De moderne wereld beschouwt kunst als heel belangrijk - iets wat heel dicht bij de zin van het leven staat.

Compliance is een essentiële voorwaarde geworden voor een integere bedrijfsvoering van ondernemingen. De positie van de onderneming ten opzichte van klanten en andere stakeholders en het vervullen van een maatschappelijke rol winnen aan belang ten opzichte van het louter naleven van wet- en regelgeving.

De meeste boeken, trainingen en seminars over 'verbeteren' gaan doorgaans óf over de bedrijfsmatige kant, óf over de veranderkundige kant van verbeteren. 'Het groot verbeterboek' van Neil Webers, Lucas van Engelen en Thom Luijben bevat niet alleen instrumenten op beide terreinen, maar tracht ook de verbinding te leggen tussen beide kanten. Daarmee wil het boek verbeteraars ondersteunen in de volle breedte van hun vak.

De laatste twintig jaar is veel veranderd in filosofisch Nederland. Ooit was wijsbegeerte in de lage landen vooral een academische bezigheid. Filosofen keken jaloers naar landen als Frankrijk en Duitsland waar hun collega's een belangrijke rol speelden in de publieke arena. Nu is dat hier wel anders. Kranten, tijdschriften, radio- en televisieprogramma's besteden inmiddels volop aandacht aan de filosofie. Filosofen verschijnen met regelmaat in de media om hun mening te geven over actuele kwesties. Frank en Maarten Meester, zelf publieksfilosofen, nemen de lezer in 'Meesters in het hier en nu' mee door de filosofie van het hier en nu. Als broers twisten ze over het nut van filosofie, over het wijsgerig werk dat de laatste jaren is verschenen en over de manier waarop dat aan de man wordt gebracht.

Sinds een jaar of tien wordt in Nederland een verwarde discussie gevoerd over de nationale identiteit. Die discussie heeft niet veel opgeleverd. Tal van neonationalistische policiti en columnisten hebben ons met grote stelligheid verzekerd dat die nationale identiteit daadwerkelijk bestaat en zelfs wordt bedreigd door ernstige gevaren. 

Twintig jaar geleden, op 7 februari 1992, ondertekenden de Europese regeringsleiders het Verdrag van Maastricht, waarmee de invoering van de euro definitief werd. De euro zou monetaire eenheid en economische harmonisatie brengen. In plaats daarvan heeft de munt de Europese Unie in een ernstige financiële crisis gestort en een kloof tussen de eurolanden veroorzaakt.

Ontkennen helpt niet meer, aldus Rob de Wijk, hoogleraar internationale betrekkingen aan de Universiteit Leiden. Politici moeten een antwoord vinden op de grote uitdagingen van deze tijd om onze welvaart en veiligheid voor ons en onze kinderen veilig te stellen. Dit lijkt een onmogelijke opgave, want onze democratie staat onder druk. Toch eisen de opkomst van nieuwe grootmachten, grondstoffenschaarste, klimaatverandering, de financiële crisis en stagnerende economische groei een krachtig antwoord. Komt dat antwoord er niet, dan gaat de financiële crisis naadloos over in verval en als het echt tegenzit, in economische, maatschappelijke en politieke chaos. In zijn boek '5 over 12' laat De Wijk zien dat antwoorden en oplossingen mogelijk zijn.

Michael Sandel is professor of government op Harvard en heeft naam gemaakt met zijn boek Rechtvaardigheid. In 'Niet alles is te koop' richt hij zich op de toename van de betekenis van het marktdenken in de afgelopen dertig jaar. 

Michael Sandel is professor of government op Harvard en heeft naam gemaakt met zijn boek Rechtvaardigheid. In 'What Money Can't Buy' richt hij zich op de toename van de betekenis van het marktdenken in de afgelopen dertig jaar. In zijn visie heeft dit de manier waarop wij omgaan met producten, met waarden en alles wat een mens belangrijk vindt zeer ingrijpend veranderd. En het ergste is, dat wij dat niet eens door lijken te hebben gehad. In zijn nieuwe boek stelt hij dan ook dat we er goed aan doen ons af te vragen wat wij nu werkelijk belangrijk vinden, welke waarde wij daaraan toekennen, in een poging de markt de pas af te snijden. Het is Sandel te kort door de bocht dit alles toe te schrijven aan hebzucht, die vaak als boosdoener wordt aangewezen voor de heikele situatie waarin we ons nog altijd bevinden.

