Toepasselijker kon niet: in minder dan geen tijd stroomde de timeline van Twitter vol met felicitaties voor @mlanting, wiens boek Connect! zojuist was uitgeroepen tot Managementboek van het Jaar 2011. Vrienden, collega’s, uitgevers, zelfs buren volgden het nieuws op de voet. In De Rode Hoed in Amsterdam kwamen de smartphones tevoorschijn, zodat foto’s van de winnaar meteen konden worden doorgeplaatst op Plixi, twitpic, Flickr en hoe al die sites ook mogen heten. De cirkel was rond, om Louis van Gaal te citeren, want ooit was het ook begonnen op Twitter. Toen Menno Lanting enkele jaren geleden een tweet plaatste over zijn idee een boek te schrijven over de impact van sociale media op organisaties en leiderschap, was redacteur Sandra Wouters van uitgeverij Business Contact (alias @happysan) er als de kippen bij om een afspraak te regelen. ‘The rest is history’: het boek staat al ruim vijfhonderd dagen onafgebroken in de top 100 van Managementboek. Met dank aan de bekroning zal dat nog wel even zo blijven.
Management Experience
Het was het hoogtepunt van een onderhoudende avond, die in het kader van de beleveniseconomie (© Joseph Pine en James H. Gilmore) was vormgegeven als ‘Managementboek Experience’. Dit keer geen zaal met stoelen om achteroverleunend het programma te kunnen ondergaan, maar interactie: de gasten konden een tour door het gebouw van De Rode Hoed maken. De huistheatermakers van Troje onder leiding van Henk van der Steen en Alieke van der Wijk hadden voor elk boek een aparte ruimte ingericht. Voor Brein@work was een kennisquiz bedacht, voor De 9+ organisatie werden de gasten geacht elkaar te masseren, Hoe krijg ik ze zover? werd gepresenteerd in een ‘silent disco’ en bij Veranderen in dialoog konden de gasten - heel toepasselijk - in gesprek met de beide auteurs, Kees Schilder en Hans van Teijlingen. Voor ‘Connect!’ was een museum ingericht met Fred van der Zanden, ‘De Laatste Niet-Connected Mensch in Nederland’, die achter doorzichtig doek in een ouderwets kantoor aan het werk was. En hilarisch was de ‘professor’ die Het nieuwe werken ontrafeld behandelde en met behulp van een aan elkaar geplakt Fluxus-filmpje de drie kernbegrippen uit het boek, Bricks, Bytes & Behaviour, uitbreidde met Brains, Belly & Balls.
Nieuwe huisstijl
De Experience was voorspel, maar Managementboek had niet voor niets voor een nieuwe aanpak van het gala gekozen, vertelde Philip van Coevorden, een van de twee directeuren. Toen hij het woord nam om de aanwezigen welkom te heten, verscheen achter hem op het witte doek een citaat: ‘Verander structuren en processen als ze nog functioneren’, stond er. Het was de aankondiging van een aantal vernieuwingen bij Managementboek, inclusief een nieuwe huisstijl. Niet dat de oude jas niet meer voldeed, verzekerde hij zijn gehoor. ‘Allesbehalve dat. Maar met dit citaat in gedachten zijn wij een jaar geleden met het Amsterdamse marketing- en technologiebedrijf Lost Boys gaan nadenken over de toekomst. Onder invloed van de opkomst van de sociale media, apps en andere vormen van digitalisering hebben wij een aantal stevige plannen ontwikkeld, die wij de komende weken gaan doorvoeren.’ Het doel van de veranderingen: ‘Wij willen nauwer aansluiten bij de behoeften van onze klanten en wij willen onze auteurs helpen bij het verkondigen van hun boodschap’, zei Van Coevorden. Daartoe lanceert Managementboek speciale auteurspagina’s en komen er ook voor uitgevers tal van nieuwe mogelijkheden voor de marketing. ‘Ook willen wij klanten die bijvoorbeeld dezelfde titels hebben gekocht met elkaar in contact gaan brengen.’
Relevantie
Een duidelijker bewijs van de relevantie van ‘Connect!’ waarin Menno Lanting de groeiende invloed van sociale media op organisaties en leiderschap beschrijft, is ondenkbaar. Rudy Kor, voorzitter van de jury, zag het aankomen toen hij zich opmaakte voor de bekendmaking van de winnaar. Hij bedankte de organisatie voor de vrijheid die hij en zijn medejuryleden hadden gekregen. ‘Wij hebben onze taak naar eer en geweten kunnen doen’, zei hij. ‘Met grote regelmaat werden nieuwe dozen boeken aangeleverd, maar van enige lobby is nooit sprake geweest.’ Met groot gevoel voor humor werkte hij zich ‘in 5,6 minuten’ door het juryrapport heen, inclusief - op mitrailleursnelheid - de criteria die de jury heeft gehanteerd: relevantie, originaliteit, theoretische onderbouwing, leesbaarheid, schrijfstijl, vormgeving, houdbaarheid en ‘uiteraard’ enige praktische toepasbaarheid. Kiezen doet pijn, zei Kor, want als je voor één boek kiest, laat je andere goede boeken afvallen, maar voor die taak waren zij nu juist gevraagd.
