In 1995 liep de hardwerkende economie-journaliste van Elsevier tegen een burn-out aan. Eigenlijk had ze al maanden, misschien jaren signalen genegeerd die haar lichaam haar dat duidelijk maakten. Maar toen was het genoeg en wilde het lichaam niet verder. Dat duurde bijna een jaar voor ze weer aan het werk was. De klap was hard voor iemand die veel van zichzelf eiste, geen nee wilde zeggen en alles zo goed mogelijk wilde doen. De beste zijn.
Burn-out is een ziektebeeld dat pas in de jaren ’70 aandacht begon te krijgen doordat er steeds meer ‘hoofdwerkers’ bij kwamen. De herdruk van dit boek uit 2000 danken wij aan het feit dat we de afgelopen tien jaar een crisis hebben gehad waarbij veel mensen meer zijn werken. En dat we de smartphone en internet zijn gaan gebruiken, en werk en privé steeds minder gescheiden zijn. Het hoofd krijgt het steeds zwaarder. En daar kunnen we niet allemaal even goed mee omgaan. Annegreet van Bergen haalt het werk van Theo Compernolle aan: Stress: vriend & vijand en het recente Ontketen je brein waarin onder andere de mythe van het multitasken wordt ontkracht. Ons brein moeten we te vriend houden want ook deze kunnen we overbelasten.
Burn-out is een ‘maatwerk’ ziekte. Niet iedereen is er even gevoelig voor. En er zijn tientallen verschijnselen die je alert maken op overbelasting. Een veel gehanteerde vergelijking is die van de weegschaal waarop draagkracht en draaglast in balans moeten blijven. Te veel en te lang onbalans en overbelasting ligt op de loer. Vermoeidheid, slecht slapen, meer drinken, fysieke klachten, kortaf, het kan van alles zijn. Een belangrijke les voor Van Bergen: heel goed naar je lichaam leren luisteren. En naar andere mensen die aan de zijlijn staan en jouw veranderingen makkelijker zien.
Toch is een burn-out voor veel mensen een zegen en komen ze er gelouterd en beter uit. Het gaf Van Bergen de kracht als zelfstandige aan het werk te gaan. De creativiteit en doorzettingsvermogen om in tweeënhalf jaar het mooie en succesvolle boek Gouden jaren te schrijven. En ze is gelukkig met haar partner in Zutphen.
Naast naar je lichaam luisteren en met anderen praten heeft Annegreet van Bergen ook veel baat gehad bij mindfulness om regelmatig stil te staan bij de dingen die gebeuren, waar je bent, wat je doet en hoe je je voelt. De boog kan en vooral mag niet altijd gespannen zijn. Dat houden onze hersenen en lichaam gewoon niet vol.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
