Aan de slag met duurzame inzetbaarheid - 'Een handig naslagwerk'

Peter Dona, de auteur van Aan de slag met duurzame inzetbaarheid, is docent en consultant en richt zich op strategische HRM-vraagstukken. Vanuit verschillende ervaringen heeft hij zich kunnen richten tot de ontwikkeling van een duurzame inzetbaarheidsscorecard (het DISC-model). In dat model komen zowel werknemers- als werkgeversperspectief aan de orde. Er zijn vier dimensies: gezondheid en vitaliteit, flexibiliteit, mobiliteit en cultuur en leiderschap.

Duurzame inzetbaarheid is echt zo’n containerbegrip, en daardoor vaak gezien als modewoord of hype. Terwijl er toch echt al ruim 30 jaar over gesproken wordt. Geen modewoord dus. Dona denkt dat mensen met het introduceren van een scorecard beter begrijpen wat er binnen duurzame inzetbaarheid kan worden gebracht. Door maatschappelijke en economische ontwikkelingen en trends zie je dat er behoorlijk veel verandert in organisatie en voor medewerkers. Denk aan robotisering, artificiele intelligentie (AI) en daarmee samenhangend algoritmen. Sommige banen bestaan al niet meer en vele zullen over een paar jaar niet meer bestaan. De VUCA wereld is het nieuwe normaal, en onzekerheid zorgt voor andere en vaak snellere manieren van bedrijfsvoeren.

Op andere manieren kijken naar economie (denk aan circulaire- en donut economie), maar ook vergrijzing, opkomst millennials, en de noodzaak van diversiteit. Langer doorwerken, maar ook positieve gezondheid en psychologie dragen bij aan steeds weer op andere manieren kijken naar hoe wij met elkaar willen samenwerken. Wat betekent dat voor jou als werkgever of werknemer?

Het DISC-model (niet te verwarren met dat andere model met dezelfde naam) gaat uit van TOPFIT (voor de werknemer) en JOBFIT (voor de werkgever) en benoemt de vier onderdelen: gezondheid & vitaliteit, flexibiliteit, cultuur & leiderschap en Mobiliteit.

De dialoog vormt een van de pijlers om samen te werken aan duurzame inzetbaarheid. In dit boek wordt gewerkt met de motiverende gespreksvoering zoals Miller en Rollnick die beschreven. Ook het Huis van werkvermogen, gebaseerd op Ilmarinen, 2018, komt langs.

Peter Dona heeft in zijn boek veel aandacht voor (soms wetenschappelijke) bronnen, waardoor het ook voor HRM studenten een handig naslagwerk blijkt. Er worden meetmethodieken benoemd die weer kunnen helpen bij het onderbouwen van het DISC-model.

In het boek komen verschillende experts aan het woord. Die delen voorbeelden, business cases en checklists. De checklists bevatten vragen die zo gebruikt kunnen worden als je voor je afstudeerscriptie of beroepsproduct een goede (gevalideerde) vragenlijst wilt maken. Ook staan er regelmatig linkjes naar b.v. de arbeidsmarktscan en onderzoeksrapporten. Een overzicht van veranderinterventies laat zien waar je naar toe kunt om door middel van verschillende programma’s (met onderbouwing) aan de slag te gaan.

Het DISC model zelf kan ook gebruikt worden als dialoogtool, en bevat allerlei vragen die je zou kunnen gebruiken. Voorbeeld: Op welk gebied zou je meer verantwoordelijkheid willen dragen? (veerkracht). Of en hoe zie je dat voor jezelf over 5 jaar? (vitaal).

Aan het eind van het boek legt Dona uit hoe je de kengetallen die naar voren komen vanuit het DISC model kunt analyseren. En geeft weer voorbeeldvragen, zodat je ook hier weer zelf mee kunt werken.

Al met al is Aan de slag met duurzame inzrebaarheid een handig naslagwerk voor zowel de HR professional, als de HRM student die zich wil verdiepen in duurzame inzetbaarheid en die gelooft dat het geen hype is, maar vooral een tool om in deze VUCA wereld bij te blijven en mee te bewegen.

Dr. José W. Otte MBA werkt als waarderend onderzoeker met een bedrijfskundige gedragswetenschappelijke achtergrond. Zij faciliteert sociale innovatie door het introduceren van dialoog groepen waarin gewerkt wordt met bijzondere vragen. Ze is verbonden aan Mizu.