Mensen die de voorkeur geven aan luisteren boven praten, die nieuwe dingen uitvinden en creëren maar liever niet hun eigen ideeën pitchen. Introverte mensen hebben het moeilijk in een concurrentiemaatschappij waarin extraversie als de norm beschouwd wordt. 

Je zou het niet direct verwachten, maar werknemers worden minder productief van grote bonussen. En als we een verwarrende reisbeschrijving hebben gekregen, lopen we meestal wel degelijk de goede kant op. Wraak is nergens goed voor, denken we, maar toch is het een van de belangrijkste drijvende krachten achter ons handelen. En er is een groot verschil tussen de dingen waarvan we verwachten gelukkig te worden en de dingen waar we écht gelukkig van worden.

Paul Fentener van Vlissingen (1941-2006) leidde ruim twintig jaar SHV Holdings, de vroegere Steenkolen Handelsvereeniging, het grootste familiebedrijf van Nederland. Onder zijn leiding als bestuursvoorzitter, president-commissaris en grootaandeelhouder groeide SHV uit tot een machtig miljardenconglomeraat met activiteiten over de hele wereld en in vrijwel alle sectoren van het bedrijfsleven. 

Hoe leren organisaties en wat maakt een organisatie lerend? Deze vragen vormen de rode draad van 'Lerend organiseren en veranderen', de derde druk van 'Op weg naar een lerende organisatie'. Dit boek uit 1992 legde in de jaren negentig de basis voor het begrip 'lerende organisatie'. Deze derde druk biedt een samenhangend, lerend perspectief op organiseren en leidinggeven. Een nieuw paradigma, aldus de achterflaptekst, dat haaks staat op de klassieke manier van kijken naar organisaties, leidinggeven en organiseren, waarin het gaat om ordening, beheersing en controle; op meer en beter van hetzelfde.

'Leren adviseren, het belang van vakmanschap' geeft de stand van zaken weer over de kennis die is opgebouwd over professioneel handelen van organisatieadviseurs in adviesopdrachten. Het gaat in op de definities van organisatieadvies. Wat voor soorten advies zijn er? Hoe zien adviesprocessen eruit? Wat kunnen we zeggen over de effectiviteit van organisatieadvies? Hoe kunnen we daar greep op krijgen? Wat is het complete scala aan interventies waarvan adviseurs zich kunnen bedienen? Wat zijn hun competenties en hoe kun je die inzetten en ontwikkelen? Waar kan het goed gaan en fout gaan in de interactie tussen klanten en adviseurs? Hoe kijken klanten naar adviseurs en hoe kijken adviseurs naar klanten?

In d

Complexe vraagstukken zijn binnen organisaties aan de orde van de dag. Om ze tot een goed einde te brengen, moet vooraf worden nagedacht over de beste aanpak. Dat klinkt heel logisch, maar in veel gevallen gaat het daar al mis. Vaak wordt namelijk direct gekozen voor of gestuurd op een projectmatige aanpak, terwijl het vraagstuk een procesmatige aanpak vereist. Veel trajecten vragen juist dat betrokken partijen gestuurd en geregisseerd worden, om zo te komen tot een gedragen besluitvorming waarbij alle partijen zich gehoord weten en voelen. 'Procesregie' laat zien hoe dat aangepakt kan worden.

In 'Een (nieuwe) geschiedenis van de filosofie' plaatst Jan Bor de geschiedenis van de westerse filosofie in het bredere verband van de Aziatische filosofie. Hij gaat in op de wortels van de geschiedenis van het denken en bespreekt de denkers tot de huidige tijd toe. Dit doet hij op een bijzonder persoonlijke manier.

Onze maatschappij is geobsedeerd door economische groei, verslaafd aan consumptie en daardoor verstrikt geraakt in een behoeftenspiraal.

Tien jaar lang was Kilian Wawoe als senior personeelsmanager werkzaam voor ABN-AMRO. Hij maakte de vette jaren in de bankwereld mee en daarmee de jaren van de almaar stijgende bonussen. Hij was zelf verantwoordelijk voor het uitdelen van bonussen, hij maakte deel uit van het systeem.

Wij zijn allemaal veroordeeld tot onzekerheid over onze inspanningen, beweert Joep Dohmen in zijn boek 'Brief aan de middelmatige man'. Middelmatigheid is daarmee in zekere zin onvermijdelijk. Wij kunnen het immers altijd beter doen, zij het dat we het ook altijd slechter kunnen doen. Het boek van Dohmen valt in ieder geval niet in die laatste categorie. Het is misschien wel het interessantste dat ik dit jaar gelezen heb.