Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Recensie

Grote woorden of een ingrijpende economische verschuiving?

Van Agtmael gebruikt in zijn boek De nieuwe multinationals grote woorden. We zitten midden in de ingrijpendste verschuiving in de economische (en politieke) wereld sinds de industriële revolutie. De economische balans dreigt om te slaan van het geïndustrialiseerde westen (inclusief Japan en Australië) naar voormalige ontwikkelingslanden zoals India, China, Korea, Brazilië en Mexico.

Dick Pels | 12 april 2008 | 2-3 minuten leestijd

Dat waren tot voor kort landen met een ‘postcodeprobleem’. Maar binnen vijfentwintig jaar zullen deze ‘emerging markets’ de gevestigde economieën hebben overvleugeld.De wereld is echter geen zero-sum game. We moeten niet defensief maar creatief reageren op deze dramatische verschuiving van de economische wereldmacht. Westerse bedrijven kunnen ervan profiteren door kansen te grijpen, voor het te laat is!

Antoine van Agtmael is een succesvolle investeringsbankier die nog colleges volgde bij Nobelprijswinnaar Tinbergen, maar die via zijn studie aan Yale University in Amerika carrière maakte. Hij is ook een succesvolle ‘manager by speech’, die het positief klinkende etiket ‘emerging markets’ verzon voor ‘derdewereldlanden’ die een sterke economische groei doormaken. Een staaltje merkgeving dat zijn bedrijf Emerging Markets Management een sleutelpositie in deze nieuwe markten heeft bezorgd.

Bekende merken als IBM, Ford, Philips, Shell, Panasonic en Sony zijn volgens Van Agtmael morgen wellicht vergane glorie. Ze worden nu al in hun positie bedreigd door nieuwe multinationals uit ‘ontwikkelingslanden’ zoals Samsung, Cemex, Embraer, Haier, Hyundai, Infosys, Petrobras en TSMC. Stuk voor stuk ondernemingen die door een levensbedreigende maar uiteindelijk louterende crisis zijn gegaan en zich vervolgens zijn gaan richten op mondiale concurrentie op het hoogste kwaliteits- en innovatieniveau. Het zijn overlevers die het zover hebben gebracht door gewaagde, fantastierijke oplossingen te zoeken voor ongunstige marktsituaties, strategische fouten of tegenslagen. Zij willen gewoon de beste van de wereld zijn, niet alleen wat betreft technologie, maar ook qua ontwerp, styling en smaak. Voorbeelden zijn het inklapbare mobieltje van Samsung of de minikoelkast van Haier.

Anders dan vaak wordt gedacht danken deze nieuwe multinationals hun succes dus niet aan de beschikbaarheid van natuurlijke grondstoffen, een beschermende overheid of goedkope arbeidskrachten. Het voornaamste concurrentievoordeel wordt behaald in zeer kapitaalsintensieve of hightech-sectoren, waarin vooral goedkope hersenkracht als voordeel geldt. Een Indiase IT-specialist is nog steeds zes tot tien keer goedkoper dan een Amerikaanse.

De nieuwe multinationals levert een gedetailleerd overzicht van vijfentwintig van deze nieuwe wereldspelers: van hun ontstaansgeschiedenis, hun kerncijfers, hun marktomgeving, hun strategie, hun merkbewustzijn en hun vooruitzichten. Van Agtmael kent die wereld op zijn duimpje, en heeft als reislustige investeringsbankier natuurlijke een goede ingang tot al deze nieuwe managers. Opvallend is zijn nadruk op de klassieke deugden van ondernemerschap: de kracht van ‘onconventioneel denken’, van ‘gedisciplineerde ambitie’, van vermetele oplossingen en riskante beslissingen (zoals de enorme investeringen die Samsung al vroeg deed in technologie, R&D en branding). Even opvallend is dat hij ‘gekwetste trots’ noemt als een van de voornaamste drijfveren van talloze managers en ingenieurs in deze opkomende markten: meer dan door geld worden ze gemotiveerd door wil om niet langer achter te lopen als natie en als bedrijf.

Behalve een macht aan gedetailleerde informatie bevat dit boek ook lessen voor investeerders in deze opkomende markten. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met een aantal praktische regels, die aan in het slothoofdstuk nog eens worden samengevat. Maar Van Agtmaels belangrijkste waarneming is toch dat markten eerder emotioneel en zelfs ‘obsessief’ zijn dan efficiënt. Dat kan de gevorderde bankier in zijn zak steken.

Over Dick Pels

Socioloog en filosoof Dick Pels is essayist voor onder andere NRC Handelsblad, de Volkskrant, De Groene Amsterdammer en Hollands Diep. Hij is (hoofd)docent maatschappijtheorie en sociale filosofie aan de universiteiten van Amsterdam en Groningen. Daarnaast is hij een van de oprichters van de progressieve denktank Waterland.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Boek bij dit artikel

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden