‘We zijn als mensheid toe aan een nieuwe bril. Want als we met een andere blik naar organisaties kijken, is er veel mogelijk.’ Laloux deed onderzoek om deze bril te vinden en ontdekt dat veel organisaties zijn ingericht als machine, maar dat organisaties veel succesvoller zijn als je de organisatie als organisme ziet, een paradigma dat Gareth Morgan in 1986 al beschreef in Images of organization (Beelden van organisatie in het Nederlands) ‘Als je organisaties vanuit een ander paradigma bekijkt, verandert de man/vrouw-verhouding, techniek, de organisatievorm, alles.’
Het volgende niveau
De Belg stelt zijn publiek meteen gerust: ‘We hebben al een aantal keer een nieuwe organisatievorm ontwikkeld: we gingen van de tribal naar agrarische samenleving en vervolgens van de industriële naar informatie samenleving. Iedere samenleving kent zijn eigen organisatievorm, hoewel er altijd een paar organisaties zijn die op een ander niveau blijven, zoals de maffia en de katholieke kerk.’
In zijn boek Reinventing organizations beschrijft hij hoe organisaties van het volgende niveau eruit zien. ‘Zij nemen de familie als basis en hebben de softe kant van organisaties ontdekt. Er wordt geluisterd naar kenniswerkers en de manager is een coach die ondersteunt.’
De voormalig McKenzie-consultant onderzocht twaalf organisaties die op deze nieuwe manier werken, waaronder Buurtzorg, Patagonia en Heiligenfeld. Tijdens zijn presentatie beschrijft Laloux aan de hand van het Nederlandse Buurtzorg welke drie grote doorbraken de twaalf organisaties maakten ten opzichte van het machine-model: zelfsturing, heelheid, en een evolutionair doel.
Luisteren
‘Geen enkele van de twaalf bedrijven heeft een strategisch plan op papier, toch hebben ze een heel duidelijke intentie waar ze naartoe gaan.’ Laloux vertelt over Franse automotive toeleverancier FAVI waarbij de verkopers geen targets hebben. ‘Zij luisteren naar wat er nu moet gebeuren. Mensen op de werkvloer begrijpen het heel snel, maar voor het middenmanagement is het heel bedreigend.’
In het laatste deel van zijn boek beschrijft Laloux dan ook hoe je de transformatie maakt binnen je huidige bedrijf. Sinds de Engelse versie van Laloux’ boek vorig jaar verscheen, nodigen CEO’s van grote bedrijven hem uit. Direct na de boeklancering vertrekt de Belgische auteur dan ook voor een meeting met de top van een Zweeds bedrijf.
