Ik weet niet hoe het bij u thuis gaat, maar mijn kind knipt en plakt al driftig in allerlei schreeuwerige speelgoedfolders in aanloop naar de feestdagen. Herkenbaar? Dan wil ik u uitnodigen voor een klein experiment. Maak samen met uw kind niet alleen een verlanglijstje, maar ook een ‘heb-lijstje’. Schrijf daarop alleen speelgoed dat uw kind al heeft en waar hij of zij blij mee is. Daar worden kinderen namelijk zelf heb-pie van.
Deze tip komt uit mijn boek Superkrachten voor je hoofd. Een speels doeboek waarin kinderen samen met hun ouders de gebruiksaanwijzing van hun hoofd leren. Kinderen leren hoe ze beter kunnen omgaan met onaangename ervaringen en emoties, hoe ze hun sociale skills (en niet hun sociale media) kunnen verbeteren en ze meer zelfvertrouwen kunnen krijgen.
Focus, rust en energie
We vinden het allemaal normaal om te sporten om gezond te blijven, maar aan onze geest denken we meestal pas als het misgaat. Daarom ontwikkelde ik voor volwassenen het boek Mindgym, een ‘sportschool voor je geest’ vol praktische oefeningen voor meer focus, rust en energie. En omdat je daar niet vroeg genoeg mee kunt beginnen, schreef ik met hulp van kinderpsychologen en pedagogen Superkrachten voor je hoofd. Inmiddels is er ook een kaartspel, Superkrachten voor je hoofd: De game, een Klassenchallenge met lesmateriaal voor de basisschool en een editie met YouTuber Dylan Haegens.
Mentaal weerbaar
Aan Superkrachten ligt een grotere missie ten grondslag: zoveel mogelijk kinderen hun geest laten trainen om mentaal weerbaar te worden. In je jeugd wordt immers het belangrijkste fundament gelegd om met een goede mindset de puberteit en het volwassen leven in te gaan. In Nederland (en de wereld) is dat volgens statistieken geen overbodige luxe: enorm veel jongeren worstelen, zeker sinds corona, met hun mentale gezondheid. Maar wat misschien nog wel belangrijker is: ik wil kinderen leren dat je niet eerst ‘ziek’ hoeft te worden om goed voor je mentale gezondheid te zorgen. Je gaat toch ook niet pas zwemles geven op het moment dat iemand al bijna verdrinkt? Ik ben er dan ook heel trots op dat er inmiddels bijna 100.00 exemplaren van Superkrachten zijn verkocht.
Te volwassen of te zweverig
De uitdaging voor veel ouders om een onderwerp als mentale gezondheid bespreekbaar te maken, is dat kinderen het snel als ‘spruitjes’ ervaren. En kinderen moeten al zoveel. Sommige ouders pushen het onderwerp juist te veel, anderen laten het helemaal na om te bespreken, of slaan een toon aan die te volwassen of te zweverig is. Ik neem u daarom graag mee in mijn ontwerpproces van de Superkrachten-boeken én Superkrachten: De game, waarmee ik kinderen ontvankelijk hoop te maken voor dit belangrijk(ste) onderwerp.
Superkrachten-thema
De insteek van alle Superkrachten-producten is dat mentale gezondheid op een leuke en speelse manier wordt aangeboden. Er zitten grappige tekeningen van Hein de Kort bij, het taalgebruik spreekt kinderen aan (‘Wraak is hetzelfde als in je broek poepen om ervoor te zorgen dat de ander in de stank zit: uiteindelijk heb jij er zelf nog het meeste last van.’), de tips zijn laagdrempelig en het geheel is verpakt in een superkrachten-thema dat elk kind aanspreekt. De taalkeuze is een belangrijke sleutel tot het succesvol benaderen van kinderen. Je kunt droog zeggen: ‘Je mag fouten maken’. Maar voor Superkrachten zocht ik naar woorden die impactvoller zijn en meer beklijven. Dus dat werd: ‘Je mag een misluk-KING zijn’. Zo snapt een kind: fouten maken is niet voor losers maar voor koningen die de moed hebben op hun smoel te gaan en weer dapper op te staan.
Grappige challenges
Een ander belangrijk element is dat de boeken en het spel zo ontworpen zijn dat kinderen juist hun ouders erbij willen betrekken (in plaats van ouders die iets van hun kind willen) omdat de grappige challenges en prijzen voor zowel ouders als kinderen leuk zijn. Zo kunnen kinderen winnen dat ze later naar bed mogen, maar is er ook een prijs voor de ouders dat hun kinderen zonder te klagen hun eten (en groente!) opeten. Met de challenges brengen kinderen (en hun ouders) de Superkrachten-skills meteen in de praktijk. Voor de misluk-KING-challenge vertelt iedereen aan tafel tijdens het avondeten over een fout die je die week hebt gemaakt. Als je je fout hebt gedeeld, krijg je applaus van de anderen. Daarna kun je het op een laagdrempelige manier hebben over wat je van die fout kunt leren.
Tools voor kinderen
Misschien is wel het belangrijkste: geef zelf het ‘goede’ voorbeeld. Of, nee, wees open over het geven van het ‘slechte’ voorbeeld. Vaak stappen ouders in de valkuilen die ze proberen te voorkomen bij hun kinderen. Je zegt tegen je kind ‘niet liegen’, terwijl je net aan de telefoon een smoes hebt verzonnen om niet naar die saaie werkborrel te hoeven. Eerlijk durven delen van jouw eigen imperfecties en worsteling is de basis van waaruit je je kind(eren) benadert. Als jij je meer opent, doen zij dat ook.
Ik wens je toe dat je je kinderen de tools meegeeft die je zelf graag had willen hebben toen je jong was. En wat is een goed moment om daarmee te beginnen? Het enige moment wat je hebt: nu!
