Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Recensie

Synergie

De onderstaande recensie is gebaseerd op de Engelse editie van dit boek. Het streven naar synergie resulteert vaak in teleurstellende ervaringen: tegenvallende (financiële) voordelen, een toename van de complexiteit van de organisatie, onwerkbare compromissen zonder draagvlak en demotivatie de initiatiefnemers. Even zo vaak komen de initiatieven helemaal niet van de grond.

Ernest-Jan Mutsaers en drs. Maarten van Hest | 12 januari 2000 | 4-5 minuten leestijd

Het boek 'Synergy' biedt voor het eerst een praktische handreiking voor het vraagstuk van synergievorming dat voor vele concerns ongrijpbaar blijft. Voortbouwend op een gedegen theoretisch kader, ontwikkeld in eerdere publicaties, reiken de auteurs Campbell en Goold een ramwerk aan voor het realiseren van synergie. Het begrip synergie wordt geconcretiseerd door onderscheid te maken in verschillende soorten synergie, waarna de voorwaarden worden beschreven om synergie daadwerkelijk van de grond te krijgen. Het boek blinkt uit door de aansprekende voorbeelden die overeenkomen met de praktijk van alledag. Het bestaansrecht van de 'multi-business company' valt of staat bij het realiseren van toegevoegde waarde van de moeder. Het geheel moet meer waard zijn dan de som der delen.

De toonaangevende strategie auteurs Andrew Campbell en Michael Goold formuleerden dit criterium voor concernbestuur in hun boek 'Strategies and styles' (1987), waarin zij voortbouwden op het gedachtegoed van de institutionele economen Coase en Williamson. In 'Corporate-level Strategy' (1994) scherpen zij deze eis aan door introductie van het begrip 'parenting advantage': de moeder dient zelfs meer waarde toe te voegen dan een andere moeder zou kunnen doen. Het boek 'Synergy' is een logische maar tevens opvallende volgende stap in de theorie-ontwikkeling van de auteurs. In de eerdere publicaties wordt een viertal vormen van toegevoegde waarde van de moedermaatschappij onderscheiden: 'stand-alone' sturing (directe invloed van het hoofdkantoor), ondersteuning door centrale staven en diensten, invulling van concernontwikkelactiviteiten (op orde houden van de productporfolio door acquisitie, afstoting, herdefinitie) en management van kruisverbanden ofwel synergie. Waar de auteurs nog een antwoord schuldig bleven op de vraag naar de rol van de moeder bij het realiseren van synergie, wordt dit manco met het nieuwe boek ingevuld. Opvallend is de praktische insteek in de vorm van de behandeling van synergie issues en aanwijzingen voor interventie. Door het geven van inzicht in hoe synergie al dan niet wordt gerealiseerd en het uitwerken van de rol van managers van de moedermaatschappij toont het boek 'Synergy' waarom synergie geen illusie hoeft te zijn. De auteurs pleiten voor een meer analytische benadering: 'Common is the destruction of value by misguided attempts to create synergy: initiatives are driven more by mental biases than by a balanced assessment of the potential for value creation'. De misleidende beeldvorming van het management van de moeder uit zich in overschatting van mogelijkheden voor synergie, de veronderstelling dat synergie enkel wordt gerealiseerd door betrokkenheid van de moeder, het geloof dat het management van de moeder over de vaardigheden beschikt om te interveniëren en het gebrek aan aandacht voor negatieve bijeffecten. De kern van het boek wordt gevormd door de behandeling van een aantal 'mental disciplines' voor de managers van de moeder, vereist voor het realiseren van synergie. Allereerst is het van belang synergievoordelen zo precies mogelijk aan te wijzen en te kwantificeren. ('Size the priz'e). Is het mogelijke voordeel onduidelijk dan kunnen kleinschalige experimenten worden gedaan. In het geval van mogelijkheden voor synergie moet de vraag worden gesteld waarom de synergie nog niet door de business managers zelf is gerealiseerd. Het vormt een tweede toets of de voorgestelde voordelen reëel zijn. Interventie van de managers van de moeder is enkel te rechtvaardigen wanneer een aanwijsbare reden bestaat waardoor het management van de werkmaatschappij wordt belemmerd om dat te doen wat economisch het meest voor de hand ligt. Hieruit volgt meteen welke rol voor de moeder is weggelegd ('Pinpoint the parenting opportunity'). Met name interessant in het boek zijn de in de praktijk heel herkenbare redenen voor blokkades bij de business-units, zoals onvoldoende ontwikkeld besef, inschattingsfouten, gebrek aan motivatie of het niet beschikken over de middelen en mogelijkheden. Wanneer de voordelen niet significant zijn of er geen mogelijke rol voor de moeder bestaat, is een interventie niet gewenst. De interventies die aan voorgaande eisen voldoen worden vervolgens getoetst op het implementatierisico en mogelijke bijeffecten. Voordat voor interventie wordt gekozen, moet worden nagegaan of het management van de moeder beschikt over de implementatievaardigheden ('Build on parenting skill's). Daarnaast blijken interventies in werkelijkheid een bredere impact te hebben dan bedoeld. Mogelijke bijeffecten dienen daarom vooraf nauwkeurig te worden geanalyseerd ('Look for downsizes'). Wat in het boek helaas ontbreekt is de relatie tussen de door de auteurs in 'Strategies and styles' geïntroduceerde strategische planning- en controlstijlen en vormen van synergie die hierbij worden nagestreefd. Bovendien wordt weinig aandacht geschonken aan het structureel oplossen van de blokkades voor synergie die voortkomen uit het geldende besturingsmodel. In de praktijk hebben we ervaren dat met het realiseren van de noodzakelijke bestuurlijke randvoorwaarden (besturingsstructuur en performance measurement) een aantal van de blokkades veelal kunnen worden voorkomen. Deze kanttekeningen laten onverlet dat 'synergy' een goed geschreven boek is dat een probleem behandelt waar ondernemingen in de praktijk veelvuldig mee worstelen. In tegenstelling tot andere publicaties over synergie slagen Campbell en Goold er in een constructieve benadering te bieden. Ten onrechte bestaat vanaf de publicatie in 1998 nog weinig aandacht voor dit werk dat het lezen meer dan waard is

Over Ernest-Jan Mutsaers en drs. Maarten van Hest
Ir. Ernest-Jan Mutsaers en drs. Maarten van Hest zijn werkzaam als respectievelijk senior manager en junior consultant bij Nolan, Norton & Co., de KPMG adviespraktijk op het gebied van Business- en IT-strategy.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Boek bij dit artikel

Andrew Campbell, Michael Goold
Synergie

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden