De Veranderversneller zet aan het denken - Veranderdynamiek

Als je die vragen ziet dan lijken ze eenvoudig: waarom, waartoe, wat, hoe en wie veranderen? Schijn bedriegt. Daarom wilde ik de volle zaal tijdens het seminar Veranderdynamiek aan het denken zetten. De andere sprekers deden dat natuurlijk ook. Jan Rotmans met zijn verhaal over Nederland in transitie, een bijzonder soort verandering. Jaap Boonstra over soorten leiderschap die nu nodig zijn: verbinden, inspireren, vernieuwen en transformeren. Mariënne Verhoef (hopelijk wordt zij zorgbestuurder van het jaar 2015) met een complete redenering over kleinschalig en nabij organiseren van jeugdzorg bij Spirit! in de regio Amsterdam. En Roos Vonk over de psychologie van persoonlijke verandering.

De bedoeling van mijn verhaal was om iedereen in de zaal - 130 deelnemers - naar de veranderopgave in zijn of haar eigen organisatie te leiden. Die vragen stuk voor stuk een specifieke en unieke redenering. Tegelijk presenteer ik een generiek model, met ogenschijnlijk eenvoudige vragen die bruikbaar… nee essentieel zijn in elke verandering. Hoe richt ik het denken van alle aanwezigen dan zo dat zij mijn verhaal kunnen gebruiken voor hun eigen puzzel?

Eerst maar eens twee stellingen, om het verschil tussen het maken en vertellen van een verhaal scherp te krijgen. Dan hoe ik zelf op het spoor van veranderverhalen ben gekomen. Stevige leerschool, eerste opdracht, fusieproces dat mislukte, ambitieuze directeur die juist succes wilde. Iets over de verandervragen, redeneren, samenhangend verhaal ontwikkelen. Dan verdiepen met een casus waar een willen- en een moeten-redenering ongemerkt verstrikt zijn geraakt. En de oefening om te ervaren hoe het nou werkt met ambities van veranderaars. Ik vond ’t spannend om ‘m te doen, de zaal was muisstil.

Wat zet het meest aan het denken? Op deze afsluitende vraag kreeg ik van iedereen een geschreven reactie. Geweldig! Zo’n driekwart van de aanwezigen is werkzaam in een organisatie, bijna allemaal in de sectoren die momenteel stevig in beweging zijn. Onderwijs, zorg, gemeenten, industrie, dienstverleners. Dus dan heb je wel veranderopgaven om over na te denken. Net als de zelfstandig of netwerkende adviseurs die daar ondersteuning bij bieden.

Het verhaal over De Veranderversneller zet aan het denken over:

1. Het belang van redeneren, de ogenschijnlijk simpele vragen, de kracht en impact die zulke basale vragen hebben, hoe je er samen met anderen antwoorden op vindt, de samenhang tussen de antwoorden, het verschil tussen het maken en het vertellen van een veranderverhaal en – last but not least – oprechte verbazing over dat je leiding kunt geven aan verandering zonder hier eerder mee bezig te zijn geweest.

2. Het belang van stilstaan (een activiteit) bij de waarom-vraag, het onderscheid tussen een willen- en een moeten-redenering, dat het een drol met een strik erom wordt als je die twee door elkaar heen gaan lopen, de herkenning daarvan in de eigen organisatie, dat het zo makkelijk klinkt: kans of noodzaak en de impact die het heeft als je na anderhalf jaar ontdekt dat het vertrekpunt de échte vertrager is.

3. De paradox van vertragen en versnellen, of zoals iemand het nog mooier formuleert: de versnelling zit in de vertraging, de oprechte wens om op te lossen als grootste vijand van het vinden van de oplossing, kwaliteit en resultaat kunnen vinden in de verandering in plaats van na de verandering, en veel reacties op de oefening en wat het doet om je eigen ambitie gewaar te worden.

4. Houden van je puzzel als belangrijke opgave voor veranderaars, de tijd die dat vraagt én oplevert, de afzonderlijke puzzelstukjes en hun samenhang, de puzzel die de oplossing is (ook al weer zo’n mooie :-), zichtbare liefde voor het mooie vak met de lelijke naam (verandermanagement) en dat de tijd nemen om te redeneren jouw veranderversneller is.

Jaap Boonstra blogde er over op http://www.jaapboonstra.nl/blog/een-redenering-voor-veranderen

Meer info: www.veranderversneller.nl