Bent u er nog? Nee dus, want het is duidelijk dat dit al gauw gaat duizelen. Immers, zijn er ook concepten die toepasbaar zijn in de praktijk? In een helder geschreven boek 'Business Unit Strategy' heeft Eli Segev de uitdaging aangenomen een kader te verschaffen voor al deze strategieën dat u als organisatie-adviseur mogelijk wel bij de hand kunt nemen. Hij heeft namelijk een methode ontwikkeld om elke vermeende strategie van een business unit te ontleden in identificeerbare componenten en zo een herkenbaar omvattende strategie te reconstrueren. Op het moment dat zo het strategisch profiel van de Business Unit is blootgelegd is het mogelijk die te evalueren en te analyseren op mogelijkheden en beperkingen ten opzichte van de business-omgeving. En voorts te onderzoeken of het nut heeft om potentiële strategische veranderingen door te voeren en die mogelijke levensvatbare strategieën ook te construeren. En dat is toch waar iedere manager of adviseur van droomt. In ieder geval heeft Segev echt een substantiële bijdrage verricht, een beetje vergelijkbaar met de manier waarop Mintzberg ooit zijn 'The Structuring of Organizations' ontwierp. Segev heeft in zijn raamwerk business-strategie op vier niveaus ontleed. Het eerste niveau dat van de strategie/de strategische benadering: hij vond er 53 de moeite waard om nader te bekijken. Vervolgens een niveau lager, deelt hij deze 53 strategieën in groepen in, metavariabelen zoals hij ze noemt. Hij construeert/gebruikt er daarvan zes: - de omgeving van de business unit (BU) - de inhoud van de strategie - het strategievormingsproces - de structuur van de BU - de prestatie van de BU - de basiskarakteristieken van de BU Hierna ontleedt Segev iedere metavariabelen in een reeks variabelen: hij komt tot 28 strategische variabelen door nadere uitsplitsing van deze 6 metavariabelen. Dit is wel de kern van het boek te noemen. De variabelen zijn knap gekozen en goed gedefinieerd en vormen een prima handvat voor een strategisch profiel. En door in totaal zo'n 90 voorbeelden er bij te verstrekken, maakt Segev een en ander goed duidelijk. Segev behandelt in zijn boek vervolgens ieder van de 53 strategieën en beoordeelt deze op de gebruikmaking van 'zijn' 28 variabelen, Zo onderscheidt hij dunne strategieën (die bijvoorbeeld slechts 13 variabelen benutten) en dikke die heel veel van de variabelen benutten. Door nu bij iedere strategie de variabelen te onderzoeken en daar ook nog een waarde aan toe te kennen tussen 0 en 100 (ook weer gebaseerd op beoordeling door een panel met behulp van die genoemde indicatoren) ontstaat er een matrix van die 53 strategieën op de kolommen en 28 strategische variabelen op de rijen met ingevulde waarden op de velden. Deze tabel kan tot normtabel worden verheven. De gebruiker van deze matrix kan de door hem zelf bepaalde waarden zoals ze gelden in zijn eigen BU vergelijken met deze normtabel en zo bestuderen waar hij het meest bij een van de 53 'standaardstrategieën' in de buurt komt. Ik vind dit boek niet het zoveelste strategieboek. Het onderscheidt zich duidelijk van eerder verschenen literatuur over strategisch management. Het is zowel voor managers als consultants een uitdagend instrument dat benut kan worden om tot betere diagnoses en scherpere verbeteringsstrategieën te komen dan de alleen op financiële calculaties of ervaringsintuïtie gebaseerde plannen. En waar een BU steeds meer ook draagvlak voor zijn strategie moet verwerven, is het ook nog eens allemaal goed zelf te doen of uit te leggen aan en dus mogelijk ook te volgen door bredere lagen in de BU. Een verdienste van formaat, al zullen velen vinden dat het gegoochel met normgetallen wat te ver gaat. Echter ook zonder die tabellen toe te passen zal de redeneerwijze zijn vruchten afwerpen.
Over Willem Vrakking
Prof. ir. drs. Willem J. Vrakking heeft ruim 40 jaar ervaring in adviseren van organisaties en hun besturen. Hij was een van de oprichters van Holland Consulting Group, waar hij thans honorair vennoot is. Hij is parttime hoogleraar bij de Erasmus Universiteit en betrokken bij de Opleiding voor Management Consultants. Ook is hij bestuurder en toezichthouder in private en publieke organisaties.