Framing (zowel het boek als het onderwerp) gaat feitelijk over taal en de bewuste manier waarop politici taal gebruiken om problemen en oplossingen naar hun hand te zetten. In het boek begint de Bruijn bij het onderwerp taal, introduceert het concept framing en gaat vervolgens in op verschillende aspecten van framing en frames. In korte hoofdstukken komen zaken als reframing, concurrerende frames en waarden-sensitief framen voorbij.
Dit kunnen abstracte en droge onderwerpen zijn, maar de Bruijn weet zijn verhaal vakkundig in het hier en nu te houden door de praktijk niet uit het oog te verliezen. Dit doet hij door een aantal hanteerbare modellen te gebruiken. Daarnaast zijn voorbeelden, teksten en uitspraken van bekende politici door het verhaal heen verwoven.
Met de combinatie van modellen en voorbeelden weet de Bruijn het politieke taalspel helder en krachtig uit te leggen en inzicht te geven in de 'trucs' die politici gebruiken om elkaar de loef af steken, of om niet in elkaars verbale valkuilen te vallen. Bewapend met die kennis wordt het – met een beetje oefenen – eenvoudig om de gebruikte modellen en technieken te herkennen in teksten, toespraken en berichten.
Het boek biedt de lezer dus ook het gereedschap om het politieke discours te ontmantelen. Dat kan handig zijn in tijden waarin bijna jaarlijks wel een of andere verkiezing plaats vindt. Het boek is niet heel dik, het taalgebruik toegankelijk, maar daarmee is het boek niet per sé makkelijk.
De hoofdstukken zijn beknopt en de informatiedichtheid is hoog. Kortom, er komen op relatief weinig pagina's een aantal onderwerpen voorbij waar je als lezer toch even stil bij moet staan wil je ze helemaal doorgronden.
Het lezen van het boek laat me uiteindelijk met een ongemakkelijk gevoel achter. Het lukt de Bruijn om de dynamiek achter de verbale politieke strijd bloot te leggen. Dat is fascinerend maar het spel verliest daarmee ook iets van zijn magie. Inzicht in de trukendoos maakt politiek bijna plat en zonder inhoud. Bijna. Want uiteindelijk gaat politiek in de kern niet over taal maar over idealen.
Over Mark Hooftman
Mark Hooftman is politicoloog en adviseur. Hij heeft zich tijdens zijn studie politicologie verdiept in de filosofie, in zijn vrije tijd is hij actief in de politiek en in zijn opdrachten houdt hij zich bezig met het openbaar bestuur.
