De bedrijven in het boek zijn zeer enthousiast, wat is de essentie van Learn?
Rob: ‘Learn bundelt kennis en inzichten uit onder andere Lean, democratische bedrijfsvoering van Ricardo Semler en diverse communicatie- en coachingsmodellen. Kort samengevat zou je kunnen zeggen dat wij aan verbetermethodieken voor de organisatie - die koud technisch kunnen aanvoelen voor medewerkers - het element ‘menselijke motivatie’ toevoegen. Alleen zo kun je een cultuur creëren waarin iedereen elkaar versterkt. Een organisatie met mensen die continu leren om steeds beter te presteren én dat ook heel leuk vinden. Ook halen wij vier jaar lang topsporters en topcoaches naar binnen om van te leren. Die bewegen zich immers in een prestatieomgeving bij uitstek. Met hun enorme passie en drive brengen ze de gedachten van mensen echt in beweging en leveren ze waardevolle inzichten in zaken als: doelen stellen en halen, team-dynamica en jezelf steeds opnieuw uitvinden. ‘Durf je diepste gevoel uit te spreken, dit brengt je verder als sporter, als ondernemer en persoon’, zegt judoka Dennis van der Geest bijvoorbeeld in het boek. Om de transitie te maken naar een Learn organisatie, is de persoonlijke transitie van manager naar coach een belangrijke pijler en daarvoor gaan we soms behoorlijk diep!’
Jullie hebben het over 24 Learn-pioniers, wat hebben zij bereikt?
Erik: ‘De 24 mensen in dit boek hebben de eerste editie van onze Master in Business Learning (MBL) doorlopen. Stuk voor stuk hebben zij in vier jaar zichzelf als leider én hun organisatie getransformeerd. De deelnemers aan de diverse MBL-edities zijn werkzaam in allerlei soorten bedrijven. Van bouw tot zorg, van mkb tot multinational. De uitspraken in het boek liegen er niet om: ‘Als ik de MBL niet had gedaan, hadden we er als organisatie heel anders voorgestaan’, zegt Anita de Groot, directeur-eigenaar van De Groot & Visser. En Henk Janssen, directeur BAM FM: ‘Ik ben een ander mens geworden’. Veel van de transformatie komt neer op de werkvloer zelflerend maken; de organisatie-piramide omdraaien zoals Semler dat noemt. Als manager een stap terug doen en je medewerkers de ruimte en de verantwoordelijkheid geven om zelf beslissingen te nemen en uit te voeren. Dat heeft grote voordelen. Het leidt tot meer praktische en betere beslissingen, de snelheid van verbeteren gaat omhoog en de motivatie van medewerkers krijgt een boost. Bovendien krijg je als manager de ruimte om overkoepelend te kijken waardoor je het team kunt faciliteren om het steeds een stap beter te doen. Ad van Iersel, directeur-eigenaar van Van Iersel BV, zegt in het boek: ‘Het gaat om loslaten, loslaten, loslaten’. Dat is natuurlijk wel een proces, je laat niet alles in één keer los en je staat wel klaar om je team te helpen als dat nodig is!’
Over zelfsturing zijn de meningen verdeeld. Toon Gerbrands, algemeen directeur bij PSV, staat ook in het boek en betoogde onlangs dat zelfsturende teams niet bestaan. Hoe is dat te rijmen met het Learn gedachtegoed?
Erik: ‘Ik heb het artikel met plezier gelezen. Zelfsturing is helaas een beladen containerbegrip aan het worden. Terwijl ieder zijn eigen leiderschapstijl heeft, ben ik het eens met de visie van Toon. In een topsportklimaat bestaan geen compromissen. Als je team uit verantwoordelijke professionals bestaat, dan kunnen zij de wedstrijd samen spelen. Juist in de training is sterke en gerichte coaching belangrijk. In het Learn gedachtegoed onderscheiden we daarom ook twee ‘lagen’ in bedrijfsvoering: de laag van de dagelijkse processen (de wedstrijd) en de laag van de verbetering (de training). In die laatste laag schep je de voorwaarden voor de processen van vandaag en de innovaties van morgen. De dagelijkse processen wil je zo veel mogelijk aan de professionals zelf overlaten, vergelijkbaar met het spelen van de wedstrijd. Het is juist het verbeteren waar je sterke coaching bij nodig hebt. Je vraagt mensen om continu uit hun comfortzone te komen en daar hebben mensen hulp bij nodig. Het is niet voor niets dat ieder topteam een coach heeft.
Ben je na het lezen van Op weg naar een lerende organisatie in staat een lerende organisatie te creëren?
Rob: ‘Nee. Dat gaat bruggen te ver. Het boek heet ook: ‘Op weg naar…’. Ik denk dat dit boek een prachtige inspiratiebron is, waar je aan de hand van voorbeelden uit de praktijk, nieuwe inzichten opdoet over effectieve bedrijfsvoering en coachend leiderschap. Het kan direct leiden tot het verbeteren van principes die je in je eigen organisatie herkent. Daarnaast maak je kennis met 17 (nieuwe) paradigma’s, die we in het Learn-gedachtegoed gebruiken. Daarmee zet je als het ware een nieuwe bril op. Wil je daadwerkelijk een lerende organisatie worden, dan moet je zorgen dat je daar echt tijd voor uittrekt en energie in steekt.’
Erik: ‘Niet voor niets hebben wij ons opleidingsprogramma in een ‘Olympische Cyclus’ gegoten. Ieder Olympisch sportteam maakt in vier jaar een ‘reis’ van: de basis op orde hebben, meten, analyseren, experimenteren, verbeteren en fijnslijpen om uiteindelijk in flow te komen. Wil je jezelf en je organisatie transformeren, dan maak je deze intensieve reis ook. Zoals Anky van Grunsven in het boek zegt: ‘Ik vind het leuk om elke keer een nieuwe uitdaging te hebben. Dat is toch veel fijner dan om in het stadium te verkeren van ‘alles loopt lekker’. Dat is ook maar saai!’
Michiel de Boer is freelance tekstschrijver.
