Maar was die scepsis wel terecht? Uit nieuwsgierigheid verdiepte ik me in wetenschappelijk onderzoek over coaching. Ik was verrast: Er was al best wat onderzoek gedaan naar coaching, en dat onderzoek wees op allerlei positieve uitkomsten. Later, toen ik als zelfstandig docent werkte voor verschillende commerciële opleiders, viel het me op hoe weinig er in opleidingen over coaching gebruik werd gemaakt van die kennis. Ik besefte toen: hier is nog een behoorlijke brug te slaan tussen wetenschap en praktijk.
Discussies over coaching
In de praktijk kom je veel discussies tegen over coaching. De bekendste is misschien wel: is coaching eigenlijk wel zinvol? Steeds meer onderzoek laat echter zien dat coaching bijdraagt aan het realiseren van doelen, een beter welzijn en een groter vertrouwen in eigen kunnen.
Ook binnen de beroepsgroep zelf is er discussie. Het onderwerp dat mij bijvoorbeeld intrigeerde, was of een coach bij uitstek geschikt is om iemand te helpen, omdat deze dezelfde ervaringen heeft gehad als degene die wordt gecoacht (de coachee). Denk aan een coach die een burn-out heeft meegemaakt, of zelf ook in het hoger management van een groot bedrijf heeft gewerkt. Zo’n vergelijkbare ervaring of achtergrond kan leiden tot een beter begrip voor elkaar, maar je kunt ook beweren dat het juist averechts werkt, omdat een coach dan sneller vervalt in advies, omdat dit ‘voor mij toen ook zo goed werkte’. Ik besloot in de wetenschappelijke literatuur te duiken en uit te zoeken wat hierover bekend was. En wat bleek: Meer gelijkenis tussen coach en coachee lijkt in het algemeen niet in het voordeel van de coachee te werken. Toch is dat iets waar matchingbureau’s of HR professionals bij het koppelen van een coach aan een coachee vaker op letten: heeft de coach ook leidinggevende ervaring, of ervaring in dezelfde branche? Onderzoek laat zien dat het niet zo zinvol is om daar op te letten.
Als het schuurt
In eerste instantie wilde ik met dit boek voornamelijk de wetenschappelijke tussenstand over allerlei vraagstukken op een rij zetten. Maar ik wilde ook de vertaalslag maken naar de praktijk: wat betekent dit voor de coaching professional? Zelf ben ik geen coach, en zo kwam Aveline Dijkman op mijn pad, gecertificeerd (Master Practitioner) coach, opleider, supervisor en (voormalig) assessor. Zij verrijkte het boek met al haar praktijkervaring, alle ervaringen van de deelnemers die zij opleidde, en alle reflectieverslagen die zij voorbij zag komen als assessor.
Die samenwerking tussen een ‘wetenschapper’ en een ‘praktijker’ kende ook uitdagingen, bijvoorbeeld wanneer Aveline met een casus kwam die niet overeenkwam met de onderzoeksresultaten die ik in de literatuur had gevonden. We ontdekten hoe verschillend onze werkwijze was, en dat we allebei toch wel wat in een bubbel zaten: een wetenschapsbubbel en een praktijkbubbel. Toch hadden we hetzelfde doel: het coachvak professionaliseren. En we vonden een oplossing: door aan het einde van elk hoofdstuk met elkaar ‘aan de keukentafel’ in gesprek te gaan over de verschillende onderwerpen. En ook transparant te zijn over wat we nog niet weten of waar wetenschap en praktijk niet met elkaar overeenkomen. Zin en onzin over coaching is daarmee ook vooral een eerlijk boek over coaching geworden.
Over Eefje Rondeel
Dr. Eefje Rondeel is docent psychologie aan de Open Universiteit en wetenschapper. Ze heeft als doel om wetenschappelijke kennis over coaching toegankelijk te maken en het coachvak te professionaliseren. Tegenwoordig houdt ze zich bezig met het professionaliseren van het coachvak door evidence-based coachen onder de aandacht te brengen.
Over Aveline Dijkman
Aveline werkt als coach en als supervisor van coaches in haar eigen praktijk, DAT Coaching. Ze is Europees geaccrediteerd als (Nestor) Master Practitioner en ESIA supervisor bij de NOBCO/EMCC. Tot voor kort was ze assessor in de accreditatieprocessen voor een individueel keurmerk (EIA) voor coaches.