‘Het nieuwe werken ontrafeld’ van Baane, Houtkamp en Knotter prees de jury om de genuanceerde benadering van Het Nieuwe Werken, die nog wel eens ontbreekt in de boeken van ‘gelovigen’. Over ‘Brein@work’ van Lazeron en Van Dinteren merkte Kor op dat wetenschappelijke en praktische stukken elkaar goed afwisselen en op die manier een goed inzicht bieden in hoe breinkennis helpt (leer)prestaties te verhogen en irrationeel gedrag te managen. Jan van Setten kreeg een pluim voor het enthousiasme waarmee hij in ‘Hoe krijg ik ze zover?’ zijn model uitwerkt en voor zijn Amerikaanse schrijfstijl. ‘Veranderen in dialoog’ van Schilder en Van Teijlingen werd geroemd om het pleidooi voor participatie en het goede gesprek. En in ‘De 9+ organisatie’ van Veldhoen en Van Slooten was de jury vooral de aanval op de onverschilligheid bijgebleven: ‘[De auteurs] stellen dat luistervaardigheid één van de belangrijkste eigenschappen van de moderne marketeer is’, aldus de voorzitter.
Met ‘Connect!’ heeft de jury een boek gekozen dat op bijna alle punten hoog scoorde: Kor prees het boek om zijn praktische toepasbaarheid, de onderbouwing, de bevlogenheid, de leesbaarheid. ‘Managers zullen een antwoord moeten hebben wat sociale netwerken betekenen voor de eigen organisatie. De jury denkt dat dit boek helpt bij het vinden van dat antwoord’, zei hij. De sociale media zijn meer dan ‘broeinesten voor digitale hangjongeren’, heeft Lanting volgens de jury aangetoond. ‘Het boek slaagt erin om op bevlogen wijze duidelijk te maken dat sociale netwerken niet alleen relevant zijn voor onze kinderen die dag en nacht op Hyves, Facebook, Twitter en Blogs met de wereld aan het communiceren zijn. Het is een managementvraagstuk.’ Kor vermoedde dat Lanting zijn dankwoord het liefst ‘op Hyves, Facebook en Twitter’ had gezet, maar nodigde hem toch uit voor een dankwoord, omdat de etiquette nu eenmaal vereist dat je je ‘familie, vrienden, redacteuren’ bedankt.
#filefile
Menno Lanting was overdonderd door de bekroning. Wie hem op Twitter had gevolgd, wist dat hij maar net op tijd Amsterdam had kunnen bereiken. #filefile, meldde hij in een tweet terwijl hij in de auto vanuit Tilburg op weg was naar Amsterdam. Tijd om na te denken over een dankwoord had hij niet genomen. ‘Ik had drie zinnen om iets te zeggen, kreeg ik vooraf te horen. Maar ik had niets voorbereid, ik heb geen seconde gedacht dat ik zou gaan winnen’, zei hij kort na de prijsuitreiking. ‘Ik was al heel tevreden met mijn nominatie. Dat ik de prijs nu heb gewonnen, is natuurlijk fantastisch.’ Lanting was getroffen door de tientallen felicitaties op Twitter die op een groot scherm in de zaal voorbij kwamen. ‘Dat we dit feest kunnen vieren, is eigenlijk te danken aan Twitter’, zei hij. ‘Daar is het destijds ook begonnen.’
De rol van Twitter bleef niet beperkt tot het eerste contact met de uitgever. Zijn volgers konden meepraten over de inhoud en het omslag en met een kortingsactie verkocht hij met hulp van Twitter honderden exemplaren, zodat het boek nog voor verschijning in de top 10 verscheen. Ook voor zijn nieuwe boek, het onlangs verschenen Iedereen CEO, maakte hij weer gebruik van ‘the wisdom of the crowd’. Hij beschrijft dus niet alleen hoe het moet, hij laat het ook zien in de praktijk. En daarbij beperkt hij zich niet tot zijn boeken alleen. ‘Ik voel mij ook geen schrijver. Schrijven is een manier om mijn ideeën te verspreiden. Einstein heeft eens iets gezegd als: ik heb geen speciaal talent, ik ben gewoon nieuwsgierig. Daar voel ik mij door aangesproken. Ik doe de dingen die ik leuk vind en die mij inspireren. En als anderen dat ook vinden, is dat heel fijn.’
Over Hans van der Klis
Hans van der Klis is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.
