Is leiderschap aangeboren of niet? Op welke wijze ontwikkel je als leider? Twee vragen die mij al meer dan dertig jaar bezighouden. Van dichtbij heb ik veel organisaties gezien of daar deel van uitgemaakt. Fantastische bedrijven waar je iedereen met plezier en toewijding zag bijdragen aan de toekomst van de organisatie. En organisaties waar dat vrijwel volledig ontbreekt. Meer en meer raakte ik gefascineerd door het verschil dat een leider maakte. En zag ik ook dat er niet één model of manier was, maar dat ieder van hen dat zijn of haar eigen wijze aanpakte. Zelfbewust over de eigen kwaliteiten én tekortkomingen.
Unieke leiders
Want leiders worden niet geboren en ook niet gemaakt. Dat wil niet zeggen dat we allemaal vanuit dezelfde startpositie beginnen. Ons DNA heeft daar grote invloed op, want zo zijn eigenschappen als intelligentie en empathie in belangrijke mate overerfelijk. Echter, ons DNA bepaalt niet het recept van ons leven. De mate waarin intelligentie, empathie of vertrouwen zich openbaren hangt af van de omgeving waarin we acteren. Daarmee hebben we dus eigenlijk veel invloed op de ontwikkeling van ons eigen leiderschap. Want net zoals DNA ons uniek maakt als mens, zo zijn we ook allen unieke leiders.
13 eigentijdse leiders
Hoe ziet die ontwikkeling eruit, en zien we overeenkomsten qua leiderschap? In mijn boek DNA van leiderschap gaat in op die twee vragen. In het boek komen dertien eigentijdse leiders uitvoerig aan het woord, onder wie CEO’s, ondernemers, adviseurs, artiesten met ieder zijn eigen DNA en leiderschapsstijl. Het was een groot voorrecht in gesprek te gaan met CEO’s en oud-collega’s Huub Vermeulen (bol.com), Eugenie van Wiechen (FD Media Groep), Herman van Bolhuis (3D Makers Zone) en Ton Keunen (Brout). En met Eric de Vroedt van Het Nationale Theater, artieste Wende (voluit Wende Snijders), Marian Spier (FEM-START) en Roby Hormis van Tosti Creative. Ze beschrijven in hun eigen woorden hun ontwikkeling en stijl als leider.
5 essentiële constanten
Zo kijk ik ook naar mijn eigen ontwikkeling, vanaf de eerste dagen als consultant bij Accenture en McKinsey via de logistieke operatie bij Albert Heijn tot directiefuncties bij onder meer de Staatsloterij, Wegener en bol.com. En nog steeds als toezichthouder en coach. Niet door gedrag van de ander te kopiëren, maar door proberen het eigen te maken op een wijze die bij mij en mijn DNA past. Dat betekent experimenteren, leren, vallen en weer opstaan. En dat kost tijd. Want de essentie van leiderschap leer je niet in een cursus, het ontwikkelt zich. Die ontwikkeling richt zich op 5 essentiële constanten van leiderschap voor de wereld van vandaag: expeditie, gids, vertrouwen, context en zelfbewustzijn. In mijn boek ga ik uitvoerig in op deze begrippen en de relevantie voor leiderschap.
Reflectie en actie
Met dit boek wil ik een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van leiderschap zoals we dat verwachten van ‘onze leiders’ én van onszelf. Het boek biedt in mijn een ogen een unieke verzameling aan inzichten van zeer uiteenlopende leiders. En het richt zich op aspecten van leiderschap die niet elke dag de revue passeren. Het is daarmee een ander boek. Het vertelt niet wat je moet doen om een effectieve leider te worden, het biedt geen stappenplan. Naar mijn stelligste overtuiging werkt dat niet bij leiderschap, om te beginnen door de verschillen in ons DNA en de omgeving waarin we zijn opgegroeid. DNA voor leiderschap vraagt om reflectie en actie. En dat is mijn uitnodiging aan de lezer: welke portretten spreken me bijvoorbeeld het meest aan? Wat zegt dat over de leider die ik ben en wilt zijn? En welke keuze ga ik maken om de door mij gewenste ontwikkeling te laten? Zodat je het leiderschap ontwikkelt dat je van nature al bezit. Want we zijn allen unieke leiders.
Over Frank Vogt
Frank Vogt is expert en coach op het gebied van leiderschap, persoonlijke groei en digitalisering. Als CIO & COO maakte hij ruim 10 jaar deel uit van de directie bij onder meer Staatsloterij, Sdu uitgevers, Wegener en bol.com. Hij is toezichthouder bij een aantal organisaties in de publieke en private sector. Hij is verbonden aan INSEAD als coach voor het MBA-programma.