Leiderschap ontraadseld is geschreven voor bestuurders die hun effectiviteit willen vergroten. Kets de Vries heeft veel leiders ondersteund en is bekend met bewust en vaak ook onbewust disfunctioneel gedrag. Dit boek is een aanrader voor de leider die zijn of haar gedrag kritisch wil beschouwen en verbeteren. Het levert daarvoor heldere vragenlijsten en praktische tips.
Leiderschap ontraadseld van Manfred Kets de Vries is meer een werk- dan een theorieboek over leiderschap. Kets de Vries' lange ervaring met coaching en het verzorgen van leiderschapstrainingen maken dat het boek praktische handvatten geeft om je leiderschapskwaliteiten te onderzoeken en te verbeteren. De praktische handreikingen voor analyse zijn zowel door individuele leiders als het gehele managementteam te gebruiken. Dit neemt overigens niet weg dat het boek ook veel kennis over leiders en leiderschap overdraagt. Hoewel de behandelde onderwerpen elk hun eigen hoofdstuk hebben is de samenhang niet altijd helder en de volgorde niet altijd logisch. Voorts is de herziening van dit boek in 2015 slordig waardoor bijvoorbeeld Nokia (zoals het ten tijde van de eerste druk van dit boek in 2001 was) nog steeds als vooruitziende producent van uiterst geavanceerde mobiele telefoons opgevoerd wordt.
De belangrijkste onderwerpen die behandeld worden zijn gericht op de ervaring van de auteur met de psychoanalyse en daarmee geconcentreerd rond de cultuur van de organisatie. De vraagstukken van strategie en structuur worden niet meer dan zijdelings benoemd. In het boek wordt duidelijk dat effectieve leiders vooral een goede cultuur moeten creëren en ondersteunen. Daarvoor is het begrijpen van gedrag van zowel jezelf als anderen van het grootste belang. Ook irrationeel gedrag kent een principe. Gedrag wordt sterk gestuurd door relaties: gewenste relaties, vroegere relaties, ons gedrag om de gewenste relatie te bereiken en de (verwachte) reactie van de ander daarop. Als we deze principes begrijpen en gedrag kunnen duiden dan zijn we beter in staat goede relaties te bouwen.
Vervolgens besteedt Kets de Vries uitgebreid aandacht aan disfunctioneel gedrag. Dit uiteraard gericht op de verbetering ervan, maar ook omdat disfunctioneel gedrag veel voorkomt. Een voorbeeld is de - op zich goede - gewoonte om elkaar feedback te geven; als de randvoorwaarden niet ingevuld zijn, dan wordt geen eerlijke feedback gegeven maar conflict mijdende feedback. Als je als leider bereid bent om kritisch naar je eigen functioneren te kijken dan zijn er in het gedeelte over disfunctioneel gedrag veel spiegels voor je gedrag en handvatten om dit te verbeteren.
De auteur geeft op overtuigende wijze aan wat nodig is voor effectief leiderschap en schetst daarvoor de benodigde cultuur waarin ‘vertrouwen in de leider' overigens voorop staat. Vervolgens behandelt Kets de Vries leiderschap in internationale organisaties en leiderschapsontwikkeling. Om af te sluiten met een helder adagium voor effectief leiderschap: hoop, humaniteit, humiliteit en humor.
Leiderschap ontraadseld is een praktisch boek voor leiderschapsontwikkeling. Daarbij wordt, door de kennis en ervaring van Manfred Kets de Vries, het niveau van het gemiddelde management zelfhulpboek ruim overschreden. Met dit boek heb je een praktisch hulpmiddel in handen dat wellicht het beste is op het gebied van leiderschapsontwikkeling!
Leiderschap ontraadseld staat in de Managementboek Basisbibliotheek. Onze selectie van goede basisboeken en klassiekers, ingedeeld per vakgebied. Neem een kijkje.
Over Paul Schollaardt
ir Paul Schollaardt RC is bestuurder in het speciaal onderwijs. Eerder was hij zelfstandig interim-manager en vervulde hij onder andere functies als productieleider en CFO.