De kick

Susanne Piët heeft al eerder over 'de kick' geschreven: in 1991 verscheen haar eerste boek hierover met dezelfde titel. Ze is er altijd al door gefascineerd en heeft er vele lezingen over gegeven. Daardoor bleef ze er ook vragen over krijgen. Zeker als er iets noodlottigs voorgevallen was vanwege het beleven van een kick. Ons verlangen naar kicks is sinds 1991 alleen maar toegenomen. Want door onze rijkdom hebben we alle tijd om met gelukkig-zijn en zelfverwezenlijking bezig te zijn. Daarnaast zijn er in de loop der tijd vele 'kick mogelijkheden' bijgekomen. Kortom, tijd voor een nieuw 'Kick' boek! De betekenis van de kick is volgens Susanne Piët: 'Een belevingstoestand van aangename sterke spanning of opwinding die te omschrijven is als een pieksensatie. Het is een gewaarwording van topvitaliteit die wordt geassocieerd met geluk. De kick komt tot stand door meer dan middelmatige prikkeling of stimulering.' Kicks zijn er in passieve en actieve vorm. Denk aan alcohol drinken en naar enge films kijken in tegenstelling tot bergbeklimmen en bungeejumpen. Maar voor de kick-beleving is het altijd essentieel dat het iets is wat je uitdaagt om je grenzen te verleggen, maar wat je wel zelf hebt toegelaten. Aan het zoeken naar kicks wordt veel geld verdiend. Er is een enorme industrie ontstaan die alleen maar 'om te kicken' is. Pretparken, horrorfilms, series als 'Jackass', maar ook reality-programma's als 'Oh Oh Cherso' waarin een nieuwe invulling aan ordinair wordt gegeven. We bibberen en huiveren wat af en voelen intense plaatsvervangende schaamte. Kicken! Susanne Piët heeft het in 'De Kick' ook over het gevaar van verslaving. In onze tijd is het toverwoord 'genieten'. We zitten bovenin de Maslow-piramide en werken voor een andere beloning dan voor het stillen van honger, dorst en kou. We werken om gelukkig te zijn! Verleiding definieert dan ook de hedendaagse marktbenadering. Versgebakken broodlucht of pizzawalmen worden chemisch verspreid om trek op te wekken. Kunstmatige verlichting zorgt ervoor dat producten op hun voordeligst uitkomen. Zodat we maar meer en meer kopen. Met de opkomst van de neuromarketing wordt het consumentenbrein steeds beter bespeeld. Nu kun je met dat soort dingen nog rekening houden door er bewust bij stil te staan, maar je wordt ook ongewild verslaafd gemaakt. Zo zit onderhand bijna overal suiker in. Zelfs in de meeste tandpasta's! Of je verslaafd raakt aan bepaalde kicks of niet is deels afhankelijk van je 'persoonsgebonden prikkelprofiel'. Susanne Piët beschrijft de door Marvin Zuckerman ontwikkelde test om sensatiezoekers op grond van hun voorkeuren te categoriseren. Zijn vier dimensies zijn: – thrill and adventure seekers (TAS) – experience seeking (ES) – disinhibition (DIS) – boredom susceptibility (BS) Uiteindelijk heeft ieder mens 2 clusters in zich die in balans jouw persoonlijke comfortzone vormen: De ene is de cluster van de behoefte aan veiligheid, zekerheid, rust, bescherming verzekering, bevestiging en ergens bij horen. De andere is de cluster van de behoefte aan grensverleggen, uitdaging, spanning, prikkels, groei en uniek zijn. Bij de één overheerst de ene cluster en bij de ander de andere. De verschillen hangen af van karakter, levensfase en leeftijd. Susanne Piët is vooral geïnteresseerd in de actieve kick en heeft die gevat in een gouden formule: Het begint bij een nieuwe uitdaging die past bij wat je (aan)kunt. Dat geeft je een kick, maar die ontwikkelt zich via opwinding, een gevoel van beheersing, competentie, zelfvertrouwen en identiteit door naar zelfrealisatie. Het gouden kickmodel kun je ook gebruiken als een groei- of ontwikkelingsmodel. Als je de uitdaging aankon, vergroot je je pakket van kunnen en heb je een nieuwe uitdaging nodig om aan het model te voldoen. Maar het kan ook een stressmodel zijn (workaholics). Zorg dus dat je niet in dezelfde groef blijft zitten en ontwikkel in de breedte. Vervolgens komen in 'De Kick' allerlei ervaringsdeskundigen aan het woord en kick-domeinen aan de orde: stuntmensen, topsport, bergbeklimmers, plankenkoorts, talentenshows, Social Media. Er wordt ook nog een hoofdstuk gewijd aan kicken op je werk. Innovatiegedreven bedrijven blijken de meeste kicks op te leveren. En het is belangrijk om waar iemand goed in is als uitgangspunt te nemen. Veel competentieprogramma's en 360-gradenfeedback gaan juist over tekortkomingen. En dacht je dat verveling niet kick-baar is? Helemaal mis! Wie goed tegen verveling kan, is in staat met plezier dingen te doen die zich herhalen. Vaak met grote concentratie, aandacht en oog voor details. Het laatste hoofdstuk gaat over de kick van betekenis, die helemaal past in de zingevingstrend. Vrijwilligerswerk kan je een enorme kick geven. Mensen helpen. Door je focus naar buiten verleggen, een innerlijke kick voelen. De mens wil iets beleven. Om vitaliteit te ervaren. De actieve kick heeft daarvoor de langste adem. Ook omdat je er meer voldoening uithaalt. Maar er is ook een meer duurzame kick. De essentie daarvan komt naar voren bij mensen die verteld is dat ze door een ernstige ziekte nog maar kort te leven hebben en die vervolgens niet opgeven, maar hun lot in eigen handen nemen. Tijdens hun ziekte hadden ze een activiteit, een uitdaging gevonden, die voor henzelf zinvol was. Zij hadden een doel en werden gaandeweg meer omringd door vrienden en familie. Sociaal contact, doelgericht functioneren en betekenisvol bezig zijn, bleken de belangrijkste factoren voor gezondheid. Wat in deze gevallen regelmatig resulteerde in een langer leven dan de artsen voorspeld en verwacht hadden. 'De kick... beter dan geld, status en waardering...' van Susanne Piët past helemaal in het huidige tijdgewricht, waarin de kick nog veel belangrijker is dan in 1991. Het boek is breed opgezet en beschrijft heel goed in welke tijd wij moderne mensen verkeren. Ik ben benieuwd waar we over 20 jaar op zullen kicken.