De laatste jaren verschenen er nogal wat boeken over nieuwe organisatiemodellen, over ondermeer virtuele organisaties, wendbare organisaties, anti-fragile organisaties en zelfsturende organisaties. Dat duidt erop dat er iets aan de hand is. En inderdaad zetten de snelle technologische en maatschappelijke ontwikkelingen de bestaande organisaties steeds meer onder druk. Dat vraagt om nieuwe manieren van organiseren.
In het boek: ‘Exponentiële Organisaties’ maken we kennis met een nieuw type organisatie, ‘10 x beter, sneller en goedkoper dan de bestaande organisaties’. De auteurs Salam Ismail en Yuri van Geest omschrijven het boek als ‘berichten van het front’, maar doen zichzelf daarmee naar mijn mening tekort. Zij weten in dit boek goed onderbouwd en compact allerlei recente trends in organisatieland samen te brengen. Van start-ups, tot crowdfunding en crowdsourcing, van de DHZ (makers) beweging tot Big Data, van community tot platformbuilding en nog veel meer.
Zij starten met de steeds sneller voortschrijdende technologische ontwikkeling, de toenemende connectiviteit en de steeds verder dalende kosten van allerhande productieprocessen. Vervolgens laten ze zien hoe dit bestaande organisaties steeds meer ontwricht. En dan beschrijven zij de exponentiële organisatie, of ExO zoals ze deze afkorten, opgebouwd uit 11 elementen waarin allerlei ‘nieuwe’ managementinstrumenten samenkomen, zoals algoritmes, dashboards, interfaces, de tijdelijke inhuur van kapitaalgoederen en medewerkers, van communities & crowds, van sociale technologie.
In deel 2 van het boek presenteren ze een gedetailleerd twaalfstappenplan hoe je je bedrijf kunt ombouwen van traditionele organisatie naar een ExO. Zij illustreren dit stappenplan met beschrijvingen en voorbeelden van succesvolle ExO‘s, zoals Google, Waze en AirBnb. Het boek is daarmee niet alleen bruikbaar voor mensen die een nieuw bedrijf willen opzetten, maar ook voor spin-outs, spin-offs, voor MKB en voor grote organisaties en bedrijven. Het boek biedt daarmee waardevolle inzichten voor CEO’s, ondernemers, leidinggevenden en managementconsultants.
Natuurlijk valt er ook het een en ander aan te merken op het boek. Allereerst veronderstelt het boek nogal wat voorkennis over de internetwereld. Het boek is soms ook wat al te veel geschreven vanuit het perspectief van Silicon Valley. Ook is het stappenplan, voor de meeste mensen, waarschijnlijk toch echt te mager om zelf de gewenste transitie door te kunnen voeren. Maar goed, daarvoor kan dan altijd de hulp worden ingeroepen van ter zake kundige organisatieadviseurs. En tot slot is de bewering dat de nieuwe organisaties, ‘tien keer beter, sneller en goedkoper’ zullen zijn naar mijn mening wel een beetje erg veel marketingpraat. Het is een feit dat veel technologieën zich momenteel exponentieel ontwikkelen, maar dat wil nog niet zeggen dat mensen en organisaties zich exponentieel kunnen ontwikkelen.
Over Peter van der Wel
Peter van der Wel houdt zich al ruim 30 jaar professioneel met de toekomst bezig. Hij is auteur van verschillende boeken op het gebied van futurologie en toekomstverkennen en mede-oprichter en voormalig vice-president van de Dutch Future Society.
