Purpose, de moraal van het verhaal is om te beginnen prettig geschreven, met veel voorbeelden en tools om zelf aan de slag te gaan. Als inleiding voor round tables en strategische verkenningen lijkt me het lezen een goede voorbereiding.
Leuk is de expliciete vraag naar bewustwording over hoe je zelf tegen het thema purpose aankijkt. Ben je een dagdromer (idealist) of doemdenker (pessimist of cynicus). Zie je het als iets moois en belangrijks of geloof je daar niets van en is je uitgangspunt dat achter al die mooie verhalen niets anders zit dan de wens om winst te maken? Om aan de slag te gaan en je mensen mee te krijgen zul je hier als eerste zicht op moeten krijgen.
Stamsnijder pleit in zijn boek voor intrinsieke motivatie. Met Purpose aan de slag gaan is geen kwestie van een bureau inhuren en een aantal generieke slogans bedenken. Je zult tot de kern moeten komen. Top down een slogan de organisatie ingooien maakt mensen eerder kwaad, dan dat het bijdraagt aan het vergroten van de betrokkenheid. Authenticiteit is key, het moet van binnenuit komen. Klanten accepteren geen verhalen meer die niet worden gestaafd door de realiteit binnen de organisatie. Ook geeft hij handvatten om aan de slag te gaan vanuit hoofd (weten: de bezinning), hart (willen: de bezieling) en handen (doen: de beweging).
Uiteindelijk stelt hij, komt het neer op een persoonlijke afwegingen vanuit bezinning. En op het beantwoorden van de vraag of je wilt horen bij het probleem, of, dat je, hoe moeilijk ook, deel wilt uitmaken van de oplossing.
Tot zover allemaal prachtig en helemaal mee eens.
Er zijn echter een aantal dilemma’s. En hier heb ik echt op zitten puzzelen:
Dilemma 1: Paul Stamsnijder schrijft over purpose vanuit zijn ervaring als partner bij ‘De Reputatiegroep’, een strategie en communicatiebureau in Utrecht. Hij heeft het over echtheid, over klein beginnen, over de gevaren van ‘purpose washing’. Maar hoe echt is zijn betoog zelf? In hoeverre is het een authentieke oproep tot meer purpose en in hoeverre een marketing act waarmee hij zichzelf en zijn reputatiegroep nog eens goed op de kaart zet? Bedrijven snappen ondertussen immers donders goed dat ze iets moeten doen aan hun imago en schakelen daarvoor graag reputatie-experts als Stamsnijder in.
Ik lees nergens wat de purpose van de Reputatiegroep zelf is, wat zij zelf doen, welke dilemma’s zij ervaren en hoe zij daarmee omgaan. Zijn eigen ‘walk your talk’ komt dus niet tot uiting in zijn boek. En dat is jammer want het had het boek geloofwaardiger gemaakt en meer authentiek.
Mijn kritische blik stond wellicht ook wel wat op scherp door een interessant gesprek dat ik onlangs had met een senior marketeer. Hij stelde: Als ergens ‘duurzaam’ of ‘authentiek’ op staat dan weet je één ding zeker: het is het niet. Marketeers hebben deze woorden gekaapt en tot holle frasen gemaakt.
Mijn eigen ervaring is dat Purpose het meest zichtbaar wordt in dilemma’s. Als het lastig wordt. Dan moet blijken hoeveel er waar is van al die mooie woorden. En dan wordt het dus ook echt interessant. Ik besloot Stamsnijder te bellen. Zijn 06 stond gewoon op de website. Ik wilde er meer van begrijpen.
En toen werd het een stuk interessanter.
Op mijn vraag: waarom vertel je niets over de Reputatiegroep antwoordde hij bescheiden: 'we zijn maar met 15 personen en ook al doen we best interessante dingen dan komt het al gauw zo ‘op-de-borst-klopperig’ over om daar over te vertellen. Je bent al gauw een dominee en dat wil ik niet.'
Hij vertelde: 'directies vinden purpose een ingewikkeld en lastig thema. Ze willen wel, maar maken ook vuile handen. Er is altijd ook een rauw randje. Omdat het soms niet anders gaat.'
En, waar hij in het boek heeft over Purpose 1.0, 2.0 en 3.0 komen we wat mij betreft nu uit bij 4.0, waar hij niet over schrijft: namelijk dat dit de realiteit is waar we het mee moeten doen.
Het is soms nodig om iets ‘slechts’ te doen om het goede te dienen. Je kan niet altijd alles helemaal goed doen, want het is nu eenmaal geen ideale wereld waar we in leven. En juist die dilemma’s zouden we moeten bespreken. Maar dat kan natuurlijk niet, als de bedrijven die je beschrijft ook je (potentiële) klanten zijn.
‘Maak van het kapitalisme geen karikatuur’ zegt hij. En daar ben ik het dan wel weer mee eens. Te vaak wordt purpose veel te eenzijdig gehanteerd: of vanuit idealisme of vanuit cynisme. Wat dat betreft hebben beide groepen, hoe je ze ook noemt, links en rechst of groenen en kapitalisten ongelijk. Ze veroordelen altijd elkaar en maken gebruik van algemeenheden die gewoon niet opgaan. Beiden zijn dus karikaturaal
Stamsnijder wil bedrijven niet direct afschrijven als het een keer niet lukt. Hij vindt dat we hen beter kunnen herinneren aan hun doelen en ondersteunen. En daar kan ik ook in vinden: ‘it is better to lit a candle than to curse the darkness’, nietwaar? En, ‘Wie zonder zonde is, werpe de eerste steen’ lijkt me hier ook op zijn plaats. Wie heeft het niet dat hij goede bedoelingen heeft maar dat het in de praktijk niet altijd lukt? Wel voor een beter klimaat maar toch op stedentrip met het vliegtuig omdat het zo leuk is? Om maar een particulier voorbeeld dicht bij huis te noemen…..
De uiteindelijke vraag die je moet stellen, aldus Stamsnijder, is: draag je bij aan de status quo of wil je deel zijn van de oplossing? En dat is een hele goede.
Over Ruerdje van Mierlo
Ruerdje van Mierlo is een ervaren en senior loopbaancoach bij het Talenthuis. Zij is gespecialiseerd in hoogopgeleide 40ers, leidinggevenden en directeuren. Zij is tevens gecertificeerd Noloc loopbaanprofessional en was 6 jaar bestuurslid bij de beroepsvereniging van loopbaanprofessionals. Ze heeft een academische achtergrond en 25 jaar werkervaring, zowel in profit- als non profit organisaties.
