Mag een zieke werknemer met vakantie? Zeker. Maar check altijd eerst bij de Arbodienst en/of bedrijfsarts of het opnemen van vakantie de re-integratie niet frustreert. Zegt de bedrijfsarts dat het opnemen van vakantie de net gestarte re-integratie activiteiten belemmert? Of is de kans groot dat de klachten toenemen door de reis, dan geef je geen toestemming.
Opbouw en opname van vakantiedagen
De algemene regel is: je werknemer bouwt vier keer de overeengekomen arbeidsduur per week op aan vakantie. In geval van een 40-urige, dus 5-daagse werkweek komt dat neer op 20 vakantiedagen.
Naast het wettelijke minimum kun je bovenwettelijke dagen toekennen. Als je fulltimewerknemer per jaar 25 vakantiedagen heeft, heeft hij dus 20 wettelijke en 5 bovenwettelijke dagen.
En bouwt een zieke werknemer op dezelfde manier dagen op?
Ja, sinds 1 januari 2012 is de hoofdregel dat je zieke werknemer op dezelfde manier vakantiedagen opbouwt als elke andere werknemer. Hierop is één uitzondering mogelijk.
Alle werknemers, ziek of niet ziek, hebben recht op het wettelijk minimum aan vakantiedagen. Voor de opbouw van bovenwettelijke vakantiedagen kun je afwijken van de hoofdregel. Dat moet schriftelijk gebeuren, bijvoorbeeld in de arbeidsovereenkomst, in een cao of in een arbeidsvoorwaardenreglement. Als je dat standaard doet, blijft de discussie ingeval van zieke werknemers en vakantie beperkt tot het minimumaantal vakantiedagen.
Schrijf je de dagen van zijn saldo af?
Het ligt voor de hand om te denken dat je de dagen die een werknemer als vakantie opneemt van zijn verlofsaldo afschrijft. Maar ingeval van een zieke werknemer ligt dat iets gecompliceerder.
Hij moet namelijk toestemming geven voor het afschrijven van de dagen van zijn verlofsaldo. Geeft je zieke werknemer die toestemming niet? Dan mag je de vakantieaanvraag weigeren. Toch raad ik af om dat zonder meer te doen. Vermoedelijk maakt het de situatie namelijk gecompliceerder en ligt een arbeidsconflict op de loer. Probeer daarom altijd in redelijk overleg te blijven met elkaar.
Vakantieaanvraag voor de ziekte
In het voorbeeld in het begin gaf je de werknemer al in januari toestemming om te vertrekken in de meivakantie. Hij werd in april – dus na de vakantieaanvraag – ziek. Zelfs als hij met toestemming van jou en de bedrijfsarts vertrekt, wil dat niet zeggen dat de verlofdagen van zijn vakantiesaldo gaan. Deze situatie kan volgens de Hoge Raad namelijk niet als instemming van het afschrijven van het verlofsaldo gelden. Die instemming moet immers van de werknemer zelf komen. Om gedoe te voor te zijn, vraag je in zo’n geval dus voor vertrek van je zieke werknemer nog een keer expliciet of hij akkoord is met het afschrijven van zijn dagen.
Gaat hij niet akkoord? Of je de werknemer dan kunt verbieden te gaan, is geen uitgemaakte zaak. Misbruik door de werknemer door wel met vakantie te gaan en niet akkoord te gaan met vermindering van zijn verlofsaldo lijkt voor de hand te liggen. Voorlopig is er geen rechtspraak om je dan te helpen. Laat het niet zo ver komen dat jij degene bent die voor die rechtspraak zorgt en los het, eventueel met (juridische)hulp, op.
Zieke tijdens vakantie
Je werknemer belt uit Oostenrijk dat hij de dag ervoor met een banaan van de piste gehaald is. Hij heeft een gebroken been en het is voor hem pijnlijk in elk opzicht. Je vindt het een geloofwaardig verhaal. Maar is een ziekmelding daarentegen wat vaag en twijfel je? Schakel sowieso met de arbodienst. Het is handig om vooraf al de spelregels voor zo’n situatie geregeld te hebben. Denk dan aan een verzuimreglement, waarin op zijn minst iets opgenomen staat over een controlemogelijkheid.
Als vaststaat dat je werknemer ziek werd tijdens zijn vakantie, dan gelden de vakantiedagen als ziektedagen. Hij heeft dan namelijk niet van zijn vakantie kunnen genieten.
Zieke werknemer gaat niet met vakantie
Het gebeurt, zieke werknemers die niet met vakantie gaan. Omdat het simpelweg niet lukt of omdat ze af en toe vanaf de camping een paar kilometer verderop naar werk reizen om twee uur per dag te re-integreren. Wettelijke vakantiedagen vervallen in de regel een halfjaar na het kalenderjaar waarin ze zijn opgebouwd. Dus op 1 juli vervalt dat deel van het verlofsaldo en kan een werknemer hier geen aanspraak meer op maken. Vervallen de wettelijke vakantiedagen dan ook bij – zieke – werknemers als vanzelf? Nee, niet per se.
Ten eerste moet je je werknemers – ziek of niet ziek – actief informeren over het eventueel vervallen van vakantiedagen. Als goed werkgever doe je dat natuurlijk altijd en ook nog op tijd, zodat je werknemers zich meerdere keren per jaar bewust worden van het feit dat ze wel hun dagen opnemen.
Maar zelfs als ze die dagen niet opnemen, vervallen de vakantiedagen van je zieke werknemers niet zomaar. Bijvoorbeeld als hij redelijkerwijs niet in staat is geweest vakantie op te nemen. Er kunnen medische redenen zijn die hem belemmeren, zeker als hij niet kan re-integreren. In geval van twijfel zal je werknemer aannemelijk moeten maken dat hij niet in staat was vakantie te nemen. Als hij alleen maar weigert om aan zijn vakantiesaldo te komen, vervalt zijn aanspraak in principe.
Dus zo zit het
- De opbouw van de wettelijke vakantiedagen werkt hetzelfde voor zieke als voor niet-zieke werknemers.
- Voor opbouw en de opname van de bovenwettelijke dagen mag je schriftelijk andere afspraken maken. Doe dat.
- Alleen als je zieke werknemer echt vakantiedagen geniet én hij er mee instemt dat die dagen als vakantiedagen worden aangemerkt, mogen ze van het wettelijke minimum aan verlofsaldo af worden gehaald.
- Is je werknemer ziek geworden na de vakantieaanvraag? Om al het gedoe voor te zijn, vraag je voor zijn vertrek nog een keer expliciet of hij akkoord is met het afschrijven van zijn dagen. Zorg ervoor dat je zijn toestemming krijgt en in het ontkennende geval ga je het gesprek aan.
