Laat je dat na, dan krijg je het moeilijk. Oud-bestuursvoorzitter van DSM, Peter Elverding, concludeerde jaren geleden al: ‘Bedrijven die zich niet aanpassen, sterven uit als dinosaurussen.’
Tot zover niets nieuws. Deze boodschap horen we al decennialang en de agile-hype waart al enkele jaren rond. Wendbaarheid staat dan ook hoog op de agenda van bestuurders en managers. Maar hoe pak je dat aan? De afgelopen veertig jaar gingen bedrijven de vele veranderingen te lijf door van reorganisatie naar reorganisatie te hollen. In de stille hoop dat de situatie dan weer een tijdje stabiel was. Dat heeft steeds minder zin, want rustig wordt het niet meer en het traditionele veranderdenken slaat steeds minder aan.
Toch blijven veel organisaties vasthouden aan traditionele organisatiestructuren. Met grote afstand tussen top en werkvloer, en met een sterke scheiding tussen denken en doen. Sterk hiërarchisch en bureaucratisch. Met projecten en (verander)programma’s probeert men krampachtig de ontwikkelingen bij te benen. Deze manier van organiseren stamt echter uit de industriële begintijd en is al lang niet meer geschikt voor een toekomst die er iedere dag anders kan uitzien. Andere organisaties zijn schoorvoetend en met vallen en opstaan gestart met nieuwe organisatieprincipes en werkmethoden als agile werken, lean processen, zelfsturing of ‘scrummen’ in projecten. Maar dat zijn maar een paar stukjes van de puzzel. Wil je écht wendbaar worden, dan komt er veel meer bij kijken.
Naast een flexibele organisatiestructuur met flexibele bedrijfsprocessen, draait het ook om een wendbare strategie met een wendbaar strategieproces. Met aandacht voor onderwerpen als verbindend leiderschap, rolling strategy, strategische alertheid, klantgedreven innovatie, digitale transformatie, en een wendbare merk-klantrelatie. Daarbij het gaat om een hele andere manier van kijken, denken en doen dan we tot nu toe gewend zijn. Met als doel een ‘levend systeem’ te worden dat ogenschijnlijk als vanzelf snel en goed op nieuwe ontwikkelingen en kansen weet in te spelen. Na product-, productie-, proces- en organisatie-agility zijn we aanbeland bij de volgende fase van wendbaarheid, namelijk strategische wendbaarheid. Wendbaarheid 5.0.
Hoe word je strategisch wendbaar? De vraag stellen is gemakkelijker dan hem beantwoorden want écht wendbaar worden heeft gevolgen voor de hele organisatie. Als hulpmiddel heb ik een zogenaamd ‘wendbaarheidscanvas’ gemaakt (dat ook de basis vormt van mijn nieuwe boek Wendbare strategie op één A4). Dit canvas geeft een samenhangend overzicht van 11 bouwstenen die van belang zijn, met in totaal 43 wendbaarheidsknoppen om aan te draaien. Het aloude spreekwoord ‘bezint eer ge begint’ is hier zeker op zijn plaats. Snel scoren is er niet bij en een ‘one size fits all’-aanpak bestaat niet. Je moet dus op zoek naar een aanpak die voor jouw organisatie het beste is en ook daarin moet je wendbaar zijn. Kies geen blauwdrukoplossing maar ‘practice what you preach’. Wil je een wendbare en zelforganiserende organisatie worden? Doe dit dan op een wendbare en zelforganiserende manier.
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is zelfstandig adviseur op het gebied van klantgericht ondernemen (CRM), strategie en marketing. Hij is auteur van succesvolle boeken als CRM in de praktijk, Klant in de driver’s seat, Zorgmarketing in de praktijk en Hoe agile is jouw strategie? Wendbare strategie op een A4 is zijn nieuwste boek.
Over Sjors van Leeuwen
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is adviseur, auteur en spreker op het gebied van klantgericht ondernemen, strategie en marketing. Door zijn ervaring is hij goed thuis in vele strategische vraagstukken en het toenemend belang van de ‘de klant’ als onderscheidende factor. Sjors schreef o.a. Wendbare strategie op één A4, Zorgmarketing in de praktijk en CRM in de praktijk.
