Het kost veel geld als een werknemer in een burn-out verzeild raakt: gemiddeld 60k, becijferde het NRC onlangs. Maar de grootste consequenties zijn voor de persoon in kwestie: die is maanden uit de roulatie en gaat daarna een intensief reïntergratie-traject in. Kortom: een burn-out zorgt voor veel onnodig lijden en is enorme kapitaalvernietiging.
De mogelijke interventies voor het verminderen van stress zijn legio. De meest voor de hand liggende maatregelen hebben te maken met (nieuwe) werknemers stressbestendiger maken, door middel van een cursus ‘omgaan met stress’ of het aanstellen van een coach waar medewerkers naartoe kunnen wanneer ze last hebben van te veel drukte. Ook op het gebied van werkomstandigheden kun je stressverlagende maatregelen treffen. Dit kan door gezond eten beschikbaar te maken en het lunchen achter de computer af te raden. Je kunt medewerkers stimuleren om in hun pauze vaker naar buiten te gaan om te wandelen. Ook aandacht voor mindfulness kan een goede manier zijn om stress te voorkomen - er zijn bedrijven waar medewerkers zich kunnen inschrijven voor een in-house cursus mindfulness, of waar zelfs enkele keren per week gezamenlijk wordt gemediteerd.
De belangrijkste tips tegen werkstress bij jouw team zijn:
1. Zorg dat er (laagdrempelige) hulp aanwezig is
Bij werkstress is vroeg ingrijpen key. Heeft iemand het stadium van een burn-out bereikt, ben je eigenlijk te laat. In plaats daarvan dient er laagdrempelige hulp aanwezig te zijn. Dit kan bijvoorbeeld een in-house coach zijn, of een vertrouwenspersoon. Vermijd ten alle tijden dat er een taboe hangt rond werkstress: doe nooit lacherig of laatdunkend over dit onderwerp en zorg dat het bespreekbaar is.
Zorg ook dat er een ARBO-arts beschikbaar is waar iemand met burn-out-verschijnselen tijdig bij terecht kan. Klinkt logisch, maar het komt vaak genoeg voor dat er wekenlange wachtlijsten zijn - en dat kun je er nu net niet bij hebben als je heel gestrest bent. Wees goed op de hoogte van de protocollen rond burn-out, en zorg dat je de reïntegratie van iemand die herstelt van een burn-out goed kunt begeleiden.
2. Heb aandacht voor signalen van stress
Zorg dat je de signalen van stress van een van je medewerkers op tijd weet te herkennen. Mensen die last hebben van stress hebben dit soms zelf nog niet door of zullen dit bagataliseren (bijvoorbeeld uit angst om hiervoor afgestraft te worden). Een formeel halfjaarlijks gesprek is natuurlijk belangrijk, maar bij lange na niet voldoende. Zorg dat je ook informeler blijft monitoren. Hou een vinger aan de pols en gebruik je eigen inschatting.* Is deze persoon gejaagder of geïrriteerder dan normaal? Dan kan het verstandig zijn om het gesprek aan te gaan - al is het alleen maar om aan te geven dat stress niet iets is waar je je voor hoeft te schamen.
3. Houd je oog op de lange termijn
Als manager wil je natuurlijk dat de targets, doelen en deadlines op de korte termijn worden gehaald. Ook voor je team is dit vaak het geval: is je werknemer een beetje consciëntieus aangelegd, dan zal hij of zij geneigd zijn korte termijndoelen te halen ten koste van zichzelf.
Een echte leider houdt hiernaast ook de lange termijn in de gaten. En zo’n leider weet ook wanneer het nodig is om de kortetermijndoelen (deze deadline koste wat kost halen!) aan te passen om het langetermijndoel (een werksfeer creëren waar teamleden op de lange termijn ontspannen en gelukkig zijn) te borgen. Aan een explosieve sprinter heb je weinig als deze zichzelf opblaast. Werknemers die ontspannen zijn, zijn loyaler en gelukkiger, en krijgen meer gedaan. Dit is beter voor hen, én voor jou - ook als daarvoor een keer een target moet sneuvelen.
Burn-outs voorkomen: het is dus wel degelijk mogelijk. Het vereist wel dat jij als manager anders gaat denken. Dit is nog een stuk effectiever dan (hoe leuk ook!) stoelmassages, knuffelhonden of tafeltenniscompetities.
Thijs Launspach is psycholoog en auteur. Hij schreef het boek Fokking druk. Op 14 juni 2019 is hij de openingspreker op het seminar 'Quick wins voor jezelf én je team - Zorg voor meer focus, minder stress, meer effectiviteit.'
Over Thijs Launspach
Thijs Launspach (1988) is psycholoog, auteur en spreker. Hij schreef bestsellers als 'Fokking Druk' en 'Je bent al genoeg'. Thijs wordt gezien als de expert in Nederland op het gebied van millennials en burn-out.
