Ruim 10 jaar later zijn er meer dan 1 miljard iPhones verkocht. Het bleek meer te zijn dan een slimme telefoon. Het was een minicomputer. Het draaide naast eigen apps belangrijke killer-apps als Google Search, Youtube en Maps. Apple en Google waren toen nog vriendjes, althans Steve Jobs en Larry Page.
Brian Merchant ontleedt in One Device de volledige geschiedenis van de iPhone: zijn ontstaansgeschiedenis en alle honderden elementen die in het apparaat zichtbaar en onzichtbaar aanwezig zijn.
Wel of geen phone
Om te beginnen: Jobs wilde jarenlang helemaal geen iPhone. Hij wilde een betere iPod, en misschien al wel de iPad. Maar het succes van de Blackberry bracht hem op het idee om een telefoon te willen op basis van een aantal stiekem uitgewerkte ideeën van een onderzoeksgroep: een multitouch-interface om op een groter scherm te gebruiken. In 2004 begonnen ze hun ideeën binnen Apple te pitchen. Pas in 2005 raakte Jobs geïnteresseerd. Tot het in 2006 een telefoon moest worden. Maar in essentie ook een betere iPod dan een superkleine Mac. Wat het eigenlijk wel was: een eigen chip, een nieuwe grafische interface (voor touch) en een uitgekleed operating system op basis van de MacOS, het iOS.
Dit boek is briljant. Merchant voert de lezer mee van ‘2 Infinite Loop’ waar het iPhone team uiteindelijk drie jaar in vrijwel volledige geheimhouding en afzondering haar werk deed, naar de mijnen in onder andere Bolivia waar alle bijzondere grondstoffen werden gedolven, tot aan de fabrieken in China waar de assemblage plaatsvond. En langs diverse technologische ontdekkingen die er al waren, maar door de iPhone tot volle wasdom gekomen zijn: wifi, vrijwel krasvrij glas waarop je kunt tappen en pingen (multi-touch), spraakherkenning algoritmes in Siri, een briljante ARM-chip, en een afgesloten miljarden opleverend software ecosysteem, de AppStore. De lijst is lang. Een lijst die zonneklaar maakt dat er heel veel schouders onder deze uitvinding staan. Misschien wel de leukste: de eerste mobiele telefoon stamt uit 1910 van uitvinder Ericsson. En een echte mobiel, namelijk een telefoon in een auto. En ook de (sociale) gevolgen van bellen (in de auto) doken al in 1907 op.
De keerzijde van een briljant product
Naast de ‘brille’ van de iPhone is dat apparaat ook een erg ongezonde uitvinding: de meeste leden van het eerste iPhone team zijn gescheiden en velen hebben Apple inmiddels verlaten. We kennen inmiddels de verhalen over de arbeidsomstandigheden van Foxconn, en de verslavingsrisico’s. Maar bent u zich er bewust van dat om één iPhone 6 te maken er 34 kilo grond omgespit is en dit op de één of andere manier in de lucht of het water terecht komt? En dat inmiddels ruim 1 miljard keer. Dat de iPhone maar in beperkte mate herbruikbaar is? Dat een iPhone 6 129 gram weegt en dat alle grondstoffen iets meer dan 1 dollar kost?
En dan gaat dit boek vooral over veel mensen binnen Apple. Over hackers en UI-specialisten. Over superslimme en creatieve hardware- en software engineers die op een volstrekt onbekend terrein opereerden. In een omgeving dat bekend staat als een death march project. Waarin het belang van het individu wordt opgeofferd voor het belang van het product. Drie jaar lang in het geheim. Onder een kritische leider die bijna mythische proporties heeft (gekregen): Steve Jobs. Als het goed gaat, zo’n project, is het fantastisch en levert het grote verhalen op. De meeste falen echter en horen we er niets meer over. Ook niet over de schade bij de medewerkers.
The one device is een boek dat elke liefhebber van moderne geschiedenis moet lezen. Het is een uniek verhaal over een uniek product dat onze moderne geschiedenis heeft vormgegeven. De iPhone zal als product op één lijn geplaatst worden met de T-Ford en de eerste televisie.
(In februari verschijnt de vertaling bij uitgeverij Business Contact onder de titel Het almachtige apparaat.)
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
