Er vestigt zich een sterke concurrent in het directe marktgebied van Anna. Anna moet van koers veranderen. Op het moment dat ze dat heeft geaccepteerd, zie ik bijna op slag de onderneemster in Anna weer terug. Ze maakt een commercieel plan voor haar supermarkt waar je u tegen zegt. Met behulp van klanten brengt ze haar onderscheidend vermogen en haar succesbepalende factoren scherp in beeld. Ze maakt een plan om die elementen groter te maken. Ze gaat op zoek naar uitbreiding van het assortiment met biologische, lokale en bijzondere producten. Ze organiseert avonden met de medewerkers waarin ze haar plannen ontvouwt en ze neemt een marketingbureau in de hand dat haar helpt bij de communicatie van het onderscheidend vermogen in het marktgebied. Ze is superscherp en focust op haar kracht. De winkel staat er voortdurend onberispelijk bij en klanten roemen de kwaliteit van de producten. Dit is geen supermarkt meer; de winkel van Anna is uitgegroeid tot een bijzondere levensmiddelenspeciaalzaak die bekendheid geniet in de wijde omgeving. De concurrent zit er inmiddels een jaar en de omzet van Anna is alleen maar gestegen.
Stimulus en respons - vele ondernemers, managers en leiders kennen dit model. Tussen die twee zit een black box, ons brein, waarin zich allerlei mentale processen afspelen. Deze processen verlopen bij ieder mens op een andere manier. Hier wordt het onderscheid gemaakt tussen mensen die zich laten sturen en mensen die zichzelf sturen. Tussen ondernemers die afhankelijk zijn en zij die zelf doelen bepalen en zich onafhankelijk opstellen. Stephen R. Covey beschreef deze processen als ‘de vrijheid om te kiezen'. Het innerlijk besef dat jij zelf aan het roer staat en dat jij altijd de mogelijkheid hebt om te kiezen, ongeacht in welke omstandigheden jij of jouw bedrijf zich bevindt, geeft een enorm gevoel van vrijheid.
Zelfsturing
De ervaringen die ik heb opgedaan tijdens mijn solo-zeilreis naar de Azoren hebben mij veel geleerd over zelfsturing. Keer op keer ben ik tijdens die reis geconfronteerd met verschillende omstandigheden die een keuze van mij vroegen. Omdat ik alleen was en mij op een oceaan bevond, kon ik die keuzes niet uitstellen of aan een ander overlaten. Mijn zelfsturend vermogen is daardoor in een paar maanden behoorlijk ontwikkeld.
In dit boek gebruik ik mijn reis als metafoor voor het ondernemerschap. Van voorbereiding via slecht weer en noodzakelijke koersveranderingen, tot aan de afweging of doorgaan nog wel verantwoord is, trek ik de paralellen met ondernemers die zich in vergelijkbare situaties bevinden. De lessen van mijn reis vertaal ik naar praktische tips waarmee de lezer zijn voordeel kan doen. Ik laat zien hoe je kunt omgaan met de onvermijdelijke onzekerheden van het ondernemerschap, hoe je overeind blijft tijdens zware omstandigheden, wat je moet doen wanneer je een periode van voorspoed beleeft en hoe zelfdischipline je kan helpen om je doelen te bereiken.
In de hoofdrol
De bewijsvoering van alles wat ik adviseer zit in de vele voorbeelden van bestaande ondernemers. Ik beschrijf in tientallen casussen van ondernemers hoe zij in specifieke situaties hebben gehandeld en wat daarvan het effect is geweest. Ook laat ik zien wat zij hebben nagelaten en wat daar het gevolg van was. Je bent daardoor prima in staat om je eigen lessen uit dit boek te halen en ze toepasbaar te maken voor je eigen bedrijf en omstandigheden.
Het boek laat zich lezen als een avonturenboek waarin de lezer zelf de hoofdrol speelt. De unieke combinatie van een adembenemende zeilreis, mijn eigen jarenlange ervaring in de retail en de prettig leesbare voorbeelden van ondernemende collega's maken dit boek anders dan ieder managementboek dat je tot nu toe hebt gelezen. Geen theorie, geen fictie maar leerzame realiteit zal je inspireren, aan het denken zetten en aanzetten tot actie waarmee je jezelf en je bedrijf verder brengt.
Johan de Meij (1962) adviseert ondernemers in de retail die opnieuw hun koers willen bepalen. Hij is zelf een doorgewinterde retailer en al jaren ondernemer. In 2018 ondernam Johan een solo zeilreis naar de Azoren. Hij kwam zichzelf onderweg keihard tegen en werd geconfronteerd met tegenslagen en barre omstandigheden. Hij is de auteur van De zelfsturende ondernemer.
