Jan van Setten beschikt over een goed psychologisch inzicht. 'Hoe krijg ik ze zover?' is een vlot geschreven en origineel boek met vele anekdotes, voorbeelden en humor; een aanrader voor managers die een veranderproces willen initiëren in hun organisatie. Van Setten heeft het in zijn boek uitgebreid over zijn commitmentladder en de noodzaak om veranderingen driedimensionaal te communiceren, anders krijg je nooit draagvlak voor je veranderingen. In de praktijk wordt er vaak eendimensionaal gecommuniceerd: managers beschrijven doelen maar zeggen niets over diepere achtergronden of over de visie die ten grondslag ligt waarop zijn keuzes zijn gebaseerd.
De consequenties van het verandertraject worden volgens Van Setten vaak nog minder belicht. Driedimensionaal communiceren, maakt die verborgen dimensie juist wel zichtbaar. De vraag is; hoe krijg je als manager uiteindelijk commitment en draagvlak van je medewerkers om een veranderingsproces zonder drang succesvol te implementeren? Het is in ieder geval de kunst om als manager niet te veel vooruit te lopen op je troepen - lees medewerkers - als je ingrijpende veranderingen wilt doorvoeren. Medewerkers hebben immers tijd nodig om de aangekondigde veranderingsplannen aan te horen, consumeren, verteren en accepteren of eventueel af te wijzen. Commitment en draagvlak verkrijgen is een stapsgewijs proces, kost tijd en vereist een dosis stuurmanskunst. Want veranderingen betekenen immers weerstand, zo leert de weerbarstige praktijk. De auteur onderscheidt een aantal fasen die medewerkers moeten doorlopen om achter de veranderingen te staan die hun manager wil doorvoeren. Maar al te vaak begint een manager met een fantastisch relaas, terwijl de helft van zijn medewerkers zich niet bewust is dat er iets speelt, laat staan dat ze doorgronden wat er speelt.
Van Setten heeft al deze fasen - die beginnen bij 'onbewust' naar 'bewust', 'begrip', 'geloof' en eindigt bij 'commitment - samengevat in een model dat hij treffend de commitmentladder noemt. Om van 'onbewust' naar 'bewust' te komen is de communicatiestap 'respectvolle confrontatie' nodig. Je moet medewerkers op een vriendelijke manier vertellen dat ze bijvoorbeeld anders moeten gaan werken. Om van de fase 'bewust' naar 'begrip' te komen, zul je jouw medewerkers tevens inzicht en achtergronden moeten verschaffen van de beoogde veranderingen. De volgende fase is dat medewerkers weten wat de verandering voor persoonlijke voordelen voor hen oplevert. Pas als je er in slaagt om dit driedimensioneel te communiceren, is er sprake van geloof bij je medewerkers in de noodzaak om anders te gaan werken. Maar dan zijn we er nog niet. Om de laatste fase van commitment te bereiken zul je je medewerkers ook nog eens moeten inspireren hoe je anders wilt gaan werken. Dan pas is de commitmentladder doorlopen en kun je ervan op aan dat iedereen zich betrokken voelt en zich zal inspannen om de veranderde werkwijze te implementeren. Mijns inziens is Van Settens boek 'Hoe krijg ik ze zover?' zijn nominatie waard om het Managementboek van het Jaar te worden.
Over Louis Thorig
Louis Thörig is verbonden als master- en bachelorthesisbegeleider aan de afdeling Organisatiewetenschappen, Faculteit Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. Hij was tot 1 augustus 2011 werkzaam als global communications manager op het hoofdkantoor van IOI-Loders Croklaan (www.croklaan.com) in Wormerveer. Hij heeft zijn MBA behaald bij Business School Nederland, de Action Learning MBA.
