Een belangrijk inzicht dat de auteurs bieden in het boek is dat de huidige maatschappelijke oplossingen rondom giftig gedoe niet werken. We verbannen de zogenaamde dader uit het maatschappelijk leven en nemen aan dat het probleem daarmee opgelost is. Maar in werkelijkheid hebben omstanders een aandeel in het ontstaan of in stand houden van het giftige gedoe. De cultuur moet worden aangepakt.
Koetsenruijter: 'Het alleen aanpakken en verwijderen van de dader noemen wij de rotte-appel-aanpak. Daarbij wordt een zondebok aangewen en daarbij vergeten we voor het gemak dat daar, bijvoorbeeld bij DWDD en Matthijs van Nieuwkerk daar allerlei redacteuren omheen waren. Afdelingen P&O, een Raad van Toezicht en Raad van Bestuur, maar ook de collega's op de werkvloer. Deze hapsnap aanpak maakt vooral dat we niet naar het eigen aandeel hoeven kijken.'
Daarbij kijken we ook vaak pas naar een aanpak als er 'iets'aan de hand is. Zelden bekijken we preventief of iets beter kan, we gaan voor actie als er bijvoorbeeld een NS-medewerker heftig wordt mishandeld. Maar de beste afspraken maak je volgens de auteurs niet in oorlogstijd: die maak je in vredestijd met elkaar. Koetsenruijter: 'We moeten in Nederland ons de vraag gaan stellen: hoe gaan we nu wel fatsoenlijk met elkaar om? Niet alleen focus hebben op je rechten als individu maar ook op je plichten als mens'
Van der Loo: 'Focus op psychologische veiligheid is in preventie het allerbelangrijkst. Als mensen hun mond open durven doen, hun mening durven te geven, anderen aan kunnen spreken én het klimaat is zo dat dit als normaal wordt gezien dán komt sociale onveiligheid nauwelijks meer voor.'
Luisteren de hele aflevering op deze pagina of open de podcast op Spotify, Apple Podcasts, Google Podcasts of YouTube.
STELLINGEN
Elke aflevering van de podcast legt host Willem van Leeuwen de gast een aantal stellingen voor. De stellingen voor Caroline Koetsenruijter en Hans van der Loo zijn:
- De mate waarin gedrag giftig en dus grensoverschrijdend is wordt altijd bepaald door het slachtoffer;
- De meeste organisaties maken een denkfout door hun aanpak van giftig gedoe te focussen op herstelmaatregelen in plaats van preventief een veilige werkomgeving te realiseren.
De Boekenpraktijk is een podcast van Managementboek. Presentator Willem van Leeuwen onderzoekt elke twee weken samen met auteurs hoe de theorie van managementboeken aansluit bij de praktijk.
