Inleiding 51
5.2 Aanvang van het financieel toezichttraject 51
5.3 Financiële voorwaarde als stok achter de deur 55
5.4 Verloop van financieel toezicht 58
5.4.1 Verloop algemene schuldhulpverlening 59
5.4.2 Verloop wettelijk schuldhulpverleningstraject (Wsnp) 63
5.4.3 Verloop bewind 64
5.5 Samenwerking instanties 69
5.6 De voordelen van financiële voorwaarden 70
5.7 Conclusie 74

6 VERBETERPUNTEN EN AANBEVELINGEN FINANCIEEL TOEZICHT 77
6.1 Inleiding 77
6.2 Voldoende juridische mogelijkheden 77
6.3 Snellere aanvraag en pauzeren bewind tijdens detentie 79
6.4 Vaker als bijzondere voorwaarde 80
6.5 Meer kennis en aandacht voor financiën in adviesfase reclassering 82
6.6 Specifieke programma’s gericht op financiën en nauwere samenwerking 84
6.7 Bij jeugdigen meer aandacht voor financiële problematiek 86
6.8 Conclusie 87

7 CONCLUSIE EN DISCUSSIE 89
7.1 Inleiding 89
7.2 Juridische mogelijkheden, aard en omvang 90
7.3 Verloop financieel toezicht 91
7.4 Verbeterpunten financieel toezicht 92
7.5 Beperkingen van het onderzoek en suggesties voor vervolgonderzoek 94
7.6 Slotbeschouwing 95

LITERATUUR 97

BIJLAGEN 101
I Overzicht respondenten 103
II Checklijst dossiers 105
III Topiclijsten interviews 107
IV Codeboom 111
V Leden begeleidingscommissie 113