Wat ze meestal niet doen, is je vertellen hoe je je leiderschap kunt ontwikkelen. Waar je moet beginnen, welke stappen je dan het beste kunt zetten en waar je op moet letten. Ofwel: de ‘hoe’ van leiderschapsontwikkeling. Daar richt ik mij op in mijn boek Ontwikkel je leiderschap.
Leiderschapsontwikkeling is lange tijd vooral gericht geweest op bepaalde posities in de top van een organisatie. Maar tijden veranderen. Leiderschap speelt een steeds belangrijkere rol op elk niveau in de organisatie en is steeds minder gekoppeld aan posities en steeds meer aan rollen of invloed. Leiderschapsontwikkeling is voor iedereen.
Iedereen kan zijn of haar leiderschap ontwikkelen. Maar het gaat niet vanzelf en niemand anders kan het voor je doen. Leiderschapsontwikkeling heeft weinig te maken met toeval en veel met bewuste en gerichte ontwikkeling. Inspirerende leiders leren heel bewust: door door middel van training, door de mensen om hen heen en door hun ervaringen. Daarbij houden ze rekening met wie ze zelf zijn als leider en wat de volgers en de context van hen vragen.
Voor inspirerende leiders betekent 'jezelf ontwikkelen' niet dat je iemand anders wordt; je wordt juist meer jezelf. Je ontdekt je motivatie, waarden, geloof en passies en kiest ervoor om deze te tonen in je leiderschap. Daarnaast werken ze bewust vanuit hun sterke punten, maar rekenen ondertussen wel af met hun fatale gebreken. Door je leiderschapsstijl te ontdekken kun je de kracht ervan inzetten en de zwakte ervan ondervangen.
Kennis en oefening zijn essentieel in het ontwikkelen van je leiderschap. Kennis is samengeperste ervaring. Door gebruik te maken van samengeperste ervaring kun je in korte tijd meer kennis opdoen dan je zelf ooit kunt verzamelen. Dan oefening. Wat veel mensen talent noemen, is in de praktijk vooral het resultaat van heel veel bewust oefenen. Bewust oefenen is een set van heel gestructureerde activiteiten, met als expliciet doel het verbeteren van een resultaat. Door de vaardigheden die je wilt leren te analyseren en hier oefeningen voor te ontwerpen, en deze vaardigheden vervolgens bewust te oefenen, kun je je eigen talent verslaan.
Hoewel je zelf verantwoordelijk bent voor je eigen leiderschapsontwikkeling kun je niet zonder de hulp van de mensen om je heen. Feedback is het geheim van inspirerende leiders. Door sneller, vaker en betere feedback op te halen, versterk je je leiderschap enorm. Waar feedback vooral achteruit kijkt, kijkt advies vooral vooruit. Advies is erop gericht je vooruit te helpen in een situatie die zich nu of in de toekomst afspeelt. Een zelfverzekerde leider durft iedereen over van alles om advies te vragen. Naast feedback en advies kan een leider ook niet zonder inspiratie.
Uiteindelijk is leiderschap een praktijkvak. Ervaring is essentieel weten inspirerende leiders. Maar ze weten ook dat niet elke ervaring even waardevol is. Ze zoeken dan ook juist die ervaringen op met een hoog leerpotentieel. Daarbij verleggen ze hun focus van presteren naar leren, want ervaring is geen garantie op ontwikkeling. Sterker nog: van een ervaring zelf leer je niets, tenzij je reflecteert.
Er is dus een groot verschil zit tussen wat goede leiders doen en hoe je een goede leider wordt. Het is het verschil tussen de bestemming en de reis. Het goede nieuws is dat er een hoop te vertellen valt over deze reis. Ontwikkel je leiderschap is je persoonlijke gids vol met inzichten, opdrachten en tips om jouw leiderschapsontwikkeling een boost te geven.
Joël Aerts (1980) spreekt, schrijft en adviseert over leiderschap en leiderschapsontwikkeling. De afgelopen jaren heeft hij lezingen en trainingen verzorgd voor meer dan vijftig profit- en nonprofitorganisaties. Eerder schreef Joël samen met Ben Tiggelaar de nummer 1 bestseller MBA in één dag. Aerts is de auteur van Ontwikkel je leiderschap.
