Bij een intakegesprek vroeg een potentiële cliënt mij of de methode die ik gebruik (Appreciative Inquiry), werkt met TOC. Voldoende reden om de boeken van Eliyahu Goldratt te bestuderen.
Hoewel 'Het doel' in 1986 al het levenslicht zag, is het nog steeds een goed boek om te lezen. Jammer dat er in de laatste druk (23ste herziene druk van 2007) niet wat kleine aanpassingen gedaan zijn in de tekst. Zo wordt er nog steeds heel veel gerookt, de oude automerken vliegen om de oren en het, zeker het meest gemist, niet gebruiken van de digitale wereld zijn niet meer van deze tijd. Het doet wat ouderwets aan, waardoor ik, zeker in het begin, met een dosis sceptisch aan het verhaal begon.
Maar het gedachtegoed van Goldratt, de Theory of Constraints, is nog steeds toepasbaar in industriële omgevingen zoals die omschreven wordt in 'Het doel'. Voor mij persoonlijk hoeft de zoektocht van de hoofdpersoon naar zijn persoonlijk geluk niet naast het verhaal van zijn zoektocht naar succes in zijn functie van fabrieksdirecteur. Er zit al genoeg kracht in de voorbeelden die langs komen, waardoor het voor iedereen een waardevol boek kan zijn.
Voor de bijlage zijn diverse mensen geïnterviewd die aan de slag gegaan zijn met het boek - er zijn organisaties bij die al hun medewerkers het boek hebben laten lezen. En ik denk dat dat werkt. Iedereen gaat dezelfde taal spreken en daardoor kan de Theory of Constraints een succes worden. Zelf zou ik iets meer aandacht geven aan de kunst van het vragen stellen. Maar misschien komt dat door mijn eigen verslaving daaraan.
Bij de TOC-methode van Goldratt is de eerste stap de 'bottleneck' identificeren, of in goed Nederlands, de beperking. Zodra u die gevonden hebt, komt de tweede stap; bepaal hoe de beperking optimaal gebruikt kan worden. In 'Het doel' is de beperking een van de machines. De derde stap is om al het overige ondergeschikt te maken aan de beperking, dus in de roman is de machine leidend. Daarna is het van belang om de capaciteit van deze beperking te verhogen.
En als laatste stap: ga terug naar de eerste stap. In de roman beschrijft Goldratt deze stappen aan de hand van een padvinderstocht waar hij in het weekeinde met zijn zoon meeloopt. Eén van de jongens komt langzaam vooruit en vormt de beperking. Zijn oplossing, om de langzame jongen vooraan de rij te laten lopen en zijn capaciteit te verhogen door de inhoud van zijn rugzak te verdelen vormt stap vier. Zo worden we op een leuke manier bekendgemaakt met de TOC. Inhoudelijk kan dit boek een mooie leidraad vormen voor studenten of startende leidinggevenden. Voor hen is het een kennismaking met de zoektocht zoals Goldratt ons die wil laten doorlopen.
Aan de hand van de verschillende stappen is het gemakkelijk zoeken naar de verschillende beperkingen in processen. De theorie laat ruimte voor eigen innovatie en zorgt tegelijkertijd voor een mooi raamwerk en structuur voor diegene die dat nodig hebben. Een uitnodiging om de volgende boeken over TOC te lezen!
Over José Otte
Dr. José W. Otte MBA werkte als waarderend onderzoeker met een bedrijfskundige gedragswetenschappelijke achtergrond. Zij faciliteerde sociale innovatie door het introduceren van dialooggroepen waarin gewerkt werd met bijzondere vragen. Ze was verbonden aan Mizu. José geniet inmiddels van een welverdiend pensioen, en recenseert geen boeken meer.
