John Cleese, Dan Heath (Made to Stick), Steve Wozniak (mede-oprichter Apple), Chris Anderson (The Long Tail): het affiche van het Creativity World Forum in Antwerpen is indrukwekkend. En dan hebben we het nog niet over de vele ondernemers, kunstenaars, denkers en visionairs die ons een kijkje gunnen in hun creatieve lab of hoofd. Een taxi voor vrouwen, straatkinderen, nanotechnologie, levende wezens gemaakt van elektriciteitsbuizen, kosmopolitische kippen... Kortom, het bruist, hier in de Lotto Arena aan de rand van Antwerpen. De wilde, maffe, krankzinnige ideeën spatten in het rond.
De vraag die je je als Nederlander in dit nabije buitenland dan toch wel stelt is: waarom hebben wij dit niet? Waarom hebben wij het Innovatieplatform en zijn voorzitter Jan-Peter Balkenende? Amsterdam is toch ook een heel creatieve stad waar veel spannende dingen gebeuren. Maar een forum met internationale uitstraling is er niet. En wat erger is: de Nederlandse hoofdstad schittert door afwezigheid in het internationale netwerk dat Vlaanderen samen met andere zichzelf creatief noemende regio’s heeft opgericht. Net als trouwens Rotterdam, Delft of zelfs maar Eindhoven. Wel lid zijn Schotland, Québec, Oklahoma, Qingdao, Nord-Pas de Calais en Baden-Würtenberg.
Ieder volk krijgt wat hij verdient. Blijkbaar is het Innovatieplatform precies wat wij verdienen (wat betreft JP zou ik zover niet willen gaan). Het past binnen onze Nederlandse traditie van vergaderen en polderen. Praten, praten en nog eens praten totdat we het allemaal met elkaar eens zijn. Dat is een mooie traditie, maar het is de vraag of het nog kan. Of we het ons nog kunnen veroorloven.
Volgens Corporate Learning Architect Jef Staes, schrijver van het boek Mijn organisatie is een oerwoud, is het tijdperk van consensus namelijk voorbij en gaan we naar een tijdperk van conflicten en strijd. Sterker nog: als je vandaag de dag in je organisatie nog geen conflicten hebt, dan moet je je volgens Staes ernstig zorgen gaan maken. Dan overleef je de komende decennia mogelijk niet. De nieuwe generatie werknemers brengt dankzij internet en hun sociale netwerk namelijk kennis de organisatie binnen die zo anders en nieuw is, dat de oudere garde het niet meer begrijpt. En dus de hakken in het zand zet. Ze schieten die wilde ideeën af. De grootste uitdaging voor innovatie is dus om de cultuur van je organisatie zo te veranderen, dat er ruimte ontstaat voor de echt wilde ideeën, voor echte innovatie. Met compromissen sluiten of het poldermodel redt je het in elk geval niet meer. Met trots zijn op ons verleden ook niet.
Over Ben Kuiken
Ben Kuiken is filosoof, schrijver en ontregelaar. Als organisatiefilosoof helpt hij mensen om anders te denken, te kijken en te praten over organisaties en de problemen die daar ontstaan. Ben is auteur van een groot aantal boeken over organiseren, spelen, en filosofie, waaronder De laatste manager, De Organisatiefilosoof, en Het Zinnigste boek dat je ooit zult lezen.