'Onstuitbaar' is geschreven door de Amerikaanse organisatie adviseur Chris Zook, partner bij het bureau Bain & Company en woonachtig in Amsterdam. Het is misschien vanwege zijn achtergrond dat Zook dit boek geïllustreerd heeft met aansprekende voorbeeldorganisaties binnen en buiten Nederland. Van de momenteel veel in het nieuws zijnde, oer-Hollandse bank- en verzekeringsgigant ING tot het Zuid-Afrikaanse diamantenimperium van De Beers.
Zook schrijft in zijn boek dat de sleutel tot een succesvolle toekomst te vinden is in de verborgen waardebronnen van een organisatie. Deze waardebronnen komen in de vorm van 'ondergewaardeerde bedrijfsplatforms', 'onbenutte klantinzichten' en 'onderbenutte capaciteiten'.
Ondergewaardeerde bedrijfsplatforms zijn de onderdelen van de organisatie die nu nog klein en onbetekenend zijn, maar een groot potentieel hebben. Onbenutte klantinzichten gaat over het anders omgaan met klanten.
Een voorbeeld dat Zook hierbij geeft, gaat over De Beers die veel meer klantgericht zijn gaan werken. Onderbenutte capaciteiten zijn die capaciteiten die bij een organisatie en haar medewerkers aanwezig zijn, maar waar nog te weinig mee gedaan wordt. Waar het in de basis om gaat, is dat bestuurders anders en beter moeten kijken naar alle mogelijke assets van een organisatie.
Dit advies geldt vooral voor die assets die nu nog niet erg van betekenis zijn. De reden is dat deze onbekende assets namelijk de basis kunnen vormen voor een herdefinitie van de strategie van de organisatie en daarmee van een succesvolle toekomst.
Het boek van Zook vraagt om een herwaardering en misschien wel herbezinning van wat je al hebt. Dit is in het huidige financiële klimaat wellicht een van de weinige echt haalbare mogelijkheden voor organisaties om succesvol te worden. Een prima timing van de schrijver dus.
Daarnaast creëert dit boek met zijn modellen en praktische handreikingen de mogelijkheid voor veranderingen buiten de bestaande kaders van de organisatie. Het zet verschillende mogelijkheden helder op een rij en geeft bestuurders daarmee nieuwe en verfrissende ideeën.
Chris Zook positioneert zijn boek in de managementliteratuur door de overeenkomsten en verschillen aan te geven tussen 'Onstuitbaar' en andere, veelal bekende, boeken. Een daarvan is 'Good to Great' van auteur Jim Collins dat gaat over het verschil tussen succesvolle en fantastische organisaties en de mogelijkheid om de status van fantastisch te bereiken. Dit noemt Zook prestatieverbetering. 'Onstuitbaar' verschilt hiervan, zegt Zook, omdat het gaat over organisaties die hun strategie herdefiniëren en daarmee aan prestatievernieuwing doen.
In principe klopt dit wel, maar het grote verschil tussen beide boeken zit niet in verbetering versus vernieuwing, maar eerder in de mentaliteit van de beschreven organisaties. De organisaties beschreven in 'Good to Great' zijn niet tevreden met een verbetering van hun prestaties. Zij willen het allerbeste zijn in wat ze doen. Die instelling heeft niet alleen implicaties voor de strategie, maar voor alle onderdelen die de organisatie maakt tot wat hij is. 'Good tot Great' heeft daarmee een breder profiel dan 'Onstuitbaar' dat zich meer specifiek richt op strategie.
Het is overigens wel frappant om in 'Onstuitbaar' te lezen over ING dat momenteel het middelpunt van de financiële crisis in Nederland lijkt te zijn. En in 'Good to Great' gaat het veelvuldig over Fannie Mae. Voortschrijdend inzicht heeft ons inmiddels geleerd dat de Amerikaanse hypotheekverstrekker het toch niet zo fantastisch deed als door Jim Collins begin deze eeuw werd beschreven.
Al met al is 'Onstuitbaar' een interessant boek voor bestuurders. Het is helder geschreven, er staan zinnige dingen in en het klopt met de tijdsgeest. Enige punt van kritiek is dat het soms wel wat langdradig en weinig smeuïg geschreven is. Ik vond het dan ook taaie kost om doorheen te komen. Dat was gezien de inhoud en de gebruikte voorbeeldorganisaties niet nodig geweest.
